7.2 Stengels en wortels

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

7.2 Stengels en wortels

Thema 7 planten

Wat weten we al?

Leerdoelen 7.1

• Je kunt de bouw van bladeren beschrijven.
• Je kunt de functie van bladeren beschrijven.

Begrippen 7.1

• Huidmondje
• Nerf
• Opperhuid 

Leerdoelen 7.2

• Je kunt drie functies van wortels beschrijven.
• Je kunt twee functies van stengels beschrijven.
• Je kunt de werking van houtvaten en bastvaten beschrijven.
• Je kunt beschrijven hoe platen stevigheid verkrijgen.

Functies van wortels

Wortels hebben drie functies:

• De plant stevig vastzetten in de bodem
• Water en mieralen opnemen uit de bodem
• Reservestoffen opslaan

Bouw van wortels

• Veel planten hebben een dikke hoofdwortel met zijwortels.
• Aan de uiteinden van de zijwortels zitten de wortelharen.
• Met de wortelharen neemt een plant water en mineralen in zijn cellen op.
• Via de celwanden komen water en mieralen i vaten in de hoofdwortel terecht.
• Vaten vervoeren het water en stoffen naar de overige delen.

Stengels

De functies van stegels zijn:

• transport va stoffen
• Stevigheid geven aan de plat

Vezels

• rondom de vate ligen vezels.
• Vezels zorgen voor stevigheid.
• Touw wordt gemaakt van vezels

Knollen

Een knol is een verdikte stengel waarin veel reservestoffen zitten. Sommige knollen zijn eetbaar.

Houtvaten en bastvaten

Er zijn 2 soorten vaten:

• Houtvaten
• Bastvaten

Houtvaten

Houtvaten vervoeren water en mineralen vanuit de wortels naar de overige delen van de plant.

In de houtvaten gaat water door de stengel naar de bladeren.

Water verdampt door de huidmondjes uit de bladeren.

Er ontstaat zo een stroom van water in de plant, van de wortels naar de bladeren.

Bastvaten

In de bladeren wordt glucose gemaakt.

Glucose is een suiker.

Suikers losse op in water.

Bastvaten vervoeren water met opgeloste suikers vanuit de bladeren naar de overige delen van een plant.

Stevigheid van planten

• Houtvaten en vezels kunnen een plant stevigheid geven.
• Stevigheid kan ook ontstaan door water in de cellen.
• In elke plantencel zit een vacuole met vocht.
• Die drukt de cel tegen de celwand aan.
• Door de druk va het water in de cellen wordt een plant heel stevig.

Uitdroging

• Wanneer een plant uitdroogt, verdwijnt er water uit de vacuolen van de cellen.
• Hierdoor neemt de druk van de cel tegen de celwand af.
• De cellen verliezen stevigheid.
• De plant gaat slap hangen.

Begrippen 7.2

• Bastvat
• Houtvat
• Wortelhaar

Ik kan nu

• Je kunt drie functies van wortels beschrijven.
  
• Je kunt twee functies van stengels beschrijven.
  
• Je kunt de werking van houtvaten en bastvaten beschrijven.
  
• Je kunt beschrijven hoe platen stevigheid verkrijgen.

Aan het werk!

Maken opdrachten 7.2: 1, 2,  3, 5, 7 en 8

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken test jezelf 7.2

Veel goed? -> Maken 9+ online extra