H3 Chili - Par 3 Chili beeft - les 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H3.2 Chili beeft

Herhalen

herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen

Epicentrum

Hypocentrum

Waar

Niet waar

Een aardbeving is een trilling van de aardkorst

In Nederland komen nooit aardbevingen voor.

In Friesland komen de meeste aardbevingen voor.

Aardbevingen vinden vooral plaats aan randen van platen.

In Chili heeft de zwaarste beving ooit plaatsgevonden

Nederland ligt niet langs een rand van een aardplaat

In arme landen vallen veel slachtoffers door aardbevingen

Hoe ontstaan vulkanen bij subductie?

Trog

Oceanische plaat

Vulkaan

Subductie

Een seismisch gat is:

1. een groot gat voor de kust van Chile waar veel tsunami’s voorkomen.
2. een gebied waar al lang geen zware aardbeving is voorgekomen.
3. een gebied waar door de vele vulkanen veel seismische trillingen ontstaan.
4. de naam die in Chile wordt gegeven aan grote aardbevingen waarbij gaten in de grond ontstaan.

H3.2 Chili beeft

Leerdoelen

Je kunt:

1. beschrijven en verklaren hoe het Andesgebergte is gevormd.

2. beschrijven wat een plooiingsgebergte is.

3. b114 - oude en jogne gebergtes.

Langste subductie zone ter wereld

Op het contact tussen de duikende Nazca-plaat (en in het zuiden de Antarctische plaat) en de bovenliggende Zuid-Amerikaanse plaat bouwt spanning op en schiet de Nazca-plaat regelmatig met veel geweld weer een stuk verder onder het continent.

Gevolgen

Aarbevingen, tsunami's, vulkanen (incl. uitbarstingen).

B112 Plooiingsgebergten

Gebergten:

• Worden gevormd door endogene krachten.
• Liggen altijd aan de rand van huidige of vroegere platen.

Plooiingsgebergten zijn door plooiing van stukken aardkorst ontstaan.

Himalaya, Andes, Alpen

  B114 OUD EN JONG GEBERGTE

jong gebergte

oud gebergte

Welke is oud? Welke is jong?

  B114 OUD EN JONG GEBERGTE

jong gebergte

oud gebergte

B114 Oud en jong gebergte

Ouderdom van gebergtes is gekoppeld aan de tijd wanneer ze zijn gevormd ten opzichte van de geologische tijdschaal.

oud en jong gebergte

dinosaurpictures.org

3 groepen

1

Jong gebergte: Alpiene plooiingsfase

Zo’n 65 miljoen jaar geleden begon de alpiene plooiingsfase die tot op de dag van vandaag doorgaat. Het resultaat van deze fase zijn de Alpen, de Pyreneeën, de Rocky Mountains, de Andes en de Himalaya.

2

Oude gebergtes: 

A. Variscische (Hercynische) plooiingsfase (360 tot 280 miljoen jaar geleden.

B. Caledonische plooiingsfase (450 tot 390 miljoen jaar geleden).

Door erosie zijn in de loop van de tijd de toppen van deze gebergten afgerond en zijn de dalen opgevuld met verweringsmateriaal. Voorbeelden zijn de Ardennen, de Appalachen en het Oeralgebergte.

3

(oud) Schild: 

Er zijn ook zeer oude stukken aardkorst die vroeger veel reliëf hadden, maar inmiddels helemaal zijn afgevlakt. Zo’n afgevlakt gebied van minstens 500 miljoen jaar oud, noem je een schild.

Schotse Hooglanden

Jong of oud gebergte? En plooiingsperiode hoort erbij?

Oeral gebergte

Jong of oud gebergte? En plooiingsperiode hoort erbij?

Jong gebergte

Oud gebergte

Jong gebergte

Oud gebergte

De Alpen

De Ardennen

Leerdoelen

Je kunt:

1. beschrijven en verklaren hoe het Andesgebergte is gevormd.

2. beschrijven wat een plooiingsgebergte is.

3. b114 - oude en jonge gebergtes.