7.8 - Energie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom!

Zit je op je eigen plek?

WC-check? Gaan voor de les begint

Ligt je boek, schrift en pen/potlood op tafel?

Dan kan je kletsen tot de les begint

Planning

Woensdag - UITVAL

Donderdag (2x) - 7.7: Voedselproductie

Vrijdag - 7.8: Energie

Thema 7 - Ecologie en milieu

LessonUp klas: rplzz

Online boek: 532446

Thema 7 - Ecologie en milieu

LessonUp klas: rplzz

Online boek: 532446

Thema 7 - Ecologie en milieu

7.1 - Organismen (160)

7.2 - Populaties (169)

7.3 - Ecosystemen (178)

7.4 - Veranderende ecosystemen (187)

7.5 - Kringlopen (196)

7.6 - Duurzaamheid en natuurbescherming (204)

7.7 - Voedselproductie (214)

7.8 - Energie (224)

7.8 - Energie

Bladzijde 224

BiNaS: 

Doelen van deze paragraaf

Je kunt de oorzaken van de klimaatverandering en mogelijke oplossingen daarvoor beschrijven

Welke veranderingen in de natuur heb jij zelf opgemerkt die te maken kunnen hebben met klimaatverandering?

Klimaat-verandering

Ecosystemen

Biodiversiteit verandert

Kringlopen

Wat wordt bedoeld met het broeikaseffect?

Is het broeikaseffect een probleem?

Natuurlijk/versterkt broeikaseffect

(versterkt) broeikaseffect

Broeikasgevaar

Broeikasgassen

CO2

Methaan (CH4) -> houdt warmte heel erg vast

Lachgas (N2O2) -> breekt ook ozonlaag af

Meer broeikasgassen -> warmere atmosfeer -> meer waterdamp vastgehouden -> meer opwarming

Oorzaken en gevolgen

• Verhoogde CO₂-concentratie → versterkt broeikaseffect
• Ontbossing → minder CO₂-opslag en verstoring van ecosystemen
• Veranderende temperaturen → migratie van soorten en afname biodiversiteit
• Verstoorde voedselketens door oceaanverzuring en stijgende temperaturen

Oplossingen

Hoe kan de natuur helpen bij het tegengaan van klimaatverandering?

• Herbebossing en bescherming van regenwouden
• Duurzame landbouw (minder methaanuitstoot, regeneratieve landbouw)
• Klimaatbestendige gewassen ontwikkelen
• Bescherming van mariene ecosystemen, zoals koraalriffen en zeegrasvelden

Gevolgen versterkt broeikaseffect

• Hogere temperaturen
• Meer verdamping, dus meer neerslag
• Grotere verschillen tussen de seizoenen
• Meer landijs smelt, dus meer water in rivieren/zeeën
• Stijging van de zeespiegel
• Klimaatzones schuiven op
  
• Extremer weer
• Verzuring van de zee door opname CO2
• Biodiversiteit neemt af

Effecten niet overal even sterk voelbaar -> Poolgebieden meest getroffen

Mogelijke oplossingen

Probleem: teveel broeikasgassen

Oplossing: Minder broeikasgassen

Mogelijkheden:

• Duurzame energiebronnen zoals wind, water en zon.
• Biobrandstoffen die afkomstig zijn van biomassa. Biobrandstoffen worden niet gehaald uit diepe aardlagen en zijn onderdeel van kleine koolstofkringloop. Totale CO2 neemt dus niet toe. 
• Energie besparen
• Minder brandstof verbruiken 

Oplossingen

Hernieuwbare energiebronnen

Isolatie van gebouwen

Energiebesparing op apparatuur

Restwarmte gebruiken

Afname fossiele brandstoffen

Biobrandstof

Minder ontbossing/bossen aanplanten

Minder veeteelt

Minder vlees eten

Seizoensgroenten eten ipv geïmporteerd

Duurzame ontwikkeling

vooruitgangen die het milieu niet/minder schaad:

• zonne-energie
• windenergie
• energie uit biomassa
• waterstofauto / elektrische auto

Produceren van energie die afkomstig is uit hernieuwbare en of duurzame energiebronnen. 

Vragen?

Aan het werk

7.8 - Opdracht 62 tot en met 69

Klaar? 7.1 tot en met 7.7 afmaken

Leren voor tentamen

OF

Extra opdracht in twee/drietallen

Casus

Wat gebeurt er met een .......... als de temperatuur stijgt 

(in drie/viertallen)

Ecosystemen

1. Koraalrif (Tropische zee)
2. Toendra (Noordelijke gebieden)
3. Regenwoud (Tropische bossen)
4. Gematigd bos (Nederlandse bossen)
5. Savanne (Tropische graslanden, zoals in Afrika)
6. Mangrovebos (Kustgebieden in tropische en subtropische gebieden)
7. Woestijn (Droge gebieden zoals de Sahara of de Atacama-woestijn)
8. Alpen & Hooggebergten (Bijvoorbeeld de Alpen, Andes of Himalaya)