4.9 en 5.9 Trema, accent, apostrof, koppelteken, weglatingsstreepje

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Paragraaf 4.8 

 

trema, accent, apostrof

koppelteken en weglatingsstreepje

Trema

Een trema zijn twee puntjes op een klinker.

Een trema is bedoeld om duidelijk te maken 

hoe je een woord uitspreekt.

Trema

voorbeeld

geillustreerd

als je dit ziet, zou je de ei als 1 klank uitspreken,

maar dat is niet de bedoeling.

Trema

Door een trema te zetten op de letter ná de breuk in de klank, spreek je het woord goed uit.

geïllustreerd

ge - illustreerd: vóór de i moet de klank worden gebroken.

Trema

Het trema maakt dus duidelijk dat het om 2 klinkers gaat, en niet om 1 klank.

Nog een voorbeeld: reünie (reunie)

Trema

Kijk naar het verschil in uitspraak:

ideeen  <ideen>

ideëen <idejeen>

ideeën <ideejen>

Accent

Typ de onderstaande woorden over. Zet de accenten op de goede plaats.

cafe, cliche, creche, variete, intoduce, enquete, scene, rose, gene

Apostrof

Apostrof

De apostrof is verplicht als een naam of zelfstandig naamwoord: 

 > eindigt op een lange klank die met één enkele a, i, o, u of y wordt geschreven: 

Anna's jas, Evi's moeder, Otto's jas, Adu's tas, Randy's moeder, nota's, puppy'tje

> eindigt op een enkele e die als 'ee' klinkt:
Zoë's baan

>  een afkorting is en verlengd/verkleind wordt:

sms'en, cd'tje en vwo'er

Waar staat de apostrof goed?

1. s'woensdags
2. 's woensdags
3. M&Ms'
4. A'4tje

Waar is de apostrof onjuist geplaatst?

1. Levi's spijkerbroek
2. Felix's studie
3. Otto's huis
4. mijn vaders auto

Hoe schrijf je onderstaand woord?

BNer

1. BNer
2. BN-er
3. BNër
4. BN'er

Koppelteken

Koppelteken

Gebruik je:

Als de samenstelling anders verkeerd wordt uitgesproken

AUTO-ONDERDELEN

MEE-ETEN

RADIO-OMROEP

Koppelteken

Gebruik je:

In aardrijkskundige aanduidingen

Zuid-Spanje

Noord-Hollandse

Koppelteken

Gebruik je:

Voor of na een hoofdletter

T-shirt

B-merk

Henk-Jan

Koppelteken

Gebruik je:

Na een cijfer, afkorting of symbool

50-jarige

EU-land

%-teken

Weglatingsstreepje

Weglatingsstreepje

Gebruik je om een deel van een woord weg te laten en wordt alleen gebruikt als je woorden aan elkaar schrijft. 

Bijvoorbeeld 

Op -  en aanmerkingen

varkenshouder en - boer

Waar komt het weglatingsstreepje?

coronatest en coronavaccin

1. coronatest en corona-
2. coronatest en -vaccin
3. -test en coronavaccin
4. corona- en coronavaccin

Alles-door-elkaar-quiz

Hoe schrijf je: drieentwintig

1. drie-en-twintig
2. drieëntwintig
3. drietwintig
4. drieeentwintig

Hoe maak je de samenstelling:
beer + gezellig

1. berengezellig
2. beregezellig
3. beergezellig
4. beregezellie

Hoe schrijf je: stereoinstallatie

1. stereo-installatie
2. stereoinstalatie
3. stereoïnstalatie
4. stereo-instalatie

Hoe schrijf je: beinvloeden

1. be-invloeden
2. beïnvloedden
3. beïnvloeden
4. beinvloeden

Hoe schrijf je: onderzeeer

1. onderzeeeer
2. onderzeeër
3. onder-zeeër
4. onder-zee-er

Welke combinatie is juist?

1. Im - en export
2. - zaken en bijzaken
3. - kool en boeren-
4. Rode kool en - -

Hoe schrijf je: geinteresseerd

1. geinteresseerd
2. geïntereseerd
3. ge-interesseerd
4. geïnteresseerd

Hoe schrijf je: autoonderdelen

1. autoonderdelen
2. auto-onderdelen
3. autonderdelen
4. autoönderdelen

Maak een samenstelling.

zon + brand + crème =

Hoe schrijf je: astmaaanval

1. astmaanval
2. astmaáanval
3. astma-aanval
4. stamaanval

Opdracht

Maak van 4.8 opdr. 5, 6, 7, 8