paragraaf 6.1 Een verzuild land

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Een traditionele samenleving

paragraaf 6.1

Wat gaan we doen? 

• Leerdoelen
• Na de oorlog
• Verzuiling 
• Verzuiling in de politiek.

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen waarom in de verzuiling in Nederland aan het eind van de 19e eeuw ontstond en doorging tot de jaren 60. 

Bevrijd!

• De schade van de oorlog was groot
• Het aantal slachtoffers was hoog, rond de 200.000
• De infrastructuur was vernield
• Veel machines waren door de Duitsers meegenomen
• Honderdduizenden mannen waren in Duitsland tewerkgesteld tijdens de oorlog

De schade na het bombardement van Rotterdam in mei 1940 was groot, maar tijdens de vijf jaren van de Duitse Bezetting was er nog niet veel gedaan om de stad op te bouwen.

 Mensen moesten hard werken en zuinig leven.

De regering deed veel om de economie vooruit te helpen. Er moest zo weinig mogelijk geld worden uitgegeven

 De regering regelde dit samen met werkgevers en vak-bonden volgens het poldermodel: overleg over lonen en arbeidsvoorwaarden.

De regering bedacht ook nieuwe sociale wetten en voorzieningen. Zo ontstond de verzorgingsstaat en ging het snel beter.

De Wederopbouw lukt!

• Afspraken over lonen en prijzen: geleide loonpolitiek
  
• Harmoniemodel: samenwerken/de schouders eronder en niet zeuren!
• Eerste industrialisatie nota: kleine bedrijven gaan samenwerken ⇒ kosten lager ⇒ prijzen lager ⇒ export stijgt


• Hulp vanuit VS: Marshallplan
• Ontstaan van een verzorgingsstaat

Het Amerikaanse Marshallplan had twee belangrijke doelen:

• Zorgen dat Europa weer wordt hersteld, zodat Amerika ook weer producten kan verkopen aan de Europeanen.
• Laten zien wie hun échte bondgenoot is: kies voor het kapitalisme van ons, en niet het communisme van de Sovjet-Unie!

Het gezin

• Het leven van de meeste mensen speelde zich af in het gezin.
• De rollen waren duidelijk: vader, moeder en (veel) kinderen
• Vader was de baas, moeder de huisvrouw, kinderen gehoorzaam
• Echtscheidingen kwamen maar weinig voor (vrouwen hadden vaak geen eigen inkomen)
• Het leven was zuinig en vrije tijd werd thuis doorgebracht

De jaren 50 

Kenmerkten zich door Vlijt, Zuinigheid en Gehoorzaamheid!

Verzuiling is de verdeling van een samenleving in groepen op levensbeschouwelijke of sociaal-economische basis, waarbij de groepen in bepaalde mate van elkaar zijn afgeschermd.

Verzuiling

• De verdeling van de Nederlandse samenleving in 4 groepen (zuilen):
• protestanten, katholieken, liberalen, socialisten (tussen: ±1848 en ±1965)
  

• Deze zuilen krijgen in de 19e eeuw allemaal hun eigen politieke partij
  

SAMENLEVING

VERZUILING HEEFT GROTE IN VLOED OP  HET DAGELIJKS LEVEN:

• Boodschappen bij eigen zuil
• Sporten bij club van eigen zuil
• Geen contact met mensen van andere zuilen
• Niet trouwen met iemand van een andere zuil!
  

Waarom ontstaan politieke partijen?

• Katholieken voelen zich achtergesteld. Zij strijden voor emancipatie: gelijke rechten als protestanten
  

• Socialisten willen de sociaal zwakkeren helpen.

• Tegen de ideeën van de Liberalen en/of de van de Franse Revolutie (vooral protestanten)

Katholieken

Christenen met de bijbel als 

uitgangspunt!

Partij: CDA.

Omroep: KRO.

Krant: Volkskrant.

Protestanten. 

Christenen met de bijbel als 

uitgangspunt!

Zij doen dit anders dan de katholieken (strenger, somberder)

Partij: Christen Unie/  SGP.

Omroep: NCRV/ VPRO.

Krant: Trouw.

Socialisten. 

Zij nemen het op voor de positie van de arbeiders

Partij: PVDA.

Omroep: Vara.

Krant: Het Parool.

Liberalen. 

Zij hebben vrijheid hoog in het vaandel staan. De overheid mag niet een hele grote invloed hebben. 

Partij  (nu): VVD/ PVV.

Omroep: AVRO.

Krant: Telegraaf.

SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij)

ARP (Anti-Revolutionaire Partij)

RKSP (Rooms-Katholieke Staatspartij)

Vrijheidsbond

Spotprent

We gaan zo een spotprent bekijken en een vraag maken.

Als je het moeilijk vind gebruik je de stappen: 

• Kijk
• Denk
• Concludeer

Wat zie je allemaal op deze spotprent?

Is de tekenaar een voor of tegenstander van de verzuiling? Leg je antwoord uit met een onderdeel uit de bron.

Doet het zo:
De tekenaar is een .....
Dit zie ik in de bron aan ....

De verzuiling bestaat uit 5 groepen

1. Waar
2. Niet waar

De verzuiling is op basis van levensovertuiging

1. Waar
2. Niet waar

De verzuiling is vanaf 1870 tot 1960

1. Waar
2. Niet waar

De KRO is van de katholieken

1. Waar
2. Niet waar

Huiswerk 

Maken van paragraaf 6.1 alle opdrachten. 

Normen en waarden

Na de oorlog was er grote behoefte aan rust. Men wilde weer leven zoals voor de oorlog. Hard werken en luisteren naar de mensen met gezag en natuurlijk was het huwelijk belangrijk.

Radio en televisie

De mensen luisterden ter ontspanning graag naar de radio, maar op 2 oktober 1951 werd er voor het eerst een televisieprogramma uitgezonden, een nieuw soort vermaak.