2.4 Het einde van de oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

Het einde van de oorlog

De Eerste Wereldoorlog

§2.4

Het einde van de oorlog

A

De Russische Revolutie

Leerdoel:

Je kan twee oorzaken en drie gevolgen van de Russische Revolutie noemen.

Begrippen:

communisme

Russische Revolutie

B

Duitsland wordt verslagen

Leerdoel:

Je kan uitleggen hoe Duitsland uiteindelijk werd verslagen.

Begrippen:

onbeperkte duikbotenoorlog

wapenstilstand

C

Vredesverdragen

Leerdoel:

Je kan uitleggen welke gevolgen de vredesverdragen hadden voor de centralen.

Begrippen:

Verdrag van Versailles

Volkenbond

Onvrede Rusland

• Bevolking: veel arme boeren
• Slechte werk-leefomstandigheden arbeiders
• Macht bij Tsaar (Russische keizer) en de adel 
• Soldaten slecht getraind, weinig voedsel, slechte uitrusting

§2.4

Het einde van de oorlog

A

DeBoze burgers

De Russische Revolutie

Twee oorzaken en drie gevolgen Russische Revolutie

• onvrede over bestuur
• deelname Eerste Wereldoorlog

Tsaar wordt afgezet in maart 1917

• Nieuwe Voorlopige Regering blijft deelnamen aan WOI
• Oktober revolutie (Lenin grijpt de macht)
• Vrede met Duitsland, einde oorlog

Burgeroorlog tussen Witten en Roden

§2.4

Het einde van de oorlog

A

DeBoze burgers

De Russische Revolutie

Voorlopige regering blijft oorlog voeren 

Honger en ontevredenheid

Vladimir Lenin, de leider van de communisten grijpt macht 

Dit leidde tot de volgende veranderingen:

• Rusland werd een communistisch land, met Lenin als leider
• Lenin sloot vrede met de Duitsers: Rusland stapte dus uit de oorlog (eind 1917)

§2.4

Het einde van de oorlog

A

DeBoze burgers

De Russische Revolutie

Het communisme wil een samenleving waarin iedereen gelijk is. De productiefactoren (grond, grondstoffen, fabrieken) zijn in handen van de staat. 

§2.4

Het einde van de oorlog

A

DeBoze burgers

De Russische Revolutie

• Communisten willen een wereldrevolutie 

• Pieter Jelles Troelstra (leider van de socialisten) in de revolutie: hij riep de revolutie uit.

•  Grote mislukking: de 'Vergissing van Troelstra'.

§2.4

Het einde van de oorlog

A

DeBoze burgers

De Russische Revolutie

Duitsland werd verslagen

Op zee:

• Britse oorlogsschepen blokkeerde Duitse havens
• Duitsers probeerden toevoer van goederen naar GB te blokkeren: onbeperkte duikbotenoorlog
• Steeds meer Nederlandse en Amerikaanse koopvaardijschepen werden tot zinken gebracht. 
• Hierdoor besloot de VS om in 1917 deel te nemen aan de oorlog.

§2.4

Het einde van de oorlog

B

DeBoze burgers

Duitsland wordt verslagen

Oorzaken

• Het liefst zouden de Amerikanen niets met deze 'Europese' oorlog te maken willen hebben, maar...

• ...inmiddels is het 8e Amerikaanse schip door Duitsers getorpedeerd...

• ...en is ontdekt dat de Duitsers bezig zijn met het ophitsen van Mexico en Japan tegen de VS (Zimmerman-telegram)

Hoewel de Amerikanen pas vanaf augustus 1918 meevechten,

geven de enorme hoeveelheid nieuwe soldaten en wapens

de doorslag.

Geallieerden

• Engeland
• Frankrijk
• Rusland (tot 1917)
• Verenigde Staten (vanaf 1917)
• Italië (vanaf 1915)

Centralen

• Duitsland
• Oostenrijk-Hongarije
• Turkije
• Bulgarije

Grote crisis in Duitsland

• -geallieerden zijn sterker
• -opstandjes onder het volk (ook revolutionairen)
• -generaals zeggen vertrouwen op

• -Duitse keizer Wilhelm II vlucht naar Nederland
• -De nieuwe Duitse regering (democraten) besloot om te stoppen met de oorlog.

Op 11 november 1918 werd de wapenstilstand getekend door Duitsland. Het Turkse Rijk en Oostenrijk-Hongarije hadden dit vlak daarvoor gedaan.

Frankrijk, Engeland en de VS waren de grote winnaars. Duitsland was de verliezer. 

§2.4

Het einde van de oorlog

B

DeBoze burgers

Duitsland wordt verslagen

§2.4

Het einde van de oorlog

A

De Russische Revolutie

Leerdoel:

Je kan twee oorzaken en drie gevolgen van de Russische Revolutie noemen.

Begrippen:

communisme

Russische Revolutie

B

Duitsland wordt verslagen

Leerdoel:

Je kan uitleggen hoe Duitsland uiteindelijk werd verslagen.

Begrippen:

onbeperkte duikbotenoorlog

wapenstilstand

C

Vredesverdragen

Leerdoel:

Je kan uitleggen welke gevolgen de vredesverdragen hadden voor de centralen.

Begrippen:

Verdrag van Versailles

Volkenbond

In Duitsland bleef het onrustig na de wapenstilstand. De oorlog had voor armoede en ellende gezorgd.

Veel Duitsers waren ontevreden en teleurgesteld, vooral soldaten die terugkeerden van het front.

De onrustig werd nog groter toen Duitsland werd gedwongen het Verdrag van Versailles te tekenen. 

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

In het Verdrag van Versailles bepaalden de overwinnaars wat er in kwam te staan.

De belangrijkste bepalingen:

• Duitsland moest herstelbetalingen doen van meer dan 100 miljard marken om de oorlogsschade van de overwinnaars te herstellen.
• Duitsland moest gebieden in Europa afstaan. 
• Duitsland moest koloniën afstaan.
• Het Duitse leger mocht niet groter zijn dan 100.000 man
• Duitsland mocht geen vloot hebben
• In het Duitse Rijnland, mochten geen Duitse soldaten komen.

Doel van Frankrijk en Groot-Brittannië: Duitsland verzwakken zodat het geen grootmacht meer is. 

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

• Een apart onderdeel van het Verdrag van Versailles was de oprichting van de Volkenbond: een internationale organisatie die een nieuwe oorlog moest voorkomen. 

• Het idee van de Volkenbond kwam van de Amerikaanse president Wilson.

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

De Volkenbond had weinig invloed:

• Amerika zelf werd geen lid
• Duitsland en Rusland mochten geen lid worden. (traden toe als lid in 1926 en 1934)

• Doordat deze grote landen geen lid waren, had de Volkenbond weinig te zeggen. 

• In 1946 (na WO2) werd de Volkenbond opgeheven. 

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

• Na de Eerste Wereldoorlog ontstonden er nieuwe
  landen en nieuwe grenzen:

• Het Turkse Rijk viel uit elkaar. Grote stukken van het Midden-Oosten werden verdeeld over GB en FR.

• Oostenrijk-Hongarije viel uit elkaar. 
• Er ontstonden nieuwe landen, zoals Oostenrijk, Hongarije, Joegoslavië,
  Tsjecho-Slowakije. 

(centennia)

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

§2.4

Het einde van de oorlog

C

DeBoze burgers

Vredesverdragen

Klik op de vraagtekens om de zinnen te bekijken

Waarom is 1917 een keerpuntjaar?

Sleep de zinnen naar de juiste plek

Duitsland geeft zich over

Frankrijk geeft zich over

De Verenigde Staten stoppen met de oorlog

Franz-Ferdinand wordt vermoord

Na de Russische Revolutie stopt Rusland met de oorlog

Duitsland wordt bondgenoot van Rusland

De Verenigde Staten doen mee met de oorlog

Nederland wordt neutraal