4.3 Ideologieen

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Vandaag:

Huiswerkcheck - 10 min

Uitleg 4.3 - deel 1 (politiek en ideologie) - 10 min

Zelfstandig doornemen - 10 min

Quiz 4.3 deel 1 - 10 min

4.3 Ideologieën

Lesdoelen:

- Je kent en begrijpt de omschrijving van ideologie

- Je kent 3 aspecten van politiek

- Je kan uitleggen wat het verband is tussen ideologie en politiek

- Je kan standpunten indelen op drie politieke dimensies

Ideologie

Een samenhangend geheel van beginselen en denkbeelden

--> meestal uitmondend in ideeën over de meest wenselijke maaschappelijke en politieke verhoudingen.

Wat is politiek?

Davin Easton

"Politiek is de gezaghebbende toedeling van waardevolle zaken."

Aspecten van politiek

Politiek gaat over:  

• de politieke gemeenschap met zijn structuren en organisaties als gespecialiseerde en gezaghebbende (overheids)instellingen
• processen waarlangs conflicten worden opgelost (strijd en consensus), waardevolle (materiele en immateriële) zaken worden toegedeeld of beslissingen worden genomen (politieke machtsstrijd); 
• het beleid hoe de samenleving er uit zou moeten zien en welke middelen hiervoor nodig zijn (politiek beleid). (p. 71)

Aspecten van politiek

Politiek gaat over:  

• de politieke gemeenschap: Politieke partijen, parlement, regering, media
• processen: debat, conflict, consensus, staken, etc.
• het beleid: bijv. miljoenennota (p. 71)

Elke politieke partij heeft andere standpunten over de meest wenselijke pol. en maatsch. verhoudingen:

Ideologieën/stromingen

Socialisme                               Liberalisme

Confessionalisme

tot nu toe:

Links - midden - rechts

maar de werkelijkheid is ingewikkelder.... 

blob:https:

Links - rechts, lastiger dan je denkt.

Links - rechts?

Het is dus ingewikkelder. Je kan politieke meningen (standpunten) indelen op 3 dimensies:

1. Links - rechts (eco & cult)

2. Progressief - conservatief

3. Materialisme - Post Materialisme

Lees 4.3 t/m  'Indeling van standpunten'  (p. 71-72)

Klaar? Stamp een concept / maak je eigen aantekening bij ideologie

Softdrugs moeten in NL zo snel mogelijk gelegaliseerd worden.

1. Links - Rechts (eco)
2. Progressief - conservatief
3. Links - Rechts (cult)
4. Materialisme- postmaterialisme

Nederland moet een 'asielstop' invoeren, de grenzen voor asielzoekers sluiten

1. Links - Rechts (eco)
2. Progressief - conservatief
3. Links - Rechts (cult)
4. Materialisme- postmaterialisme

Het tegengaan van klimaatverandering is belangrijker dan economische groei.

1. Links - Rechts
2. Progressief - conservatief
3. Links - Rechts (cult)
4. Materialisme- postmaterialisme

Hoe meer iemand verdient, hoe meer belasting hij/zij moet betalen.

1. Links - Rechts (eco)
2. Progressief - conservatief
3. Links - Rechts (cult)
4. Materialisme- postmaterialisme

De overheid moet bedrijven dwingen om evenveel mannen als vrouwen in dienst te nemen.

1. Links - Rechts
2. Progressief - conservatief
3. Links - Rechts (cult)
4. Materialisme- postmaterialisme

Traditionele Nederlandse normen en waarden moeten worden behouden.

1. Links - Rechts (eco)
2. Progressief - conservatief
3. Links - Rechts (cult)
4. Materialisme- postmaterialisme

Burgers moeten meer te zeggen krijgen bij beslissingen die de regering neemt

1. Links - Rechts (eco)
2. Progressief - conservatief
3. Links - Rechts (cult)
4. Materialisme- postmaterialisme

Het tegengaan van klimaatverandering is belangrijker dan economische groei.

1. Links - Rechts (eco)
2. Progressief - conservatief
3. Links - Rechts (cult)
4. Materialisme- postmaterialisme

De regering moet miljarden investeren in Defensie om de veiligheid te waarborgen.

1. Links - Rechts (eco)
2. Progressief - conservatief
3. Links - Rechts (cult)
4. Materialisme- postmaterialisme

blob:https:

Cliphanger communisme

Les 2 

- Je snapt dat standpunten bij een 'echte' ideologie samenhangen

- Je kent 3 vragen die ideologieën moeten beantwoorden

- Je kent de antwoorden van de 3 ideologieën op de 3 vragen

- Je kent de ontstaansgeschiedenis van de ideologieen in NL

Les 3:

-Je kan dit uitleggen aan klasgenoten (opstart)

Ideologie

- heeft samenhang! (Geen 'supermarktideologie')

- "uitmonden in ideeën over ...." = geeft antwoord op 3 vragen:

1. Politiek: hoe moet de macht verdeeld worden

2. Economie: Hoe moeten goederen geproduceerd en verdeeld worden?

3. Soc. Cult: Hoeveel vrijheid moeten mensen hebben om af te wijken van de collectieve normen?

Ideologie

- Om de inrichting van de NL samenleving te begrijpen, moet je vooral Soc./Lib./Conf kennen.

Is het zo simpel?

Lees

De rood-groen-blauwe blokken op p. 75

(dit is examenstof!)

Wat is de samenhang?

Politiek?

Economisch?

Sociaal?

Ideologie?

Hoe kan dit?

?

Coalitie

Compromis/poldermodel

Geweld is een gepast middel als daarmee volledige gelijkheid bereikt kan worden

1. Liberalisme
2. Conservatisme
3. Fascisme
4. Confessionalisme

Tradities zijn een belangrijke basis voor een land en moeten beschermd worden tegen veranderingen van buitenaf.

1. Liberalisme
2. Conservatisme
3. Fascisme
4. Confessionalisme

Een van de basistaken van de overheid is het bieden van bescherming onder andere tegen het stelen van eigendommen.

1. Liberalisme
2. Conservatisme
3. Fascisme
4. Confessionalisme

Alle bestaansmiddelen moeten in handen zijn van de overheid, zodat deze ze eerlijk kan verdelen tussen alle burgers.

1. Liberalisme
2. Communisme
3. Socialisme
4. Confessionalisme

Burgers zijn vooral zelf verantwoordelijk voor hun levensonderhoud, niet de overheid.

1. Liberalisme
2. Communisme
3. Socialisme
4. Confessionalisme

De verschillen in inkomens van mensen moeten zoveel mogelijk verkleind worden.

1. Liberalisme
2. Communisme
3. Socialisme
4. Confessionalisme

De Bijbel moet bepalend zijn als de overheid beslissingen moet nemen.

1. Liberalisme
2. Conservatisme
3. Fascisme
4. Confessionalisme

Burgers moeten zoveel mogelijk kunnen meebeslissen bij belangrijke gebeurtenissen, bijvoorbeeld dmv referenda.

1. Liberalisme
2. Communisme
3. Socialisme
4. Confessionalisme