Thema Uitvindingen - Blok 4: Water als verdediging

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Thema Uitvindingen 

Blok 4: Opstand en verdediging 

Water als verdediging blz. 67 t/m 72

lesdoelen

Je kunt:

• uitleggen waarom Nederland inundatie vroeger als verdedigingstactiek kon gebruiken, maar nu niet meer.
  
• uitleggen waarom Nederland na 1830 plannen maakte om het land te verdedigen.
  
• beschrijven hoe de Stelling van Amsterdam als waterlinie werkte.
  
• beschrijven welk deel van Nederland verdedigd werd door de Nieuwe Hollandse Waterlinie en waarom.

samen lezen

een leerling leest voor blz. 67 "water als verdediging"

Water als tactiek 

Nederland ligt laag. Om geen last van het water te hebben, zijn overal dammen, dijken en sluizen gebouwd. Maar soms werden gebieden juist met opzet onder water gezet om de vijand tegen te houden of te verjagen. Dat heet inunderen. Die tactiek gebruikten de watergeuzen tijdens de Opstand, bijvoorbeeld toen de Spaanse soldaten de bevolking van Leiden uithongerden. Rondom de stad hadden de Spanjaarden versterkte plekken of schansen gemaakt van afgegraven aarde. Die bouwden ze om zich tegen aanvallen uit de stad te beschermen.

Samen lezen

Een leerling lees voor: 

blz. 68 "Water in de Tweede Wereldoorlog"

op de volgende slide is een filmpje over de gevolgen van de inundatie van de Wieringermeer door de Duitsers in april 1945

samen lezen

een leerling leest voor:

 blz. 69 "Nederland verdedigen"

elke alinea een andere leerling

Verdediging 

In 1874 maakte de regering zelfs de Vestingwet. Daarin stond hoe Nederland verdedigd moest worden. Omdat het leger niet sterk genoeg was om het hele land te verdedigen, zou alleen het westen worden beschermd. Daarvoor legde het leger een aantal linies of verdedigingslijnen aan. Een linie bestond onder meer uit vestingen, zoals versterkte steden en forten.

Stelling van Amsterdam 

Belangrijke linies waren de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. Dat waren waterlinies, want de gebieden tot aan de linie konden tot ongeveer kniehoogte onder water gezet worden.

In de Eerste en Tweede Wereldoorlog werden de waterlinies door de Nederlandse soldaten gebruikt. De Stelling van Amsterdam was de laatste linie: als alle andere linies door de vijand waren veroverd, trokken de soldaten, de regering en deel van de burgers zich terug naar Amsterdam. En als de Stelling van Amsterdam dan veroverd werd, was heel Nederland in handen van de vijand.

aan het werk

maak blz. 67 t/m 72 

opdr. 11, 12, 13, 14, 15 (deze kun je ook alleen doen),16, 17.

Niet af? dan is het huiswerk!