Thema 1 - Planten en dieren

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 1

Planten en dieren

Basisstof 1

- Je kunt uitleggen wat een organisme is.

- Je kunt de zeven levenskenmerken noemen.

- Je kunt onderscheiden of iets levend, dood of levenloos is.

Levenskenmerken

Een wezen dat de levenskenmerken had, maar niet meer heeft.

1. Levend
2. Dood
3. Levenloos
4. Organisme

Wat zijn levenskenmerken?

1. hoe groot en zwaar een organisme is
2. kenmerken van een levend organisme
3. de ontwikkeling van een organisme
4. kenmerken van een dood organisme

Wat is GEEN levenskenmerk?

1. Ademhalen
2. Slapen
3. Groeien
4. Voortplanten

Basisstof 2

- Je kunt omschrijven wat groei en wat ontwikkeling is.

- Je kunt de onderdelen van een zaad noemen met hun functie.

Groei

Ontwikkeling

Bruine boon

Levenscyclus

De zaadhuid van de bruine boon....

1. zorgt voor groei
2. zorgt dat de bruine boon water kan opnemen
3. zorgt voor bescherming van de boon
4. zorgt ervoor dat de bruine boon haar kan krijgen

Natuurgetrouwe en schematische tekeningen

Dwars- en lengtedoorsnede

Natuurgetrouwe of schematische tekening van een vlinder?

1. natuurgetrouw
2. Schematisch

Bij een natuurgetrouwe tekening

1. zie je een een tekening die snel klaar is
2. zie je alleen de belangrijkste kenmerken
3. is alles naar werkelijkheid getekend
4. zie je een eenvoudige tekening

Basisstof 3

- Je kunt omschrijven wat metamorfose is.

- Je kunt de levenscyclus van een koolwitje en van een kikker beschrijven.

Vlinder

Kikker

Metamorfose is...

1. Verandering van de bouw van een organisme
2. Verandering van de levenswijze van een organisme
3. Verandering in de bouw en levenswijze van een organisme
4. Verandering van een organisme

Basisstof 4

- Je kunt verschillende typen ontwikkeling bij de mens beschrijven

- Je kunt de levensfasen van de mens noemen met de leeftijden en kenmerken

Ontwikkeling

• Lichamelijk
• Geestelijk
• Motorisch

• Levensfasen

Wat is geestelijke ontwikkeling?

1. Het leren van bepaalde bewegingen
2. Het veranderen van je lichaam
3. Het veranderen van je verstand, gevoelsleven en karakter

Bij motorische ontwikkeling...

1. Verandert je verstand
2. Leer je je lichaam kennen
3. Leer je bepaalde bewegingen
4. Verandert je bouw

Basisstof 5

- Je kunt uitleggen dat door fotosynthese voedsel en zuurstof ontstaan voor dieren en mensen

- Je kunt de fotosynthese beschrijven

- Je kunt aangeven welke delen van planten de mens gebruikt als voedsel (HV)

- Je kunt uitleggen dat veel brandstoffen en grondstoffen bestaan dankzij fotosynthese (VG)

Fotosynthese

• Planten maken hun eigen stoffen
• Glucose is een voedingsstof
• Fotosynthese in groene delen
• water + koolstofdioxide + zonlicht --> glucose + zuurstof
• Waarom is fotosynthese belangrijk?

Wat is fotosynthese?

1. het maken van voedsel
2. het omzetten van water en koolstofdioxide
3. het omzetten van glucose en zuurstof
4. het omzetten van water + CO2 in glucose en O2

Wat heb je niet nodig voor fotosynthese?

fotosynthese:

koolstofdioxide + water + licht => glucose + zuurstof

Mineralen zijn nodig om van glucose eiwitten en vetten te maken, maar dat is geen fotosynthese

1. zuurstof
2. zonlicht
3. water
4. koolstofdioxide

Welke delen van de plant zijn eetbaar?

1. Alleen de bladeren van een plant zijn eetbaar
2. Alle delen van de plant zij eetbaar
3. Dat is afhankelijk van de soort plant
4. Alleen de vruchten van de plant zijn eetbaar

Een voorbeeld van een eetbare wortel is....

1. komkommer
2. auberigine
3. andijvie
4. radijs

Wat zijn voorbeelden van eetbare zaden?

1. Erwt en kers
2. Kers en kiwi
3. kiwi en mais
4. mais en erwt

Basisstof 6

- Je kunt aanpassingen bij planten beschrijven

- Je kunt aanpassingen bij dieren beschrijven

Aanpassingen

Stroomlijn

Water

• Veel of weinig water heeft invloed op bladeren en wortels (links weinig water, rechts veel water)
• Waterplanten drijven en hebben weinig stevige delen

Snavels

Welk dier is dit?

Voortbewegen

Verdedigen

• Levend, dood, levenloos
  
• Levenskenmerken: voeden, ademhalen, uitscheiden, waarnemen, bewegen, voortplanten, groeien
• Groei en ontwikkeling
  
• Onderdelen en functie van bruine boon
  
• Levenscyclus
• Metamorfose 
• Lichamelijke, motorische en geestelijke ontwikkeling, levensfasen
• Fotosynthese
• Aanpassingen