Afstand en nabijheid

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

AFSTAND & NABIJHEID

Ontmoeting

• Ontmoeting wil zeggen dat je de mens achter de zorgvrager zoekt en erkent dat hij een uniek mens is, met zijn eigen levensgeschiedenis, gevoelens en behoeften. Hij kan bij je terecht zoals hij is.
  

Professionele hulpverleningsrelatie

De relatie tussen zorgverlener en zorgvrager is een professionele hulpverleningsrelatie. Een aantal aspecten in deze relatie vraagt speciaal aandacht:

• houding (attitude);
  
• therapeutisch effect;
  
• afstand en nabijheid (betrokken zijn);
  
• machtsverschil en gelijkwaardigheid;
  
• risicogedrag.
  

Houding

• De basis voor een goede relatie wordt gevormd door veiligheid en vertrouwen. Dit geldt ook voor de hulpverleningsrelatie tussen zorgvrager en zorgverlener. Daarom ligt bij het opbouwen van de hulpverleningsrelatie in de eerste fase de nadruk op het winnen van vertrouwen.

 

• Welke aspecten van je houding (attitude) bijdragen aan het bevorderen van het gevoel van veiligheid en het winnen en behouden van vertrouwen. Het gaat om houdingsaspecten en vaardigheden als respect, inlevingsvermogen (empathie) en echtheid.
  

Respect

• Respect komt vooral tot uitdrukking in je houding tegenover de zorgvrager. Respectvol zijn in je houding naar een zorgvrager  betekent dat je hem accepteert als gelijkwaardig mens, hem in zijn waarde laat en laat blijken dat hij mag zijn wie hij is ook al is hij in de war of gedraagt hij zich nog zo onnavolgbaar.

 

• Respect betekent ook dat je steeds een beroep blijft doen op de eigen kracht van de zorgvrager en hem daar bewust van maakt. Je steunt de zorgvrager bij het omgaan met zijn onvermogens.
  

Inlevingsvermogen

• Inlevingsvermogen (empathie) is het vermogen je te kunnen verplaatsten in de gevoelens, gedachten en belevingswereld van de ander. Deze vaardigheid is onmisbaar voor het bevorderen van het gevoel van veiligheid en het winnen en behouden van vertrouwen in je relatie met de zorgvrager. 

 

• Empathie tonen doe je dus niet door letterlijk in te gaan op wat de zorgvrager je vraagt of vertelt en een oplossing aan te bieden. Je toont empathie door gevoelens en emoties te verwoorden die schuilgaan achter een vraag of een verhaal. 
  

Echtheid

• Echtheid staat voor zuiver en puur. In een relatie wil het zeggen dat je oprecht bent, dat je niet doet alsof. Echtheid is een belangrijk aspect in je de hulpverleningsrelatie. Als zorgverlener is het een vereiste dat je echt bent. 
  

• Echt zijn wil ook zeggen dat je eerlijk bent tegenover jezelf en dat je openstaat voor je eigen gevoelens en gedachten. Als bijvoorbeeld gedrag van een zorgvrager boosheid bij je oproept, hoef je dat niet weg te stoppen of te ontkennen.
  

Therapeutisch effect

• De hulpverleningsrelatie tussen zorgvrager en zorgverlener kan een therapeutisch effect hebben. Met het therapeutisch effect wordt bedoeld dat de relatie positief bijdraagt aan de behandeling van de zorgvrager

Afstand en nabijheid

• Bij afstand en nabijheid in de professionele hulpverleningsrelatie gaat om het balanceren tussen betrokken zijn bij de zorgvrager en het bewaren van professionele afstand. Afstand en nabijheid hanteren is in de zorg een belangrijke vaardigheid. 
  

Nabijheid

• Nabijheid hanteren kun je omschrijven als de vaardigheid om op een empathische manier toenadering te zoeken met als doel de zorgvrager te leren kennen en begrijpen. Nabijheid breng je tot uitdrukking met door betrokken te zijn en oprecht interesse te tonen.
  

Machtsverschil en gelijkwaardigheid

• Machtsverschil ontstaat snel in de zorg. De zorgvrager staat in een afhankelijke positie ten opzichte van de zorgverlener. Dat er verschil is in de positie is bijna niet te voorkomen, echter hoe ga je ermee om dat maakt het verschil.
• Regie geven aan de zorgvrager is een middel wat ervoor kan zorgen dat hij/zij zelf keuzes kan en mag maken in de behandeling. Zorgverlener maar ook Arts wordt meer coach dan zorgverlener. Dit vraagt andere eigenschappen voor de zorgverlener