9.2 Wortels en stengels





thema 8 planten
8.2     Wortels en stengels
1 / 27
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvmbo g, t, mavoLeerjaar 4

This lesson contains 27 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Items in this lesson





thema 8 planten
8.2     Wortels en stengels

Slide 1 - Slide

Thema 9 - Planten
9.1 - Bladeren - (pp)
9.2 - Stengels en Wortels 
9.3 - Glucose als grondstof  (pp)
9.4 -  Voortplanting
9.5 - Bestuiving, bevruchting en verspreiding
9.6 - Ontkieming, groei en ontwikkeling

Slide 2 - Slide

Lesdoelen 9.2
  • Je kunt in afbeeldingen vaatbundels, houtvaten en bastvaten benoemen en je kunt de functie van deze delen beschrijven.
  • Je kunt beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen.
  • Je kunt beschrijven hoe opname en transport van water en mineralen bij planten plaatsvinden en je kunt het belang hiervan voor de fotosynthese beschrijven.

Slide 3 - Slide

Functie wortels 

  • Vastzetten in de grond
  • Water met voedingsstoffen (mineralen) opnemen
  • Opslag van reservevoedsel

Slide 4 - Slide

Functie stengels 
  • Dragen van bladeren en   bloemen
  • Transport van water en  voedingsstoffen (mineralen)
  • Opslag reservevoedsel

Slide 5 - Slide

Vaatbundels 
  • Zorgen voor transport in (zaad)planten
  • Een groepje vaten; lange buisjes die van de wortels tot aan de bladeren lopen
  • 2 soorten vaten:
       Houtvaten en Bastvaten

Slide 6 - Slide

Houtvaten 
  • Vervoeren water met mineralen   van de wortel naar de bladeren 
      (Houtvaten - omHoog)
  • In bladeren liggen de Houtvaten   Hoog en de bastvaten laag.
  • In de stengel liggen ze aan de binnenkant (in het Hart)
  • Om de vaatbundels liggen vezels voor stevigheid

Slide 7 - Slide

Bastvaten 
  • Vervoeren water met energierijke stoffen van de bladeren naar alle delen van de plant (Beneden)
  • In bladeren liggen de  bastvaten   aan de onderkant
  • In de stengel liggen ze aan de   Buitenkant

Slide 8 - Slide

Houtvaten:

- Ligging in de bladeren aan de bovenzijde

- Ligging in wortel en stengel aan de binnenkant

- Transport van water en mineralen

- Transport van wortel naar blad

Bastvaten:

- Ligging in de bladeren aan de onderzijde

- Ligging in wortel en stengel aan de buitenkant

- Transport van water en assimilatieproducten

- Transport van blad naar alle delen

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Bouw van houtvaten en vezels 
  • Houtvaten
Dode houtcellen boven elkaar
De verticale celwanden zijn verdikt(cellulose en houtstof)
De dwarswanden zijn verdwenen

  • Vezels : zijn hetzelfde opgebouwd als houtvaten alleen de wand is nog dikker!!! 

Slide 11 - Slide

         Bastvaten 
  • Levende cellen boven elkaar

  • Openingen in de dwarswanden (om stoffen door te laten)

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Slide

Stevigheid
  • Houtcellen en vezels zijn stevig dankzij de celwanden
  • Celwanden bestaan uit houtstof en cellulose 
  • Houtstof en cellulose zorgen voor stevigheid 

  • Bij uitdroging blijven delen van houtstof en vezels toch stevig.

Slide 14 - Slide

Wortelharen

vergroten het worteloppervlak

zorgen voor opname van water en opgeloste stoffen

Slide 15 - Slide

Transport water en mineralen
Het water van kan van beneden naar boven door 2 oorzaken:
  • Zuigkracht door verdamping in de bladeren
  • Worteldruk; de wortels persen het water omhoog

Slide 16 - Slide

Opname en transport
* Wortels nemen water en mineralen op via de celwanden van de wortelharen

* Wortels, stengels en bladeren transporteren water en mineralen door houtvaten
- Vooral door zuiging van de bladeren
- Ook een beetje door worteldruk

Slide 17 - Slide

Houtvaten
  • Sapstroom omhoog
  • Klein beetje wateropname door worteldruk 
  • Meeste watertransport door verdamping/zuiging van de bladeren 
    (capillaire werking)

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Video

Welke stoffen neemt de plant waar op en hoe?
Huidmondjes
Wortelharen
Koolstofdioxide
Water
Mineralen

Slide 20 - Drag question

Een vaatbundel bestaat uit ...
A
houtvaten en nerfvaten
B
bastvaten en suikervaten
C
houtvaten, suikervaten en nerfvaten
D
bastvaten en houtvaten

Slide 21 - Quiz

Waar zitten luizen op een blad?
A
houtvaten
B
vaatbundel
C
bastvaten

Slide 22 - Quiz

Wat vervoeren de houtvaten?
A
water en mineralen
B
water en glucose
C
water en zuurstof
D
water

Slide 23 - Quiz

Bastvaten vervoeren....
A
van de wortel naar de bladeren
B
van de bladeren naar de wortel

Slide 24 - Quiz

Bastvaten bevinden zich aan de .......... van een blad.
A
onderkant
B
bovenkant

Slide 25 - Quiz

Transport omhoog in een stengel komt o.a. door....
A
spierkracht
B
zwaartekracht
C
verdamping van water uit de huidmondjes
D
zuigkracht van de bastvaten

Slide 26 - Quiz

Een peen is een verdikte wortel die reservestoffen bevat.
Hoe komen de reservestoffen in de peen?
A
via bastvaten
B
via houtvaten
C
via haarvaten
D
via wortelharen

Slide 27 - Quiz