5. Conflicten oplossen

• GMF
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

Rechtsstaat

5. Conflicten oplossen

In Nederland bestaat de trias politica.
De trias politica betekent

1. de invloed van politieke partijen
2. de mensenrechten en plichten.
3. de scheiding van de politieke macht.
4. vrije en geheime verkiezingen.

Wat is het legaliteitsbeginsel?

1. Naast rechten hebben we ook plichten.
2. Je kan niet twee keer worden vervolgd.
3. Iedere handeling van de overheid moet gebaseerd zijn op een wet.
4. De overheid kan ook strafbaar zijn.

Het legaliteitsbeginsel kun je niet herkennen aan

1. Strafbaarheid
2. Ne-bis-in-idem-regel
3. Strafmaat
4. Onafhankelijke rechters

Wat is het verschil tussen een misdrijf en een overtreding?

Misdrijf: ernstig strafbare feiten.
Keuren we moreel af. In veel landen strafbaar. Max. straf levenslang

Overtreding: minder ernstig strafbare feiten. Geen echte criminaliteit. Max. straf een jaar vastzitten

Wanneer mag de politie jou fouilleren of aanhouden?

Als de politie een redelijk vermoeden heeft dat jij de wet overtreedt.

 Misdrijf of overtreding?

1. Misdrijf
2. Overtreding

Overtreding of misdrijf?

1. Overtreding
2. Misdrijf

Het bezit van vuurwapens is in Nederland verboden. (Tenzij je een vergunning hebt om een vuurwapen te hebben, maar die hebben alleen politie mensen of mensen van een schietvereniging onder speciale omstandigheden.) Omdat je grote schade kan aanrichten met een vuurwapen is het een misdrijf om deze te dragen. Je moet dan altijd naar de rechter.

 Misdrijf of overtreding?

1. Misdrijf
2. Overtreding

Wat is de volgorde van een rechtszaak? (7 stappen)

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen...

- hoe je een juridisch conflict oplost (zonder hulp van BOOS)

Iedereen tot 23 jaar kan voor juridische problemen terecht bij deze organisatie. Vrijwilligers (vaak rechtenstudenten) geven er gratis juridisch advies.

Denk aan te weinig uitbetaald krijgen bij een bijbaantje of als je bij een scheiding één van je ouders juist vaker of minder vaak wil zien. 

Mediation

• Bij een rechtswinkel kan een mediator adviseren. Hierbij proberen betrokkenen het conflict zelf op te lossen met behulp van een bemiddelaar.
• Denk bijvoorbeeld aan "De Rijdende Rechter" 

Burgerlijke rechtszaak

Wanneer bemiddeling niet helpt is een burgerlijke rechtszaak een mogelijkheid.

je legt jouw geschil (conflict) voor aan een onafhankelijke rechter.

Eiser: degene die de zaak voorlegt 

versus

Gedaagde: de persoon van wie iets wordt geëist en die daarom voor de rechter wordt gedaagd.

Burgerlijke rechtszaak

1. Wederom als eerst een dagvaarding, waar ook de eis (gemotiveerd) in staat.
2. Rechter beoordeelt eis en het verweer (reactie) van de gedaagde.
3. Als laatste een vonnis: maar een hoger beroep is mogelijk 

Burgerlijke rechtszaak

Mogelijkheden van de rechter:

• dwangsom: elke keer dat het probleem gebeurt (luide muziek) moet de gedaagde een boete betalen.
• immateriële (emotionele/lichamelijke) schadevergoeding: bijvoorbeeld betalen voor slapeloze nachten door de muziek.
• vermogensschade (aan spullen): wanneer buren iets hebben vernield

Kort geding

• Versnelde en vereenvoudigde procedure voor spoedeisende zaken. 
• Als het nodig is kan dit zelfs plaatsvinden in het weekend. (denk aan het verbieden van een staking of een publicatie in een tijdschrift)
• Rechter geeft een voorlopig oordeel in afwachting van een definitieve uitspraak in een normaal burgerlijk proces (dat heet een bodemprocedure).