This lesson contains 31 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.
Lesson duration is: 45 min
Items in this lesson
Les: Vulkanen
Slide 1 - Slide
Wat weet je nu over vulkanen?
Slide 2 - Mind map
Leerdoel
Aan het einde van deze les weet ik wat een vulkaan is
Aan het einde van deze les weet ik wat magma is
Aan het einde van deze les weet ik wat de gevolgen van een vulkaanuitbarsting zijn
Slide 3 - Slide
Slide 4 - Slide
Slide 5 - Slide
Slide 6 - Slide
Slide 7 - Slide
Slide 8 - Slide
Slide 9 - Slide
Slide 10 - Video
Filmpje over de Romeinse god Vulcanus, of de Griekse god Hephaistos. (Hep-fai-stos) In ieder geval, de god van vuur. Klik hier.
Vulkanen zien er vaak uit als flinke bergen.
Het woord vulkaan komt van Vulcano, een eilandje boven Sicilië.
1
De oude Romeinen geloofden dat de god Vulcanus daar leefde en wapens maakte voor de goden. De Grieken noemden Vulcanus anders, namelijk Hephaistos.
Zij dachten dat de vulkaanuitbarstingen vonken waren van het vuur waarin hij zijn wapens smeedde.
2
Je ziet hier duidelijk een kuil in de berg.
Dat noem je een krater.
De top van de berg is weggeblazen en ge-explodeerd
door een vulkaanuitbarsting.
BOEM! Dan 'regent' het stenen, rotsblokken en as.
Slide 11 - Slide
Soms stroomt er lava uit een berg. Lava is vloeibare steen (vloeibaar gesteente). De steen is dus zo heet, dat deze smelt!
Op de top van de berg is een gat, de krater, en daar komt lava uit bij een uitbarsting.
1
Bij de uitbarsting van een vulkaan komt lava naar buiten. De lava is eerst roodheet, en koelt daarna vrij snel af waarbij vulkanisch gesteente ontstaat.
2
Als lava nog in de berg zit noemen we het magma.
In de berg = magma
Uit de berg = lava
Afgekoelde lava = vulkanisch gesteente
3
Is lava koud en hard dan noem je het vulkanisch gesteente.
4
Hier zie je de lava afkoelen.
Van roodheet naar grijze steen.
5
Dit is zeer gevaarlijk!
Lava/magma kan
600 °C en 1250 °C heet zijn.
Slide 12 - Slide
Magma
Onder de grond heeft het vloeibare gesteente magma.
Lava
Is het magma boven de grond dan noem je het lava.
Vulkanisch gesteente
Als lava afgekoeld is, dan noem je het vulkanisch gesteente.
Als jij kunt uitleggen wat hier bij de nummers gebeurt, heb je al veel geleerd over vulkanen! Goed zo!
Weet jij hoe dit heet?
Antwoord: magma
Weet jij hoe dit heet?
Antwoord: de aardplaat beweegt een paar milimeter per jaar en botst tegen een andere aardplaat.
Weet jij hoe dit heet?
Antwoord: een aardbeving is een trilling in de aarde. Twee aardlagen botsen!
Slide 15 - Slide
Slide 16 - Slide
Slide 17 - Slide
Vulkanen in Europa
Zowel IJsland als Italië hebben beide vulkanen.
Op het kaartje zie je Nederland, en IJsland rechtsboven.
Dunne bodem
Op IJsland heerst een poolklimaat, erg koud dus.
De aardkorst is in IJsland erg dun. Er is dus weinig bescherming tegen de gloeiend hete magma onder de aardkorst.
De grond kan er dus (gloeiend) warm zijn, maar het klimaat is berekoud.
Warm en koud, dan kan niet goed gaan...
Slide 18 - Slide
Slide 19 - Video
Slide 20 - Video
Voor...
Links zie je een foto van een vulkaan op IJsland.
Niets aan de hand, gewoon een berg met eeuwige sneeuw.
Maar onder de grond is er een spanning.
De vulkaan kan zich niet meer inhouden...het moet eruit!
En na...
Rechts zie je de vulkaan die uitgebarsten is. Als je goed kijkt zie je wel drie kraters. Je ziet grote rookwolken en overal een dikke laag as.
Zou je er rondlopen dan zou je maar moeilijk kunnen ademen!
Slide 21 - Slide
Lees goed en sleep
de symbolen
naar de goede plek
Dit is een aswolk. Bij een uitbarsting kan een aswolk kilometers hoog zijn.
Soms is het zelfs vanuit de ruimte te zien en kunnen vliegtuigen er niet doorheen vliegen omdat piloten dan niks zien.
Ook kan de aswolk giftige gassen hebben.
Dit is een aardplaat. De aarde is bedenkt met meerdere aardplaten. Ze drijven op de vloeibare kern van de aarde. Ze bewegen heel erg langzaam, maar een paar milimeter per jaar. Soms botsen en schuren ze tegen een andere plaat. Daar ontstaat een aardbeving of een vulkaan.
Hier zie je een lavastroom.
Dit kan uit de krater stromen, of uit een zijtak.
Het is gloeiend heet en koelt langzaam af.
Niet op blote voeten lopen!
Dit is de magmakamer. Door een spleet tussen de aardplaten perst zich magma omhoog. Het wil eruit!
Als de magmakamer volgeperst is en erg geen magma bij kan, zoekt het een andere uitweg. Omhoog, naar buiten!
Als de druk groot genoeg is, perst het zich via de kraterpijp omhoog.
BOEM! Eenmaal buiten de berg noemen we magma geen magma maar lava.
Slide 22 - Drag question
Monte Somna
De Vesuvius is eigenlijk een veel grotere vulkaan geweest. Die noemde men de Monte Somna. Op het plaatje zie je hoe groot deze was. Waar is deze vulkaan gebleven, denk je?