Les 8 - Informatie verwerken in tekst

• Mentorles
• Studieles
• +1
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4-6

Instructions

Introductie_voor_de_docent.pdf

Communiceren

Informatie schriftelijk communiceren

Reflecteren

Onderzoeken

Communiceren

Les 1

Les 2

Les 3

Les 4

Les 7

Les 5

Les 8

Les 6

Jouw lessen

Toelichting:

In deze overzichtsslide zien leerlingen hoeveel lessen zij volgen per thema, waar ze zich bevinden in de lessenreeks en welke lessen zij al hebben gedaan.

Tijd:

1 minuut om de visual toe te lichten

Vorm: 

klassikaal

Dit weet je al

Dit leer je nu

Doen

Terugkijken

Reflecteren

Onderzoeken

Communiceren

Hoe werkt het?

Klikken

Slepen

Typen

Tijdens de les worden verschillende iconen gebruikt. Aan de hand van de vier iconen links, zoals te zien op deze slide, kun je makkelijk zien wat het leerdoel is van dat onderdeel. 

Zo betekenen de hersenen dat voorkennis geactiveerd wordt (dingen die je al weet), het boek betekent dat je nieuwe lesstof leert d.m.v. theorie, het papier met de pen betekent dat je actief bezig bent met het combineren van voorkennis en nieuwe kennis, dus dat je iets oefent. En het oog betekent dat je reflecteert en terugkijkt op wat je leert. 

     Denkvaardigheden

Vaardigheden

Persoonlijke vaardigheden

 Reflecteren

• Het zelfdiagram 
• Het beeld van jezelf 
  

Sociale vaardigheden

Communiceren

• Informatie schriftelijk communiceren

Onderzoeken

• Informatie zoeken
  & evalueren
• Informatie lezen
  & begrijpen   

Aan het einde van de les kun je:

Het verschil tussen refereren, parafraseren en citeren uitleggen.

Richtlijnen voor citeren in een eigen tekst toepassen. 

Informatie uit bronnen in het eigen werk verwerken volgens de wetenschappelijke richtlijnen.

Terugblik les 5

Wat weet je nog van....

Effectief schriftelijk communiceren?

Om effectief te kunnen communiceren moet je rekening houden met je doelgroepen en doeleinden. Deze beïnvloeden het taalgebruik en de inhoud van je tekst.

Primaire en secundaire doelgroep

De primaire doelgroep is de groep die je in feite wil bereiken. Jij schrijft jouw tekst voor hen. De secundaire doelgroep is de groep die via een omweg toch jouw communicatie leest. 

Schrijfdoelen

Er zijn verschillende tekstdoelen te onderscheiden. De belangrijkste die we besproken hebben zijn: informeren, overtuigen, vermaken, opinieren en activeren. 

Als je op zoek gaat naar informatie voor het onderwerp van jouw schriftelijke communicatie dan moet je er rekening mee houden dat je 

de inhoud van de bronnen niet zomaar

mag gebruiken in je eigen werk. 

 Je moet je houden aan de regels voor het gebruiken van bronnen anders pleeg je plagiaat. De twee belangrijkste regels leggen we nu uit!

Bronnen in je eigen werk gebruiken

Wat is plagiaat?
Je pleegt plagiaat als je informatie van een bron letterlijk overneemt en/of je bron niet vermeldt. Jij zegt hiermee dat de informatie van jou is terwijl dat niet klopt. Plagiaat is een vorm van fraude en kan er tijdens je studie voor zorgen dat je een vak niet haalt of in het ergste geval je studie niet mag afronden.

Regel 1

Geef altijd aan wélke informatie uit welke bron voortkomt. Dit noem je refereren. 

Voorbeeld

Stel je schrijft een verslag over het belang van het behouden van het regenwoud. Je kunt misschien zelf een aantal redenen verzinnen maar er is waarschijnlijk ook onderzoek gedaan naar de meest belangrijke redenen. Door middel van het effectieve gebruik van zoekmachines kun je dit onderzoek vinden. Als je dan iets hebt gelezen over het belang van het regenwoud en notities hebt gemaakt over de redenen die hierin zijn benoemd, dan moet je ook jouw bron erbij zetten en deze later verwerken in jouw eigen tekst.

Waarom refereren?

Waarom moet je dit doen? Naast dat je geen plagiaat wil plegen, is het belangrijk dat jouw lezers kunnen achterhalen waar jouw informatie vandaan komt. Zij kunnen daarmee beter beoordelen of jouw tekst een betrouwbare bron is en of zij jouw inzichten kunnen geloven. Als je ooit als onderzoeker wil werken dan komt er ook nog bij dat je op de hoogte wilt blijven van wat anderen met jouw werk hebben gedaan. Je kunt dan opzoeken wie jouw naam of tekst als bron heeft gebruikt. 

Hoe refereren?

Hoe doe je dit? Een bron voeg je zowel in de tekst zelf toe als aan de literatuurlijst aan het einde van jouw werk volgens de APA richtlijnen. In het voorbeeld hierna zie je hoe dat eruit ziet in zowel de tekst als in de literatuurlijst.

refereren in de 

tekst

[…] Naast de negatieve impact op het klimaat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat een dieet bestaande uit veel dierlijke eiwitten nog meer nadelen heeft. Zo is er veel land en water nodig voor het produceren van dierlijke producten (Aiking, 2014) en wordt hierbij veel stikstof uitgestoten (Oenema & Tamminga, 2005). […]

refereren in de literatuurlijst

Aiking, H. (2014). Protein production: planet, profit, plus people? The American Journal of Clinical Nutrition, 100 (suppl_1), 483S-489S. https://doi.org/10.3945/ajcn.113.071209

Oenema, O., & Tamminga, S. (2005). Nitrogen in global animal production and management options for improving nitrogen use efficiency. Science in China - Series C: Life Sciences, 48, 871–887. https://doi.org/10.1007/BF03187126

Geef de informatie uit een bron altijd 

in eigen woorden weer. Dit noem je parafraseren.

Regel 2

Zelfs als je netjes je bron vermeldt, kun je nog steeds plagiaat plegen. Je mag nooit zomaar een stuk tekst uit een bron kopiëren naar je eigen werk. Je moet jouw tekst altijd in eigen woorden weergeven ook al gebruik je de inhoud van een bron. Er zijn verschillende manieren om dit te doen. 

Parafraseren

Manier 

Manier 

Tip

Een manier is om tijdens het lezen van een bron in eigen woorden notities te maken. Deze notities kan je vervolgens tijdens het schrijven van je tekst gebruiken om de inhoud van de bron te verwoorden. 

1

Je kunt ook na het lezen van een bron een eenvoudig diagram schetsen waarin je de hoofdzaken van een bron weergeeft, zodat je deze informatie daarna in eigen woorden op papier kunt zetten. 

2

Vertel wat je gelezen hebt hardop aan jezelf na. In gesproken taal gebruiken we namelijk vaak al ons eigen “handschrift”. Je kunt je verhaal over de bron ook met je telefoon opnemen, dan vergeet je niet wat je zei en kun je het terugluisteren als je je tekst schrijft.

Door in een alinea informatie van verschillende bronnen over hetzelfde sub-thema te combineren moet je je zinnen vaak al ombouwen en is de kans dat ze overeenkomen met de originele bron al kleiner.

Vaak parafraseer je automatisch als je de informatie uit verschillende bronnen moet combineren.

Parafraseren: een opdracht

Je hebt geleerd wat parafraseren is. Ga nu opzoek naar een NOS-artikel en pas toe wat je eerder hebt geleerd over previewen door de eerste twee alinea's te lezen. Parafraseer vervolgens deze alinea's.

Deze overgang kan ook mondeling worden gegeven.

Geef hier de twee alinea's van de tekst in eigen woorden weer.

Instructie: Gebruik de webpagina om de juiste antwoorden op te zoeken. Hoe heb jij het gedaan? Vul je score in de tabel in de volgende slide. Per goed antwoord krijg je 2 punten. webpagina 'how search works'

Soms heb je misschien een bron waarin een feit of een specifieke zin staat die zo belangrijk is dat je die liever niet in eigen woorden weergeeft. Dan kun je citeren. Dit doe je door het citaat in te bouwen in je eigen tekst en het tussen aanhalingstekens te zetten. Citaten gebruik je echter heel zelden. 

Het grootste deel van je tekst moet bestaan uit parafrases of tekst in eigen woorden! 

Parafraseren óf citeren

Voorbeeld van een citaat

Voorbeeld van een citaat

Uit de voedselconsumptiepeiling onder jongvolwassenen van het RIVM concluderen de onderzoekers (Hulshof et al., 2004) het volgende:

 “Nederlandse jongvolwassenen consumeren veel te weinig groenten en fruit. Met betrekking tot de vetinneming is met name de inneming van verzadigde vetzuren te hoog, terwijl de inneming van transvetzuren de aanbeveling gemiddeld benadert.”.

https://synthesetekst.webnode.nl/a5-bronnen-vermelden/

Aan de slag 

met referenties

Een referentie voor een journal, een wetenschappelijk tijdschrijft, is altijd 

op dezelfde manier opgebouwd:

Achternaam Auteur, Initialen., & Achternaam Auteur, Initialen. (Publicatiejaar). Titel van artikel. Titel van tijdschrift, Volume(Uitgave), Paginabereik. https://doi.org/DOI

De volgorde van een referentie 

van een journal

In de volgende opdrachten ga je referenties in de juiste volgorde zetten.

Deze overgang kan ook mondeling worden gegeven.

Sleep de nummers naar de tekst en zet op die manier deze journal- referentie op de juiste volgorde.

(1–3), 

(2010). 

Livestock Science, 

1–11.

de Vries, M., & de Boer, I. J. M

https://doi.org/10.1016/

j.livsci.2009.11.007

Comparing environmental impacts for livestock products: A review of life cycle assessments.

128

1

2

3

4

5

6

7

8

Sleep de nummers naar de tekst en zet op die manier deze journal- referentie op de juiste volgorde

(2009). 

89

The American Journal of Clinical Nutrition, 

https://doi.org/10.3945/

ajcn.2009.26736k

1607-1612. 

Vegetarian diets: what do we know of their effects on common chronic diseases? 

Fraser, G. E. 

(5), 

1

2

3

4

5

6

7

8

Welk stukje van de referentie staat op de verkeerde plek?

Achternaam Auteur, Initialen., & Achternaam Auteur, Initialen  .
Titel van artikel. (Publicatiejaar). Titel van tijdschrift, Volume(Uitgave), Paginabereik. https://doi.org/DOI

1

3

4

2

Welk stukje van de referentie staat op de verkeerde plek?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Een referentie voor een boek is altijd op dezelfde manier opgebouwd:

Achternaam Auteur, Initialen. (Publicatiejaar). Titel van boek (Editie ed.). Uitgever.

 

De volgorde van een referentie

van een boek

Sleep de nummers naar de tekst en zet op die manier deze boekreferentie in de juiste volgorde

(2016). 

Shambhala.

Ricard, M. 

A Plea for the Animals: The Moral, Philosophical, and Evolutionary Imperative to Treat All Beings with Compassion. 

1

2

3

4

Sleep de nummers naar de tekst en zet op die manier deze boekreferentie in de juiste volgorde

(1ste ed.). 

Van Voorst, R. 

Ooit aten we dieren 

(2019). 

Podium Uitgeverij.

1

2

3

4

5

Een referentie voor een website is altijd op dezelfde manier opgebouwd:

Achternaam Auteur, Initialen. (Publicatiejaar, dag maand). Titel van bron. Website. https://URL

De volgorde van referentie 

van een website 

Sleep de nummers naar de tekst en zet op die manier deze website-referentie in de juiste volgorde.

Dagevos, H., Verhoog, D., van Horne, P., & Hoste, R. 

https://edepot.wur.nl/531409

Wageningen Economic Research. 

Vleesconsumptie per hoofd van de bevolking in Nederland, 2005–2019. 

(2020, 13 september). 

1

2

3

4

5

Sleep de nummers naar de tekst en zet op die manier deze website-referentie in de juiste volgorde.

(2021, 10 mei). 

Nederland koploper plantaardige consumptie en productie. 

Kloosterman, C.

https://www.foodagribusiness.nl/

nederland-koploper-plantaardigeconsumptie-en-productie/

Food & Agribusiness. 

1

2

3

4

5

Hoeveel opdrachten had je goed? Schrijf op!

Instructie: Gebruik de webpagina om de juiste antwoorden op te zoeken. Hoe heb jij het gedaan? Vul je score in de tabel in de volgende slide. Per goed antwoord krijg je 2 punten. webpagina 'how search works'

In deze les stonden de richtlijnen voor parafraseren en citeren centraal. Handig als je voor een opdracht bij een vak op school of tijdens je studie op een betrouwbare manier schriftelijk moet kunnen communiceren. 

Dit was alweer de laatste van acht lessen waarin je gewerkt hebt aan het versterken van jouw vaardigheden. Handig als je straks gaat studeren, maar ook nú al op school. Je kunt deze lessen blijven gebruiken, telkens wanneer je hulp nodig hebt bij het inzetten van jouw vaardigheden tijdens andere vakken. Hopelijk lukt het jou om de juiste keuzes te maken voor de toekomst en jouw ideale droombeeld te bereiken. Veel succes!