8.3

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Een plant moet eiwitten maken om nieuwe cellen te maken. Welk element haalt de plant daarvoor uit de mineralen in de grond?

1. N
2. C
3. H
4. O

Voor glucose heeft een plant alleen CO2 en H2O nodig (fotosynthese). Moet de plant nog een extra element opnemen om vetten te maken?

1. Ja, N
2. Ja, P
3. Ja, O2
4. Nee

Koolhydraten

1. Organisch
2. Anorganisch

Enzymen

1. Organisch
2. Anorganisch

Metaal

1. Organisch
2. Anorganisch

Zuurstof

1. Organisch
2. Anorganisch

Glucose

1. Organisch
2. Anorganisch

Water

1. Organisch
2. Anorganisch

Plastic

1. Organisch
2. Anorganisch

Plastic

... wordt gemaakt van aardolie. 

...wat afkomstig is van dode dieren en planten die samengedrukt zijn in de grond

Stikstof (N) zit overal in. Maar in welke vorm zit de stikstof in organismen, de grond of de lucht?

Organismen

Grond

Lucht

NO₃^-

N₂

NH₃

NH₄⁺

Aminozuren/eiwitten

DNA

Chlorofyl

Wat was chlorofyl ook alweer?

1. Een stof die chloor bevat
2. Bladgroen
3. Chloroplast
4. Nucleotide

Reducenten doen uiteindelijk altijd dit:
ze zetten …. om in ….

1. organische stoffen om in andere organische stoffen
2. organische stoffen om in anorganische stoffen
3. anorganische stoffen om in andere anorganische stoffen
4. anorganische stoffen om in organische stoffen

Het volgende filmpje...

leg in duidelijke taal uit wat er gebeurt met de stikstof in de verschillende vormen.

Stikstof (N₂) Is een stof die niet reageert met andere stoffen. Een plant of dier heeft er dan ook niets aan. N₂ blijft N₂.

Alleen met geweld (bliksem, hitte in een motor) bindt N₂ aan zuurstof. 

Of door sommige bacteriën bindt N₂ aan waterstof. 

Ammoniak (NH3) en ammonium (NH4+) zijn eigenlijk twee toestanden van dezelfde stof. 

Als ammoniak oplost, pikt het een H+ van water zodat NH4+ ontstaat. Als ammonium de lucht in gaat, wordt het weer NH3. 

Nitriet bestaat maar heel kort in de natuur, omdat de reactie tot nitraat heel snel gaat. Dat is goed, want nitriet is giftig.

Deze NH₃ zit binnenin een plant. Het wordt meteen gebruikt door de plant om er N-bevattende organische stoffen van te maken. Deze NH₃ komt dus niet in de grond terecht. De andere NH₃ wel.

Stikstofassimilatie is gewoon assmilatie met stikstof. Assimilatie = opbouw van grotere moleculen uit kleinere moleculen. Dus bv. opbouw van aminozuren uit nitraat (en glucose)

Besteed even een paar minuutjes aan het doornemen van de stikstofkringloop in je eigen BINAS. 

De meeste onduidelijkheden vind je hiernaast toegelicht.

anaeroob proces, verloopt allean als er geen zuurstof is

anaeroob proces, verloopt allean als er geen zuurstof is

aeroob proces, verloopt allean als er wel zuurstof is

aeroob proces, verloopt allean als er wel zuurstof is

Nitrificatie en denitrificatie zijn elkaars tegenovergestelde.
Wat betekent nitrificatie?

1. Vorming van nitraat (NO3-)
2. Vorming van ammoniak (NH3)
3. Vorming van stikstof (N2)
4. Vorming van denitrificerende bacteriën

Wanneer een boer meer NO3 in zijn grond wil krijgen, moet hij deze dan zuurstofrijk of zuurstofarm maken?

1. Zuurstofrijk, want dan verloopt de nitrificatie beter
2. Zuurstofrijk, want dan verloopt de denitrificatie beter
3. Zuurstofarm, want dan verloopt de nitrificatie beter
4. Zuurstofarm, want dan verloopt de denitrificatie beter

Helaas komt het land van de boer onder water te staan, waardoor de hoeveelheid O2 in de bodem afneemt.

1. Hierdoor ontstaat meer NO3-
2. Hierdoor vindt meer rotting plaats (door bacteriën)
3. Hierdoor ontstaat meer N2
4. Hierdoor ontstaat meer NH4+

(NH3)

Knolletjesbacteriën kunnen N2 uit de lucht omzetten in NH3. Dit kost energie, en het proces verloopt anaeroob. Waardoor doen deze bacteriën dit alleen in symbiose een plant?

1. Omdat buiten de plant vaak zuurstof aanwezig is
2. Omdat de plant de benodigde glucose levert
3. Omdat de bacterie niets heeft aan NH3
4. Alledrie

Voor als je nu denkt: Huh?

Kijk dan deze laatste video. Die legt heel saai maar wel heel duidelijk alles nog een keer uit.