§1.4 Meer mensen krijgen inspraak

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 2

§1.4 Meer mensen krijgen inspraak

Planning

  - Herhaling §1.3

  - Leerdoelen

  - Uitleg §1.4

§1.1 Industriële revolutie

§1.2 Leven in een industriestad

§1.3 Arbeiders gaan samenwerken

Hoofdstuk 1

§1.4 Meer mensen krijgen inspraak

Herhaling

Arbeiders

Gegoede burgerij

Oprichten van vakbonden

Oprichten van politieke partijen

Aan liefdadigheid doen

Invoeren van de eerste sociale wet

Strijden voor algemeen kiesrecht

Sociale wetten zijn ...

1. Wetten die de leef- en werkomstandigheden van arbeiders verbeteren.
2. Wetten die er voor zorgen dat arbeiders beter samenwerken.
3. Wetten die zorgen dat fabriekseigenaren meer rechten krijgen.
4. Wetten die de relatie tussen overheid en arbeiders vastleggen.

...kan je uitleggen wat er in het bestuur van Nederland veranderde door de grondwet van 1848

...kan je uitleggen wat feministen wilden veranderen aan de samenleving en of dat lukte

...kan je beschrijven dat Nederland steeds democratischer werd

Aan het einde van de les...

§1.4

Meer mensen krijgen inspraak

A

Een nieuwe grondwet

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen wat er in het bestuur van Nederland veranderde door de grondwet van 1848

Begrippen:

• grondwet
• parlement
• parlementaire democratie

B

Vrouwen willen gelijkheid

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen wat sommige vrouwen wilden veranderen aan de samenleving en of dat lukte

Begrippen:

• feminisme

C

Nederland wordt een democratie

Leerdoel:

• Je kunt beschrijven dat Nederland steeds democratischer werd

Begrippen:

• geen begrippen

1813: Nederland wordt een koninkrijk

1815: Grondwet

§1.4

Meer mensen krijgen inspraak

A

Een nieuwe grondwet

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen wat er in het bestuur van Nederland veranderde door de grondwet van 1848

Begrippen:

• grondwet
• parlement
• parlementaire democratie

alle burgers zelfde grondrechten

veel macht bij de koning: Willem I

vrijheid van meningsuiting

vrijheid van godsdienst

Liberalen: 

de macht zou bij het volk moeten liggen

1848: veel onrust in Europa. Ook rellen in NL.

Koning Willem II geeft opdracht voor nieuwe grondwet:

• rijke mannen kozen leden van het parlement. Elke 4 jaar kwamen er verkiezingen. 
• ministers gehoorzamen vanaf nu aan het parlement. Zij voeren hun beslissingen uit. Parlement kon ministers ontslaan.

Parlementaire democratie. Het parlement had de meeste macht. 

De macht was verschoven van koning naar burgers

§1.4

Meer mensen krijgen inspraak

A

Een nieuwe grondwet

Uit welke huidige landen bestond het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden in 1815?

1. België, Köln, Nederland
2. Köln, Luxemburg, Nederland
3. België, Luxemburg, Nederland

Wat hoort bij een constitutionele monarchie?

1. absolutisme
2. dictatuur
3. macht van de koning wordt beperkt door de grondwet
4. macht van de koning wordt beperkt door de adel

Wat veranderde in de grondwet van 1848? Twee antwoorden zijn goed.

1. besturen werd de taak van de koning en de koning was verantwoordelijk
2. de koning benoemde de leden van het parlement
3. besturen werd de taak van ministers en de minister was verantwoordelijk
4. rijke burgers kozen de leden van het parlement

Wat hoort bij een parlementaire democratie? Twee antwoorden zijn goed.

1. de koning benoemde de leden van het parlement
2. de koning heeft minder macht dan het parlement
3. rijke burgers kozen de leden van het parlement
4. de koning heeft meer macht dan het parlement

§1.4

Meer mensen krijgen inspraak

B

Vrouwen willen gelijkheid

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen wat sommige vrouwen wilden veranderen aan de samenleving en of dat lukte

Begrippen:

• feminisme

Mannen

Vrouwen

Hoofd van het gezin

Nam alle beslissingen

Mogen niet:

scheiding aanvragen

grote bedragen uitgeven

stemmen

Huishouden en voor kinderen zorgen

Bij werk minder betaald

Vrouwen in actie voor vrouwenkiesrecht

§1.4

Meer mensen krijgen inspraak

B

Vrouwen willen gelijkheid

Vanaf 1870: vrouwen in actie voor gelijke rechten: feminisme

1: Vrouwen uit middenklasse en gegoede burgerij

2: Daarna vrouwen arbeidersklasse

3: Daarna mannen

Belangrijkste doel: vrouwenkiesrecht. Dit is in 1919 gelukt

§1.4

Meer mensen krijgen inspraak

B

Vrouwen willen gelijkheid

Aletta Jacobs

Eerste vrouw die:

• studeert aan een universiteit
• arts is geworden
• gepromoveerd is

0

Wie kreeg in 1917 stemrecht?

Geef een omschrijving van feminisme

§1.4

Meer mensen krijgen inspraak

C

Nederland wordt een democratie

Leerdoel:

• Je kunt beschrijven dat Nederland steeds democratischer werd

Begrippen:

• geen begrippen

1848: nieuwe grondwet

Mannen die minimaal 20 gulden belasting betaalden mochten stemmen (1,9% bevolking)

1917: wijziging grondwet

Alle mannen vanaf 25 mogen nu stemmen

1919: wijziging grondwet

Alle vrouwen vanaf 25 mogen nu stemmen

1946: 23 jaar

1963: 21 jaar

1972: 18 jaar