Dementie wat is het en de belangrijkste soorten

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Dementie

Wat was jouw leukste ervaring met een patiënt tijdens je stage/werk tot nu toe?

Lesdoelen

 Na deze les:

• Weet je wat dementie is.
• Kun je belangrijkste symptomen en gedrag noemen bij dementerende zorgvragers.
• Kun je de 4 belangrijkste vormen van dementie en hun kenmerken noemen.

Waar denk je aan bij het woord dementie?

Wat is dementie?

• Verzamelnaam voor meer dan 50 ziekten. 
• Zenuwcellen in de hersenen (of verbindingen) gaan kapot.
• Hierdoor raakt de verwerking van informatie in de hersenen verstoord. 
• Deze beschadigingen verergeren waardoor steeds verdere achteruitgang in het functioneren. 
• De bekendste vorm is de ziekte van Alzheimer. 
• Oorzaken: onbekend, roken, weinig bewegen, voeding?

Dementie is een verzamelnaam voor meer dan 50 ziekten, waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken.

De verwerking van informatie in de hersenen raakt verstoord.

Beschadigingen in de hersenen verergeren waardoor iemand met dementie steeds verder achteruitgaat in functioneren.

De bekendste is de ziekte van Alzheimer. 

Wat viel je op in dit fragment?
Wat raakte je?

Cijfers dementie (Nederland)

• >270.000 mensen met dementie. Ongeveer 12.000 mensen jonger <65 jaar.
• Toename door vergrijzing. Geschat wordt half miljoen in 2040.
• 65 procent krijgt de diagnose: ziekte van Alzheimer. 
• Treft ruim 8 procent van de mensen > 65 jaar.
• Treft ruim 25 procent van de mensen >80 jaar.
  
• Treft ruim 40 procent van de mensen >90 jaar.
• Voor vrouwen is de kans op dementie 1 op 3, voor mannen 1 op 7. 

In Nederland hebben ruim 270.000 mensen dementie. Hiervan zijn ongeveer 12.000 mensen jonger zijn dan 65 jaar. Ieder uur krijgen vijf mensen in Nederland dementie.

 Het aantal mensen met dementie zal door vergrijzing in de toekomst explosief stijgen naar meer dan een half miljoen in 2040.

Van de mensen met de diagnose dementie heeft ongeveer 65 procent de ziekte van Alzheimer.

Ruim 8 procent van de mensen boven de 65 jaar heeft dementie.

Ruim 25 procent van de mensen boven de 80 jaar heeft dementie.

Ruim 40 procent van de mensen boven de 90 jaar heeft dementie.

De kans is 1 op de 5 dat iemand dementie krijgt.

Voor vrouwen is dat 1 op 3, voor mannen 1 op 7. 

Er zijn dus verschillende soorten dementie.

Welke zijn de belangrijkste?

Welke kenmerken horen hierbij?

Belangrijkste soorten dementie

4 belangrijkste vormen

1. Alzheimer: geheugenproblemen, vooral >65 jaar, 200.000 pat.

2. Vasculaire dementie: traagheid in denken en handelen, gevolg van TIA en CVA, 65-75 jaar, 50.000 pat.

3. Lewy Body dementie: concentratieproblemen, later geheugen, >65 jaar, 30.000 pat.

4. Fronto Temporale (FTP) dementie: verandering sociaal gedrag, taal of bewegen, daarna geheugen, 40-60 jaar, <5.000 pat.

1. Bedreigde ik - beginnende dementie

vergeetachtig voor omgeving nog niet altijd zichtbaar moeite met meer complexere taken, overzicht houden bijv financien, 

2. De verdwaalde ik - matige ernstige dementie

Steeds meer geheugenproblemen, leeft meer in het verleden, 'verdwaaldgevoel', verminderde belangstelling, motoriek gaat achteruit 

3. De verborgen ik - ernstige dementie

leeft in een innerlijke belevingswereld, neemt zelf geen initiatief meer tot contact. Er is nog wel contact mogelijk, herkent mensen niet meer, tijdsbesef is weg . Volledig afhankelijk.

4. De verzonken ik - ernstige dementie

Volledige afhankelijkheid, brabbelwoorden en klanken. Emoties zijn moeilijk waarneembaar.  
Verzonken ik = (cliënt kan niet meer lopen, spreekt nauwelijks, ligt vaak in foetushouding als pasgeboren baby)

Alzheimer

Vasculaire dementie

Lewy Body

Frontotemporale dementie

Komt op jongere leeftijd voor.

Vooral sociale veranderingen.

Vooral concentratie-problemen, vaak problemen met bewegen.

Langzaam denken, spreken en handelen.

De meest voorkomende vorm van dementie. 

Het verloop van dementie is progressief. Wat betekent dit?

Verloop dementie

• Leven 5-10 jaar (gem. 8 jaar) met de ziekte. 
• Diagnose wordt gemiddeld na 14 maanden gesteld. Bij jonge mensen duurt dit > vier jaar. 
• Aantal klachten en de ernst ervan neemt toe = Progressieve ziekte.

Mensen met dementie leven gemiddeld 8 jaar met de ziekte.

De diagnose wordt gemiddeld na 14 maanden gesteld. Bij jonge mensen is dit meer dan vier jaar.

Gedurende het ziekteproces neemt zowel het aantal klachten als de ernst ervan toe.

Progressieve ziekte: Er is geen genezing mogelijk voor dementie. Uiteindelijk overlijdt een patiënt aan de gevolgen van dementie.  

Welke hersenfunctie gaat bij dementie als eerst achteruit?

1. Het korte termijngeheugen
2. Het lange termijn geheugen

Lesdoelen

 Na deze les:

• Weet je wat dementie is.
• Kun je belangrijkste symptomen en gedrag noemen bij dementerende zorgvragers.
• Kun je de 4 belangrijkste vormen van dementie en hun kenmerken noemen.