BVJ 6.6/7.6 Water, bodem en afval

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Thema 7 Duurzaam leven

7.6 Water, bodem en afval

Wat gaan we doen:

• lesdoelen en uitleg nw stof; 15 min
• zelf opdrachten maken; 25 min
• terugkoppeling; 5 min

Lesdoelen 

7.6.1 Je kunt een aantal vormen van watervervuiling noemen en je weet hoe rioolwater wordt gezuiverd.

7.6.2 Je kunt een aantal vormen van bodemvervuiling noemen.

7.6.3 Je kunt een aantal methoden van afvalverwerking noemen.

§ 7.6 Water, bodem en afval

De lucht, het water en de bodem kunnen vervuild raken met schadelijke of giftige stoffen. Ook afval is een vorm van vervuiling. Voor mensen, dieren en planten is het van levensbelang dat het milieu schoon blijft.

Chemische afvalstoffen:

Zware metalen zoals cadmium, kwik, lood en zink, vooral uit landbouw en industrie

Huishoudens: terpentine/medicijnen.

In kleine hoeveelheden al giftig. Hoopt op in voedselketens.

Organismes kunnen het niet afbreken. Ook reducenten gaan dood.

Plastic

Straatafval waait en drijft naar rivieren, meren en zeeen.

Soms resten van chemisch afval er in.

Dieren eten het waardoor het in de voedselketen terecht komt

Plastic soep: microdeeltjes plastic die bij elkaar drijven in de oceanen.

§ 7.6 Water, bodem en afval

Stikstof zit veel in mest.

Verzuring: vervuilende stoffen komen in aanraking met vocht in lucht of grond. Hierdoor ontstaan zure stoffen. Deze zuren tasten de gezondheid van planten en dieren aan.

Vermesting: door mest in het water gaan algen en planten explosief groeien. Als ze afsterven komen er te veel bacteriën in het water die alle zuurstof gebruiken. Hierdoor kan alle onderwaterleven afsterven.

Ziekteververwekkers:

Als water niet schoon is, kun je er ziek van worden. 

Vooral in arme landen is geen schoon drinkwater en/of goede sanitaire voorzieningen, zoals waterleidingen of rioleringen.

In Nederland maken waterleidingbedrijven drinkwater van oppervlaktewater of grondwater. Het water wordt gezuivert  en naar verbruikers vervoert.

Gebruikt water wordt afgevoerd via de riolering.

• grote stukken afval gefilterd met een rooster
  
• langzaam stromen, kleine deeltjes zinken 
• biologisch afbreekbaar stoffen door reducenten afgebroken
• chemische zuivering met ozon, uv-straling en actieve koolstof
• het achtergebleven rioolslib wordt gedroogd voor biomassacentrales

§ 7.6 Water, bodem en afval

Bodem:

De bodem moet schoon blijven, anders nemen planten de giftige stoffen op. Zo komen die giftige stoffen dan in een voedselketen.

Zeer vervuilde bodem moet schoongemaakt worden = bodemsanering

Door afval juist in te zamelen vervuilt het de bodem niet.

§ 7.6 Water, bodem en afval

Soorten afval en  methoden om afval te verwerken:

1. Recycling = opnieuw gebruiken (papier, plastic, glas, blik), hierdoor zijn er minder grondstoffen nodig
2. Gft composteren (omzetten in voedingsstoffen door reducenten)
3. Restafval verbranden, warmte om electriciteit op te wekken, as voor wegenbouw
4. Kca bewaren en naar de milieustraat brengen (batterijen, verf)
5. Storten: voordelen: gemakkelijk en goedkoop                                                                                                                       nadelen:    stank, ongedierte en schadelijke stoffen in bodem

milieustraat: bouwafval, kca, grof tuinafval, oud ijzer, oude meubels etc.

§ 7.6 Water, bodem en afval

Zelf aan de slag: 

Maken 6.6/7.6

Herhaling:

Groen afval

plastic afval

Klein chemisch Afval

Glas afval

rest afval

Soorten afval

Welke tip hoort er NIET bij om de afvalafdruk te verkleinen.

1. Koop tweedehands of ruil spullen met vrienden.
2. het scheiden van afval en minder weg te gooien.
3. Neem geen plastic tassen aan, maar neem je eigen tas mee voor je gaat shoppen.
4. zorg dat je al je afval samen verzameld, zodat je niet nog een bak nodig hebt.

Welk afval mag bij het composteerbare afval?

1. Schillen van groente
2. Plastic flessen
3. Kartonnen dozen
4. Glas

Het composteerbare afval, zoals schillen, groenteafval, etensresten en koffiedrab, noemen we ook wel organisch afval. 

Welk afval valt onder chemisch afval?

1. Leeg verfblik met uitgeharde verfresten
2. Afplaktape
3. Poetsdoek met niet uitgeharde verfresten
4. Stofmasker

Afval in aparte afvalbakken doen noem je..

1. anders weggooien
2. sorteren
3. salto gooien
4. scheiden

Schuif de foto's naar het juiste soort afval.

natuurlijk afval

Niet-natuurlijk afval

Wat gebeurt er in een waterzuiveringsfabriek?

1. Daar wordt drinkwater gemaakt
2. Daar wordt water uit het riool schoongemaakt
3. Daar wordt limonade gemaakt
4. Daar wordt les gegeven

Afval dat door bacteriën en schimmels kan worden afgebroken, is ..........afval.

1. biologisch afbreekbaar afval
2. niet biologisch afbreekbaar afval

Wat is plasticsoep?

1. Soep gemaakt van plastic
2. Soep met plastic balletjes
3. Een plek in de oceaan waar veel plastic drijft.
4. Een oceaan van soep