5.1 De kerk valt uiteen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Welkom!

Neem rustig plaats en leg je boeken alvast op tafel

Geschiedenis

Maris College - Klas 1 - vmbo 

H5 Ontdekkers en hervormers

Vandaag!

• Lesdoelen
• Kritiek op de kerk
• Luther uit de kerk
• Aan de slag!
• Afsluiting 

Lesdoelen

Aan het einde van de les weet je

• wie kritiek had op de katholieke kerk
• hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• hoe protestante kerken ontstonden
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

Kritiek op de kerk

Rond 1511 komt de Duitse monnik Maarten Luther terug van een reis naar Rome. Hij is woedend..

• Hij zag hoe de katholieke geestelijken genoten van luxe
• Hij zag hoe hoe de katholieke geestelijken veel geld verdienden door religie (godsdienst)

Met name de Paus in Rome verdiend veel geld aan gelovigen;

• De katholieke kerk verkoopt aflaten;
  Dit waren brieven die mensen konden kopen om hun zonden af te kopen; nu kwamen ze in de hemel volgens de Paus

In 1517 schrijft Luther een brief vol kritiek op de kerk;

• Luther was tegen de verering van heiligen, daarover stond niets in de bijbel
• Luther vond dat de mensen zelf de bijbel moesten lezen, ze moesten niet alleen luisteren naar geestelijken

Luther's 95 stellingen

In 1517 schrijft Luther een brief vol kritiek op de kerk;

•  In de brief staan maar liefst
  95 kritiekpunten op de kerk
• Luther spijkert deze op een kerk in Wittenberg (Duitsland)

Luthers 95 stellingen

In de brief van Luther stond onder andere;

• Dat er in een kerk geen versieringen en goud thuis horen
• Dat de bijbel voor iedereen te lezen moet zijn
• God is geen persoon op aarde (de Paus), maar zit in je hart 

Luther uit de kerk

De Paus was woedend over de kritiek van Luther

• De Paus eiste dat Luther zijn kritiek terug nam
  
  
• Luther weigerde dit en moest zich melden bij de Koning van het Duitse Rijk Karel V

Luther

Koning van het Duitse Rijk Karel V

Luther weigert ook bij Karel V zijn kritiek terug te nemen.

• Luther wordt vogelvrij verklaard; iedereen mag hem vanaf nu doden
  
  
• De Hertog Frederik van Saksen steunt Luther en biedt hem bescherming in zijn kasteel

De Bijbel was enkel te lezen in het Latijn

• Dit was een taal die bijna niemand sprak of kon lezen

Luther wilde dat veranderen;

• Hij schreef de bijbel in volkstaal. Zo konden meer mensen het lezen en zelf over het geloof nadenken
• Boekdrukkunst

Luther krijgt door zijn bijbel in volkstaal steeds meer volgelingen;

• Steeds meer mensen hebben ook kritiek op de kerk en volgen het verhaal van Luther
• Dit gaat grote gevolgen hebben..

Aan de slag!

1sA

Opdrachten: 1 en 2

Bladzijde:

1sB, 1sC en 1sD

Opdrachten: 1 en 2

Bladzijde:

Afsluiting

Volgende les

verder met 5.2

Huiswerk:

Opdracht 1 en 2

Welkom!

Neem rustig plaats en leg je boeken alvast op tafel

Geschiedenis

Maris College - Klas 2 - vmbo 

H1 Pruiken en revoluties

Vandaag!

• Terugblik
• Lesdoelen
• Katholieken en protestanten
  
• Godsdienstenoorlog
• Aan de slag!
• Afsluiting 

Terugblik vorige les

• wie had kritiek had op de katholieke kerk?
• welke kritiek had hij?
• hoe ging de paus om met deze kritiek
• hoe ging de koning (Karel V) om met deze kritiek?
• Hoe kon het dat veel mensen volgelingen werden van Luther?

Lesdoelen

Aan het einde van de les weet je

• wie kritiek had op de katholieke kerk
• hoe machthebbers omgingen met deze kritiek
• hoe protestante kerken ontstonden
• welke strijd ontstond tussen katholieken en protestanten

Katholieken en protestanten

• Er waren meer hervormers die protesteerden tegen de kerk
• Op veel plekken gingen christenen splitsen van de katholieke kerk
• Protestanten
• Hervorming / Reformatie

Katholieken en protestanten

• Er ontstonden kleine en grote groepen protestanten
• Geen heiligen vereren, geen monniken en eenvoudige kerkgebouwen
• Dominee

• Veel Nederlanders waren aanhanger van de Franse hervormer Johannes Calvijn
• Calvinisme
• Eenvoudig leven
• Hard werken
• Bijbel bestuderen

Hoewel er grote en kleine verschillen zijn...

...horen beide kerken bij de christelijke godsdienst

Godsdienstenoorlog

Door de hervorming ontstonden er overal in Europa oorlogen tussen katholieken en protestanten

• Godsdienstoorlogen
• Beeldenstorm
• https://schooltv.nl/video-item/de-beeldenstorm-godsdienststrijd-in-de-nederlanden

Met name Keizer Karel V (keizer van het Duitse Rijk voerde veel oorlogen tegen Protestanten:

• In de Nederlanden vervolgde hij protestanten door ze op te sporen en gevangen te nemen 
• Het protestantse geloof werd op veel plekken verboden

Het ontstaan van protestantse kerken 

• Hoe reageerden de katholieke machthebbers?
  
  
• Hoe ontmoetten de protestanten elkaar?
  
  
• Hoe kon het protestantse geloof zich zo snel verspreiden?
  
  
• Welke gebieden werden protestants?

Aan de slag!

1sA

1sB, 1sC en 1sD

Afsluiting

Volgende les

5.4

Huiswerk: