Les Lumières, Diderot

• Frans

Les Lumières (+/-1715-1789)

De Verlichting is....:

- culturele en filosofische stroming die leidde tot een nieuwe manier van denken over de samenleving

- onstaan onder invloed van filosofen

- voorafgegegaan door een perdiode van absolute vorsten: la monarchie absolue

- vond in Frankrijk plaats na de dood van Lodewijk XIV

Les Lumières (+/-1715-1789)

De Verlichting is....:

- culturele en filosofische stroming die leidde tot een nieuwe manier van denken over de samenleving

- onstaan onder invloed van filosofen

- voorafgegegaan door een perdiode van absolute vorsten: la monarchie absolue

- vond in Frankrijk plaats na de dood van Lodewijk XIV

Le siècle des Lumières 

• de  'Verlichting' begint in 1715 met de dood van Louis XIV
•  De Verlichting staat voor de 'rede'. 
• Literatuur had tijdens Classicisme de functie om het imago om de koning te promoten, nu wordt literatuur gebruikt om revolutionaire ideeën te uiten. 
• Filosofen/schrijvers streven naar: vrijheid van meningsuiting, tolerantie en gelijkheid. 
•  Wetenschappen nemen grote vlucht: empirisch bewijs. 

de gevolgen van de Verlichting

politiek:

- verzet tegen absolute macht vorst

-ontstaan Republiek

- scheiding der machten (trias politica)

de gevolgen van de Verlichting

sociale verhoudingen:

- principe van gelijkheid (mensen zijn gelijk)

- contrat social  (wet als sociaal contract tussen mensen, op basis van gelijkheid)

De eeuw van de Verlichting

• De absolute macht van het koningshuis staat ter discussie vanwege de onvrede onder de bevolking die uitgebuit wordt en de idealen van de verlichtingsfilosofen die naar vrijheid van meningsuiting  (er was veel censuur) en streven en naar tolerantie en gelijkheid. 


• Het uitbreken van de Franse Revolutie in 1789.
• De literatuur staat in het teken van kennis en opvoeding

Wat moet je weten?

=================================================

- ik weet wanneer en hoe de Verlichting is ontstaan (historische context)

- Ik kan de centrale ideeen van de Verlichting uitleggen

- Ik ken de gevolgen van de Verlichting op  en kan die uitleggen.

- Ik weet wat de Franse revolutie is en kan haar idealen uitleggen.

- Ik kan twee Franse Verlichte geesten benoemen en hun aandeel in de Verlichting evenals hun behandelde werken.

- Ik ken de belangrijke begrippen en kan die uitleggen.

verspreiding  ideeën van de Verlichting

De Verlichte ideeën werden verspreid via

- salons (ruimten in huizen van welgestelde dames)

- café's ==> café Procope in Parijs

- literatuur (l'Encyclopédie!) 

- marchands

Le siècle des Lumières 

• de  'Verlichting' begint in 1715 met de dood van Louis XIV
•  De Verlichting staat voor de 'rede'. 
• Literatuur had tijdens Classicisme de functie om het imago van de koning te promoten, nu wordt literatuur gebruikt om revolutionaire ideeën te uiten. 
• Filosofen/schrijvers streven naar: vrijheid van meningsuiting, tolerantie en gelijkheid. 
•  Wetenschappen nemen grote vlucht

Voltaire (1694-1778)

-filosoof

- kritiek op katholieke geloof

- liberté de culte (recht op eigen geloof)

- kritiek op geestelijkheid

 - kritiek op Duitse filosoof Leibniz en zijn optimisme

Candide ou de l'optimisme

literatuur tijdens de  Verlichting

- doel: verspreiden van kennis in begrijpelijke taal

- veel gecensureerd

- censuur vermijden d.m.v. vertelperspectief, pseudoniem, drukken in buiteland

- weinig poëzie

- contes philosophiques (Voltaire), roman épistolaire (Montesquieu), l'Encyclopédie (Diderot)

Didérot (1713-1784)

- filosoof, atheist 

- schrijver l'Encyclopédie (samen met d'Alembert) 

- grondlegger van de encoclopedie (28 volumes, 25 jaar, gedeeltelijk gecensureerd)

Les Lumières