Een verhaal op weg naar vrijheid

• Geschiedenis
• Levensbeschouwing
• Basisschool
• Groep 7,8

schets_weg naar vrijheid_ 2.0

 zeeland en slavernij

Een verhaal op weg naar vrijheid

Hoi allemaal!

Welkom bij deze eerste digitale les over de slavernij.

1

Wij zijn Sterre en Korneel (Ko).

We zijn jullie digitale gidsen vandaag voor het Maritiem muZEEum Zeeland.

2

Vandaag heet de les:

3

Het is een les waarbij we naast kijken en lezen ook juist veel gaan doen.

Zullen we hier alvast mee gaan beginnen?

4

Hoe heten jullie allemaal?

1

Wow. Aangenaam kennis met jullie te maken!

2

Voor deze les is het woord vrijheid heel belangrijk. 

Ko en ik vroegen ons af waar jullie aan denken als je aan het woord vrijheid denkt?

1

Probeer zoveel mogelijk antwoorden te bedenken!

2

Ok, interessante antwoorden!

Sterre wil jij het even alleen doen?

Ik kan dan even het logboek van de Eenigheid halen.

1

De volgende opdracht heeft ook met vrijheid te maken. 

En het is een kijk en denk opdracht.

3

De bedoeling is dat je opnoemt wat je ziet, denkt en je afvraagt.

We beginnen met het goed kijken.

4

Probeer zoveel mogelijk antwoorden te verzinnen.

5

Ja dat doen we. Tot zo.

2

Kijk eerst een tijdje goed naar de afbeelding.

Benoem dan dingen die je kan zien.

Denk hierbij aan bijvoorbeeld:

objecten

kleur

woorden

symbolen

wat gebeurt er?

En nu we goed gekeken hebben.

Waaraan denk je als je naar dit beeld kijkt?

Bijvoorbeeld:

Waar zou het over kunnen gaan?

Waar lijkt het op?

En de laatste vraag bij deze opdracht:

Wat vraag je je af als je hiernaar kijkt?

Op de poster staat op de rechterhand 1863, Dat is een jaartal.

En op de linkerhand staat 1 juli.

Dat is de datum waarop de slavernij eindigde in Suriname. 

Het is daarmee een poster over vrijheid.

1

Dat betekent dus dat de slavernij meer dan 150 jaar geleden werd afgeschaft in Suriname.

1a

Keti-koti is sinds 1955 een officiële feestdag is in Suriname. 

De woorden: Keti-koti betekenen: ketenen gebroken. 

2

Oh, hoi Leonora!

1

Heee! Ko.

Ben je er weer.

2

Ja voor eventjes, 

ik kom even het logboek van de Eenigheid halen voor zometeen.

De leerlingen hebben net gekeken naar de keti-koti poster.

3

Aha, ja goed. Dan hebben jullie samen al nagedacht over vrijheid!

Ik heb Keti-koti niet meer meegemaakt....

Ik wilde ook vrij zijn.

4

Ja, en het was jou ook nog gelukt!

Mogen we de volgende les bij je langskomen?

Jouw verhaal is goed om te vertellen.

5

Natuurlijk!

Ik zie jullie graag!

Tot de snel dan.

6

Foto moet nog vervangen worden

De Keti-koti poster vertelt niet alleen over vrijheid. 

Maar de poster vertelt ook al veel over slavernij en wat dat is.

Waaraan denken jullie zelf bij het woord slavernij?

1

Oh Hallo Admiraal!

1

Hallo jongeman.

2

Ik ben op zoek naar het logboek van de Eenigheid maar kan het nog niet vinden. Heeft u een idee waar het is?

(Ik moet ondertussen haast gaan maken. Ik laat Sterre zo de hele les doen!)

3

Nee, daar kan ik je niet mee helpen.

4

Ah dat is jammer!

We zijn nu bezig met de les over slavernij.

5

Ah de slavernij?

Een les erover?

Daar kan ik ook wel een boekje over open doen denk ik. Het was overal in mijn tijd!

6

Hoe bedoelt u?

7

Het gebruiken van tot slaaf gemaakten kon je over heel de wereld tegen komen! Ik heb het genoeg gezien... Dat was heel normaal voor de meeste zeevaarders.

Mijn voorganger Piet Hein moest je eens horen! Woest dat hij ervan werd... Dat zal wel komen omdat hij zelf ook galeislaaf was geweest.

8

Hoe oud denk jij dat slavernij eigenlijk is jongeman?

9

Hmmmmmmm?

10

Moet nummer 10 nog aangepast worden qua tekst?

Foto moet nog vervangen worden

Oh Hallo Admiraal!

1

Hallo jongeman.

2

Ik ben op zoek naar het logboek van de Eenigheid maar kan het nog niet vinden. Heeft u een idee waar het is?

(Ik moet ondertussen haast gaan maken.

Ik laat Sterre zo de hele les doen!)

3

Nee.

Daar kan ik je niet mee helpen.

4

Ah dat is jammer!

We zijn nu bezig met de les over slavernij.

5

Ah de slavernij?

Een les erover?

Daar kan ik ook wel een boekje over open doen denk ik. Het was overal in mijn tijd!

6

Hoe bedoelt u?

7

Het gebruiken van tot slaaf gemaakten kon je over heel de wereld tegen komen! Ik heb het genoeg gezien... Dat was heel normaal voor de meeste zeevaarders.

Mijn voorganger Piet Hein moest je eens horen! Woest dat hij ervan werd... Dat zal wel komen omdat hij zelf ook galeislaaf was geweest.

8

Hoe oud denk jij dat slavernij eigenlijk is jongeman?

9

Hmmmmmmm?

10

Moet nummer 10 nog aangepast worden qua tekst?

Oude Egyptenaren

Vikingen

Chinese keizerrijken

Maya

Romeinen

Oude Grieken

Hoe oud de slavernij is weten we niet.

Maar binnen al deze oude culturen vond al slavernij plaats.

(En dit waren niet de enige).

Kunnen jullie de schepen toeslepen naar de oude cultuur waar ze bij horen?

1

Ok, nu we nagedacht hebben over wat slavernij is en we weten dat het heel oud is gaan we verder kijken.

We gaan nog een tekening onderzoeken.

1

Alleen doen we dat nu een beetje op een andere manier.

2

We gaan kijken naar alle onderdelen en personen op de tekening. 

Dit ook in drie stappen.

Probeer weer zo veel mogelijk antwoorden te geven!

3

Eerst kijken we naar de personen. Daarna naar de andere onderdelen en daarna weer gaan we die verbinden.

4

Welke personen zien jullie op deze prent?

Wat kan je zeggen over die personen?

Wat valt je op?

Wat doen ze?

Welke onderdelen zien jullie op deze prent?

Bijvoorbeeld:

dingen

planten

omgeving

kleding

En de laatste opdracht bij deze prent is:

Hoe zijn die personen en onderdelen met elkaar verbonden?

En hoe zijn de personen met elkaar verbonden?

Slavernij heeft veel kanten.

Een van de belangrijkste kanten eraan is:

Dwangarbeid.

2

En als je het niet goed doet of niet wilt werken....

Of als je probeert te ontsnappen.

Dan krijg je straf.

En die straf was vaak heel zwaar.

4

Dwangarbeid is het moeten werken voor een ander zonder de keuze te hebben of je dit wel of niet wilt doen.

En je wordt er dan bijna altijd niet of nauwelijks voor betaald.

3

En bij dwangarbeid is er niet alleen iemand die gedwongen wordt om te werken maar ook iemand anders die dat dwingen doet.

Mensen uit Nederland hebben vroeger op verschillende plekken over de hele wereld slavernij gebruikt om geld te verdienen. 

5

Dat was een tekening van een plantage in Suriname van rond 1850 (Dus net voor de afschaffing).

Getekend door een opzichter en plantagehouder genaamd Theodore Bray.

Misschien heeft hij zichzelf er wel ingetekend?

1

Hallo Korneel.

Wat doe jij hier?

1

Oh, Hallo meneer Lampsins.

Ik kom even het logboek halen van de Eenigheid.

2

Ah, Dan is Sterre nu op je aan het wachten?

3

Ja dat klopt.

Ik bedacht me net.

Was u niet bewindvoerder voor de WIC?

4

Hmm, ja dat is correct, burgemeester en regent mogen we ook niet vergeten natuurlijk.

Dat heeft me toen geen windeieren gelegd.

Kijk eens om je heen Korneel, mijn prachtige huis!

Nu na meer dan 350 jaar nog steeds een pareltje!

5

De WIC was toch juist sterk betrokken bij de trans atlantische slavenhandel.....?

6

Ja ja, een uiterst risicovolle handel was dat.

Maar met durf en doorzettingsvermogen was ook daar goed geld te verdienen!

7

.......?

8

Foto moet nog vervangen worden

De slavernijgeschiedenis van Nederland begint eigenlijk net voor de gouden eeuw rond 1600.

1

Het gebruik van slavernij groeide flink tijdens de gouden eeuw zelf.

En dit vooral vanuit twee bedrijven die van de overheid speciale rechten hadden gekregen:

De VOC  -  Verenigde Oost-Indische Compagnie

en 

de WIC  -  Geoctroyeerde West-Indische Compagnie

2

De WIC is daarbij het bekendst doordat ze deel gaat nemen aan een nieuwe handel:

De trans atlantische slavenhandel

3

Binnen die handel worden door Nederlandse handelaren meer dan 600.000 (zes-honderd-duizend) mensen in Afrika gekocht. 

Dit voor dingen als wapens, textiel en ijzer.

Om ze weer te verkopen in Zuid- en Noord-Amerika voor dure dingen als rietsuiker, tabak en silver.

Dit noemen we de driehoekshandel.

4

Maar niet alleen binnen deze driehoekshandel was er sprake van slavernij.

Ook in Indonesië gebruikte Nederlandse handelaren en VOC bevelhebbers slavernij.

Dit om de hele dure kruiden als nootmuskaat en kruidnagel zo goedkoop mogelijk te kunnen produceren.

5

Dit is minder bekend dan de trans atlantische slavenhandel 

maar in Indonesië is er waarschijnlijk gebruik gemaakt van meer dan 1 miljoen tot slaaf gemaakte mensen over de eeuwen heen.

6

Deze kaart van Europa (zoals het er ongeveer uitzag in 1650) laat de landen zien die aan de trans atlantische slavenhandel hebben mee gedaan.

Samen hebben ze meer dan 12 miljoen mensen gekocht en verkocht vanuit Afrika naar Noord en Zuid Amerika.

1

Kunnen jullie raden welke vlaggen bij welke landen hoorde in die tijd?

Sleep de vlaggen naar de landen toe.

2

Ehhhhhhh.

Maar nu. Ik kan dat logboek nergens vinden......

1

Oh hee Ko!

Hier ben je.

Het duurde zo lang dus ik ben je maar komen zoeken!

2

Ah, Sterre!

Ja, ik ben zo ongeveer op alle verdiepingen geweest.

3

Ja dan begrijp ik het.

Het logboek ligt helemaal niet hier op het muZEEum.

Dat bewaren ze bij het Zeeuws Archief....

Dan kan je zoeken tot je een ons weegt.

4

Pffffff.

Dat is suf.

5

Haha, dat gebeurt jou weer...

Daarmee komen we wel al aan bij de volgende les Ko.

6

Hmm, dat klopt.

Daarvoor wilde ik nou net dat logboek hebben!

7

Ok, ik heb een idee!

Op de volgende pagina staat een video over dat logboek.

Dan krijgen jullie al een idee van waar de volgende les over zal gaan.

8

Foto moet nog vervangen worden

Welke titel vinden jullie het beste passen bij de video?

1

Bespreek jullie keuzes naderhand!

2

Luxecruise naar Zuid Amerika

Als haringen in een ton.

Slavenhandel wordt zwaar overdreven!

Mensen mogen ook verkocht worden.

Zo word duidelijker waarvoor de excuses zijn.

Keti-koti moet ook een Nederlandse feestdag zijn.

Nederlanders moeten zich schamen!

Het is veel te lang geleden om ons er nog druk om te maken.

Nu zijn we bij de laatste opdracht aangekomen toch Ko?

1

Yup,

voor deze les!

We zien jullie hierna op het muZEEum.

Bij jullie op school!

2

Jaja.. ;-)

4

Haha dat is een lekker duidelijke omschrijving...

3

Maar we willen met jullie nog terugkomen bij het onderwerp vrijheid.

5

Ja want we begonnen ermee.

Maar eigenlijk verdween het een beetje naar de achtergrond.

6

Zouden jullie daar een gedicht over willen schrijven?

-vrijheid-

Tip:

Welke dingen die je langs hebt zien komen hadden daarmee te maken of juist helemaal niet?

7

Dat kan een gedicht zijn dat je helemaal zelf verzint.

Op de volgende pagina kan je daar een foto van uploaden.

Dan kunnen wij ook meelezen!

8

nr 2 > die zin is wat verwarrend, wat is hier de bedoeling?

Nu zijn we bij de laatste opdracht aangekomen toch Ko?

1

Nu zijn we bij de laatste opdracht aangekomen toch Ko?

1

Voeg hier julle gedichten toe.

Super bedankt!

1

Had jij dit gezien Sterre?

Ik krijg er nog kippenvel van.

1

Ja, ik heb het op het journaal gezien; indrukwekkend moment.

2

Hoi allemaal.

Ik laat Ko en Sterre rustig kijken.

De volgende les gaan wij elkaar weer zien.

Dan gaan we kijken naar de reis op zee die tot slaaf gemaakten mee moesten maken.

Ik heb die reis zelf ook gemaakt. Maar ik heb er nog een reis achteraan gemaakt, daar hebben we het de volgende keer over!

3

Daarmee is deze les voor vandaag afgelopen.

Ik zie jullie in het muZEEum!

4