§5.2 Einde Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

H5. De Wereld na 1945

§5.2 Einde de Koude Oorlog

Programma 

Les 1: 

1.  9 tot 3!                                                                                                                                                                  (10 min) 

2. Introductie 5.2 Einde koude oorlog                                                                                                       (10 min)

3. Aan de slag met 5.2 A & B                                                                                                                            (20 min)

4. Bespreken  5.2 A & B                                                                                                                                      (10 min)

Les 2: 

4. Bekijken Cubacrisis  spotprent                                                                                                            (10 min)

5.  Aan de slag met 5.2 C                                                                                                                             (20 min)       

6. Bespreken 5.2 C                                                                                                                                           (10 min)

7. Afsluiting                                                                                                                                                           (10 min)       

Stalin stopte te toevoer van producten naar West-Berlijn. Hoe werd dit genoemd?	Wanneer werd de Berlijnse muur gebouwd?	Duitsland & Berlijn werden na WO verdeeld onder vier landen. Welke vier?
Westerse herstelplan na de oorlog heette?		Hoe noemde de NL'se regering de militaire acties in Indonesië?

• Blokkade van Berlijn

• 1961

1. VS
2. Fra. 
3. G-B. 
4. Sovjet-Unie 

• IJzeren Gordijn 

• Politionele acties 

• Marshallplan

Stalin stopte te toevoer van producten naar West-Berlijn. Hoe werd dit genoemd?	Wanneer werd de Berlijnse muur gebouwd?	Duitsland & Berlijn werden na WO verdeeld onder vier landen. Welke vier?
Westerse herstelplan na de oorlog heette?		Hoe noemde de NL'se regering de militaire acties in Indonesië?

Cubacrisis (1962)

 Nikita Chroesjtsjov

Politicus uit de Sovjetunie (1894-1971)

John F. Kennedy

Amerikaans politicus (1917–1963), 35e president van de Verenigde Staten

5.2 Einde Koude Oorlog A. Angst voor een atoomoorlog / B. Hervormingen van Gorbatsjov
r
Samenvatting

Leerdoelen A (p. 158) 

Ik kan uitleggen hoe de wapenwedloop voor veiligheid zorgde, maar ook kon leiden tot gevaarlijke situaties door: 

- uit te leggen dat de S-U en VS elkaar niet durfden aan te vallen. 

- uit te leggen wat de Cubacriris (1962) inhield en wie de hoofdrolspelers waren.

Leerdoelen B (p. 160) 

Ik kan beschrijven welke vijf hervormingen Gorbatsjov doorvoerde op binnenlandse en buitenlandse politiek.

• Begrippen:  Cubacriris (1962)

5.2 De Koude Oorlog C. Communistische regeringen komen ten val.
r
Samenvatting

Leerdoelen C (blz. 162) 

Ik kan uitleggen welke gevolgen de hervormingen van Gorbatsjov hadden in Oost-Europa en de Sovjet-Unie door: 

- uit te leggen wat gezien kan worden als einde van de Koude oorlog. 

- uit leggen welke twee veranderingen er plaats vonden in Oost-Europa na 1989

- uit te leggen welke twee onbedoelde gevolgen de hervormingen van Gorbatsjov hadden voor de SU zelf. 

• Begrippen: val Berlijnse muur

5.2 Einde Koude Oorlog A. Angst voor een atoomoorlog / B. Hervormingen van Gorbatsjov
r
Samenvatting

Leerdoelen A (p. 158) 

Ik kan uitleggen hoe de wapenwedloop voor veiligheid zorgde, maar ook kon leiden tot gevaarlijke situaties door: 

- uit te leggen dat de S-U en VS elkaar niet durfden aan te vallen. 

- uit te leggen wat de Cubacriris (1962) inhield en wie de hoofdrolspelers waren.

Leerdoelen B (p. 160) 

Ik kan beschrijven welke vijf hervormingen Gorbatsjov doorvoerde op binnenlandse en buitenlandse politiek.

• Begrippen:  Cubacriris (1962)

VS & SU hadden op een gegeven moment allebei atoomwapens en maakte beide steeds meer nieuwe en sterke wapens: 

• Dreigende wapenwedloop: toch durfden beide elkaar niet aan te vallen voor de angst voor elkaars atoom wapens. 
• Cubacrisis: atoomoorlog in 1962 dichtbij. 
• S-U plaatste kernrakketten op communistisch Cuba. 
• olv Nikita Chroestjsov (Leider SU)
• President J.K. Kennedy eiste dat de marineschepen met kernraketten om zouden keren 
• Wereld keek ademloos mee; uiteindelijk gebeurde er niets. 
• Gorbatsjovs hervormingen: 
• 1. Perestrojka: verandering economie, planeconomie versoepeld  (binnenland) 
• 2. Glasnost: meer vrijheid om je mening te geven (binnenland) 
• 3. Democratischer bestuur (binnenland) 
• Buitenland: Gorbatsjov sprak met president VS Reagan over ontwapeningen. 
• Buitenland: 1988 SU gaf geen millitaire steun meer aan landen Warschaupact. 

5.2 De Koude Oorlog C. Communistische regeringen komen ten val.
r
Samenvatting

Leerdoelen C (blz. 162) 

Ik kan uitleggen welke gevolgen de hervormingen van Gorbatsjov hadden in Oost-Europa en de Sovjet-Unie door: 

- uit te leggen wat gezien kan worden als einde van de Koude oorlog. 

- uit leggen welke twee veranderingen er plaats vonden in Oost-Europa na 1989

- uit te leggen welke twee onbedoelde gevolgen de hervormingen van Gorbatsjov hadden voor de SU zelf. 

• Begrippen: val Berlijnse muur

 val Berlijnse muur: 1989 einde van de koude oorlog. Oost-Berlijners konden weer vrij reizen West-Berlijn en West-Duitsland, 

Twee veranderingen voor landen in Oost-Europa:

1.  Landen werden een democratie. 
2. Landen werden kapitalistisch. 

Twee onbedoelde gevolgen voor de SU door hervormingen van Gorbatsjov: 

• Door economische hervorming:  groeiend te kort en steigende prijs. 
• SU werd opgeheven in 1991: verschillende gebieden onafhankelijk --> Letland, Estland, Litouwen, Oekraine, Armenie 

• Begrippen: IJzeren Gordijn, invloedsferen, communisme, Oostblok, kapitalisme, Westblok

5.1 De Koude Oorlog A. Europa raakt verdeeld.
r

Leerdoelen B (p. 154) 

Ik kan uitleggen wat de oorzaak voor de Blokkade van Berlijn was én welke twee gevolgen deze blokkade had. 

Leerdoelen C (p. 156) 

Ik kan uitleggen waarom er onder mensen in het Oostblok meer onvrede was dan bij mensen in het Westblok door: 

- uit te leggen waarom het in Westblok al snel beter ging

-  een beschrijving te geven van de gebeurtenissen uit 1956 en 1968 

- De reden uit te leggen voor de bouw van de Berlijnse muur (1961-1989)

5.1 De Koude Oorlog A. Europa raakt verdeeld.
r

 Leerdoelen C (p. 156) 

Ik kan uitleggen waarom er onder mensen in het Oostblok meer onvrede was dan bij mensen in het Westblok door: 

- uit te leggen waarom het in Westblok al snel beter ging door Marshallplan.

-  een beschrijving te geven van de gebeurtenissen uit 1956 en 1968 

- De reden uit te leggen voor de bouw van de Berlijnse muur (1961-1989)

5.1 De Koude Oorlog A. Europa raakt verdeeld.
r

Leerdoelen B (p. 154) 

Ik kan uitleggen wat de oorzaak voor de Blokkade van Berlijn was én welke twee gevolgen deze blokkade had. 

Leerdoelen C (p. 156) 

Ik kan uitleggen waarom er onder mensen in het Oostblok meer onvrede was dan bij mensen in het Westblok door: 

- uit te leggen waarom het in Westblok al snel beter ging

-  een beschrijving te geven van de gebeurtenissen uit 1956 en 1968 

- De reden uit te leggen voor de bouw van de Berlijnse muur (1961-1989)

Oorzaak voor de Blokkade van Berlijn (1948): 

• Westerse geallieerden voerden nieuwe munt in West-Duitsland, Stalin vond dit tegen de afspraken. 
• Staling sloot daarom alle toegangswegen naar West-Berlijn af (Ook kolen en voedsel) -> Blokkade van Berlijn (1948)
• V.S. maakte een luchtbrug om West-Berlijn op te bevoorraden. Blokkade in 
• Gevolg 1 blokkade: Duitsland viel uiteen in twee landen. West-Duitsland (Bondsrepubliek Duitsland) & Oost-Duitsland (Duitse democratische Republiek)  
• Gevolg 2 blokkade: Oprichting militair bondgenootschap NAVO (1949) door: VS, Canada, West-Europese landen
• Reactie Sovjet-Unie: oprichting militair bondgenootschap Oostbloklanden: Warschaupact (1955) 

5.1 De Koude Oorlog A. Europa raakt verdeeld.
r

 Leerdoelen C (p. 156) 

Ik kan uitleggen waarom er onder mensen in het Oostblok meer onvrede was dan bij mensen in het Westblok door: 

- uit te leggen waarom het in Westblok al snel beter ging door Marshallplan.

-  een beschrijving te geven van de gebeurtenissen uit 1956 en 1968 

- De reden uit te leggen voor de bouw van de Berlijnse muur (1961-1989)

•  In het westen ging het beter omdat: VS vanaf 1948 geld, grondstoffen, machines en voedsel gaf. Dit herstelplan heette het Marshallplan. 
• In Oost-Europese landen ging herstel heel langzaam. Hierdoor onvrede: 
• 1956: Hongaarse Opstand --> Hongaren probeerden communistische regering af te zetten. Opstand werd neergeslagen door SU
• 1968: Praagse Lente --> Communistische leider Tsjechoslowakije stond meer vrijheid en democratie toe. Ook deze werd door SU afgezet. 
• Reden voor de bouw de Berlijnse muur (1961-1989): 
• Veel jonge mensen vluchtten uit Oost-Duitsland en Oost-Berlijn, Om dit te stoppen liet de DDR in het geheim de Berlijnse muur bouwen.