Poëzieweek (1)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Startopdracht

Binnen één minuut zit je klaar voor de les.

Op tafel: schrift, etui, wisbordje.

Wat heb je nodig?

• Wisbordje
• Pen
• Schrift

Lesdoelen

- Ik weet wat poëzie is.

- Ik weet wat een strofe is.

-Ik kan een rijmschema herkennen.

Wat is poëzie?

Kenmerken van poëzie

• Regels zijn niet volgeschreven; er is veel wit op de bladzijde.

• Soms rijmen gedichten, soms ook niet.
• Een gedicht kan heel kort zijn, maar ook langer.
• Soms vertelt een gedicht een verhaal, meestal gaat het over gevoelens en gedachten.
• In een gedicht wordt taal vaak anders gebruikt, waardoor je moet nadenken over de betekenis van het gedicht.
  

Geschiedenis gedichten

Een dichtvorm is al heel oud. In vroege tijden gaven rondtrekkende verhalenvertellers en liedjeszangers hun verhalen door op rijm.

Een verhaal in de vorm van een gedicht konden zij  beter onthouden en het brengt
meer spanning in de manier van vertellen.

Rijm van een gedicht

In de middeleeuwen maakten dichters vooral gebruik van volrijm. Volrijm betekent dat het hele woord rijmt op een ander woord. 

Gedichten wel/niet op rijm

Gedichten hoeven niet te rijmen. Een gedicht dat niet rijmt noem je ‘blank vers’.

 Als een gedicht wel rijmt, kan je een rijmschema opstellen. In een rijmschema zie je dan welke zinnen steeds op elkaar rijmen.

Lesdoelen

- Ik weet wat poëzie is.

- Ik weet wat een strofe is.

- Ik kan een rijmschema herkennen.

Strofe

Een strofe is een onderdeel van een gedicht en bevat doorgaans een zekere gedachte-eenheid. Het uiterlijke kenmerk van de strofe is dat er zich voor en na de strofe een witregel bevindt. Een strofe in een gedicht kan worden vergeleken met een alinea in een tekst.

Strofe

1

2

3

Lesdoelen

- Ik weet wat poëzie is.

- Ik weet wat een strofe is.

- Ik kan een rijmschema herkennen.

Rijmschema gedichten

Het is makkelijk om het rijmschema van een gedicht te achterhalen:

1. Lees het gedicht.
2. Kijk welke zinnen met elkaar rijmen.
3. Geef elke rijmende zin dezelfde letter, begin met a.
   

Rijmschema gedichten

Voorbeeld:

Al vanaf de eerste dag

was ik betoverd door jouw lach

Mijn liefde voor jou is eindeloos

Het is daarom dat ik voor jou koos

Ik blijf je eeuwig trouw

Jij bent alles waar ik van hou

jij bent alles waar ik van hou

Rijmschema gedichten

Voorbeeld:

Al vanaf de eerste dag

was ik betoverd door jouw lach

Mijn liefde voor jou is eindeloos

Het is daarom dat ik voor jou koos

Ik blijf je eeuwig trouw

Jij bent alles waar ik van hou

jij bent alles waar ik van hou

a

a

b

b

c

c

Dit is een gedicht met rijmschema...

1. abcabc
2. ababacac
3. aabbaacc

Zelf aan de slag!

Bedenk één zelfstandig naamwoord. Schrijf deze aan de bovenkant van een nieuw blad in je schrift.

Streepjes

Zet nu 2 schuine streepjes onder je bedachte zelfstandignaamwoord. 

Streepjes

Associeer hier 2 woorden bij. DIe schrijf je onder de streepjes. Daarna zet je hier weer een streepje onder. 

Streepjes

Dit associeren doe je nog 2x.

Laatste

Bedenk uiteindelijk 1 nieuwe associatie bij beide woorden.

Nu begint het!

Welke nieuwe woorden kun je maken door woorden aan elkaar te koppelen?

Volgende les

Neem je nieuw bedachte woorden mee naar de volgende les!