Regenten en vorsten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Regenten en vorsten

Leerdoelen 3.1

• In deze paragraaf leer je hoe de Franse koning het Franse gebied uitbreidde
  
• In deze paragraaf leer je hoe de Franse koning zijn binnenlandse macht vergrootte
  
• In deze paragraaf leer je hoe de Engelse koning minder machtig werd
  
• In deze paragraaf leer je hoe Nederland werd bestuurd
  
• In deze paragraaf leer je welke positie de stadhouders hadden
• Waar vind je de antwoorden?

Uitleg

Franse koning gebied uitbreide?

Veroveren!

Binnenlandse macht vergrootte?

Uitleg

De Engelse koning verloor zijn macht

Uitleg

Bestuur van Nederland

Positie van de Stadhouder

Samenvatting uitleg

Toepassing

Opdracht maken.

Eerst voordoen

Dan samen doen

Dan zelf doen

Samenvatting 3.1

Wat moet je onthouden?

1. 

2.

3.

4.

5.

Leerdoelen 3.2

• In deze paragraaf leer je hoe de economie bloeide in Nederland in de 17e eeuw
  
• In deze paragraaf leer je welke plaats de handelaren hadden in de economie
  
• In deze paragraaf leer je hoe Nederlandse steden groeiden
  
• In deze paragraaf leer je hoe regels voor oorlogen ontstonden
  
• In deze paragraaf leer je hoe Nederland oorlog voerde met omringende landen
• Waar vind je de antwoorden?

Uitleg 

Bloei van de economie - Gouden eeuw, Stapelplaats, handelskapitalisme, beurzen.

Plaats van de handelaren - waren machtig, want zij hadden de leiding over de Nederlandse economie. 

Nederland was in Oorlog met de Spanjaarden, maar er werd wel veel geld verdiend in Steden zoals Haarlem, Leiden en Amsterdam.

Dit komt doordat er vooral gevochten wordt in Brabant, Limburg en Vlaanderen (vandaag België). 

Amsterdam kon hierdoor veel handelen over de hele wereld en er werd over de hele wereld, Azië, Afrika, Amerika naar Amsterdam verscheept om vanuit daar weer door verkocht te worden aan de rest van Europa. Amsterdam wordt daarom ook wel een stapelplaats genoemd. 

Mensen die handelen noemen we handelaren en die hadden de leiding over de economie. Dit noemen handelskapitalisme. Daar werd het meeste geld mee verdiend. Graan uit de Oostzee, porselein uit China, Katoen uit Amerika en er is nog veel meer gehandeld waar handelaren geld mee verdienen. 

Maar de Nederlandse Republiek had meer geld nodig en bedacht daarmee de aandelen beurs. Nu kon iedereen met een klein beetje geld meedoen aan de handel. Het werkte zo: Een schip genaamd de Batavia vaart naar Azië om daar de kruiden kruidnagel, peper en nootmuskaat te kopen om die weer te verkopen in Europa. De route van Europa naar Azië - laat een kaart zien - is lang. Het schip kan: in een storm komen en zinken, overvallen worden door piraten, de bemanning kan ziek worden door scheurbuik, verdwalen. Het risico dat het schip niet terugkomt met de kruiden die in Europa voor veel geld verkocht kunnen worden is dus best groot. De oplossing is de aandelenbeurs. Minder winst, maar weinig risico dus je verliest niet alles als er iets met de Batavia gebeurd. Daarbij hoef je als burger of handelaar niet heel veel geld te hebben om een aandeel te kopen. Zo konden burgers met minder geld ook profiteren van de handel. De reis van het schip de Batavia werd dus betaald door misschien wel 15 tot 100 burgers en handelaren.

Vandaag de dag kan je ook nog naar de beurs. Dat noemen we beleggen. Iedereen met een klein beetje geld kan al naar de beurs gaan en aandelen kopen. Op social-media zie je verschillende mensen die zeggen dat je moet investeren in crypto. Hoog risico, maar ook hoge winsten. De meesten lukt dat niet. De beste strategie is index beleggen voor 30 jaar. Index beleggen is aandelen kopen van een grote groep bedrijven. Het werkt zo.

1. elke maand maak je een klein bedrag over naar je beleggingsrekening.

2. per jaar krijg je 7 procent rente.

3. de rente die je verdient beleg je ook weer in een index.

4. na 30 jaar groeit het bedrag exponentieel. Hoe meer erop staat hoe meer je verdiend. Het duurt dus wel jaren voor je echt veel geld verdiend, maar het er is bijna geen risico dat je je geld helemaal kwijt raakt in die 30 jaar. 

Verhaal

Gouden - Eeuw

Aandelen

Stapelplaats

Handelkapitalisme

Beurs toen

Beurs nu

Christiaan Huygens

https://npokennis.nl/longread/7613/was-christiaan-huygens-de-grootste-uitvinder-van-de-zeventiende-eeuw

1.  De link staat in Magister 

2. Beantwoord twee vragen.

Vraag 1: Beschrijf in een paar zinnen hoe Christiaan Huygens in opgegroeid. Broers, zussen, ouders, school, vrienden, interesses.

Vraag 2: Welke uitvindingen heeft Christiaan Huygens gedaan.

Groei van Nederlandse steden

De groei van Nederlandse steden

De groei van Nederlandse Steden

Uitleg

Heeft een oorlog regels?

Hoe Nederland oorlog voerde

Samenvatting uitleg

Toepassing

Opdracht maken.

Eerst voordoen

Dan samen doen

Dan zelf doen

Samenvatting 3.1

Wat moet je onthouden?

1. 

2.

3.

4.

5.

Leerdoelen 3.3

• In deze paragraaf leer je hoe de handel tussen alle werelddelen groeide in 17e eeuw
  
• In deze paragraaf leer je hoe Europeanen hun activiteiten in Azië en Oost-Afrika uitbreidden
  
• In deze paragraaf leer je hoe Europeanen hun activiteiten in Amerika en West-Afrika uitbreidden

Uitleg

Handel over de hele wereld

Uitleg

Europa in Azië en oost Afrika

Uitleg

Europa in Amerika en West-Afrika

Samenvatting uitleg

Toepassing

Opdracht maken.

Eerst voordoen

Dan samen doen

Dan zelf doen

Samenvatting 3.1

Wat moet je onthouden?

1. 

2.

3.

4.

5.