1.3 De Republiek

Steden en burgers in de lage landen

1 / 36

Slide 1: Slide

GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 36 slides, with text slides and 1 video.

Lesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Steden en burgers in de lage landen

Slide 1 - Slide

Tekst

Slide 2 - Slide

Onderzoeksvraag paragraaf 3:

In hoeverre bepaalde de burgerij de ontwikkelingen in de Republiek in de Gouden eeuw (1602-1700)?

'tijd van regenten en vorsten'

De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had

Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat

De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek

Slide 3 - Slide

ln deze les leer je:

- over de rijkdom en status van de regenten

- problematiek in het buitenland en

- waarom het vanaf 1648 minder goed gaat met de Republiek

Slide 4 - Slide

rijkdom en status

Slide 5 - Slide

rijkdom en status

Slide 6 - Slide

rijkdom en status

Slide 7 - Slide

rijkdom en status

Slide 8 - Slide

Hoe sterk waren de landen rondom de Republiek?

Slide 9 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Slide 10 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Slide 11 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Slide 12 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

- Voor 1648: Republiek vocht mét Fr en Eng tegen Spanje.

- Na 1648: oude bondgenootschappen verdwenen. Republiek staat alleen.

Slide 13 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Regenten:

- trekken zich terug uit de handel

Slide 14 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Regenten:

- trekken zich terug uit de handel

- lenen geld uit aan buitenlandse ondernemers en machthebbers

Slide 15 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Regenten (oligarchen)

- trekken zich terug uit de handel (

- lenen geld uit aan buitenlandse ondernemers en machthebbers

stellen hun economische én politieke macht veilig.

Macht bij gewesten en steden!

Slide 16 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Regenten:

- trekken zich terug uit de handel

- lenen geld uit aan buitenlandse ondernemers en machthebbers

stellen hun economische én politieke macht veilig.

Macht bij gewesten en steden!

- De stadhouder! (wilde eenheid)

- Het gemeen (profiteerde niet van de Gouden Eeuw)

(zie les 1)

Slide 17 - Slide

Bestuur in de Republiek

De stadhouder van Holland was ook de stadhouder van Utrecht, Zeeland, Gelderland en Overijssel

In 1648 was dat Prins Willem II van Oranje

De raadspensionaris van Holland was de hoogste en machtigste ambtenaar.

Slide 18 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

1650

Slide 19 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

1650

Slide 20 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

1650

Willem II van Oranje

(1626–1650)

Slide 21 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

1650

Willem II van Oranje

(1626–1650)

Slide 22 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

1650

Slide 23 - Slide

Waarom gaat het vanaf 1648 minder goed met de Republiek?

Slide 24 - Slide

huiswerk.....

Maken 4, 5, 6 + Examenbundel (blz 49-51) opdracht 14 t/m 17

Slide 25 - Slide

Het einde van de Gouden Eeuw

Slide 26 - Slide

Economie gaat op en neer

Meestal met een goede reden

Slide 27 - Slide

Zonder stadhouder verder

1650-1672

De stadhouder (Prins van Oranje) is de hoogste militaire baas in de Republiek
Als stadhouder Willem II in 1650 plotseling overlijdt is zijn zoon nog niet eens geboren (pas acht dagen later)
Sommige regenten zijn van mening dat er geen nieuwe stadhouder hoeft te komen: ze kunnen het wel alleen!

Johan de Witt werd in 1653 de nieuwe raadspensionaris. Tijdens een oorlog met Engeland liet hij een sterke vloot bouwen waarmee Michiel de Ruijter in 1667 de Engelsen versloeg.

De Witt was fel anti-stadhouder: "Vertrouw nooit een Oranje", had zijn vader ooit tegen hem gezegd.

Slide 28 - Slide

Michiel de Ruyter

Michiel de Ruyter werd opperbevelhebber van de vloten op zee. Zijn manschappen kregen goed eten en warme kleding, terwijl andere kapiteins dit liever in eigen zak hielden. Hij kreeg dan ook als erenaam 'Bestevaer' wat goede vader of grootvader betekent!

De machtigste man

Johan de Witt

Johan de Witt werd in 1653 raadspensionaris van het gewest Holland, net als Johan van Oldenbarnevelt dat ooit was.
Hij werd zo de machtigste man van de republiek omdat er geen stadhouder was!

Oorlogsvloot

Johan de wit zorgde voor een sterke oorlogsvloot om de zeeoorlogen met Engeland te kunnen winnen. De baas op zee was belangrijk voor de handel en dus voor de welvaart van de republiek.

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Video

Rampjaar

Radeloos : de regenten wisten niet goed wat te doen.

Reddeloos : de Republiek leek verloren

Redeloos : het volk was (onterecht) woedend op Johan de Witt

1672 > De Republiek aangevallen door
Engeland, Frankrijk en Munster/Keulen

Slide 31 - Slide

Het Rampjaar

1672

In 1672 vielen de Engelsen, Fransen en Duitsers tegelijkertijd Nederland aan.
Op zee wist De Ruijter de Engelsen tegen te houden, maar het landleger is te zwak.
Sommigen gaven De Witt de schuld: hij had ook het leger moeten versterken
Samen met zijn broer Cornelis werd hij afgeslacht en opgehangen

Slide 32 - Slide

Slide 33 - Slide

Van Gouden Eeuw naar Zilveren Eeuw

De Republiek overleefde het en bleef zo'n 40 jaar dé economische grootmacht, maar verloor gaandeweg aan een groter en centraal bestuurd Engeland en Frankrijk.
Londen werd rond 1700 het nieuwe internationale handelscentrum.
Van Atrecht --> Brugge --> Antwerpen --> Amsterdam --> Londen