VS - par. 1 - HAVO

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Par. 1 - Wie moet er helpen?

lesdoel

Na deze les kunnen jullie benoemen wat een verzorgingsstaat is en weten jullie waardoor de rol van de overheid hierin aan het veranderen is. Daarnaast kunnen jullie vertellen op welke manier in een samenleving hulp, inkomen en zorg te regelen is.

post-it

-opschrijven waaraan jullie denken bij verzorgingsstaat op post it

- opplakken op bord

Verzorgingsstaat

Een staat waarin de overheid een grote rol heeft in de zorg voor haar bevolking 

welfare triangle

Drie mogelijkheden/mechanismen om in de samenleving goederen en diensten te verdelen:

1. overheid

2. markt

3. particulier initiatief

Overheid           

- minimuminkomen

- uitkeringen ouderen

- uitkeringen bij beperkingen

- betalen voor elkaar

- hogere belastingen

Markt

- betaalde zorg

- meer keuzevrijheid

- je betaalt voor wat je zelf nodig hebt

- lagere belastingen

Particulier initiatief

Mensen helpen en ondersteunen elkaar zonder dat ze hiervoor iets terug verwachten (sportclubs, mantelzorg).

Hoe heet het als de familie zelf zorgt voor een ziek familielid?

Solidariteit

Je betaalt voor elkaar. Zo kan het zijn dat je meer inlegt dan je gebruikt of vice versa.

Wederkerigheid

Mensen doen iets omdat ze er iets voor terug krijgen. Voor wat hoort wat.

Bij vrijwel alle vragen om zorg, hulp of ondersteuning moet er een keuze worden gemaakt voor een van de drie of een combinatie van reguleringsmechanismen.

Welfare Triangle

Dilemma's:

Overheid, markt of particulier?

- medicijnen produceren

-gereguleerde marktwerking in de zorg

-onderwijs

- kinderopvang

- studiefinanciering

De PvdA kiest voor

1. gelijkheid
2. vrijheid

Sociaal-democraten

Willen minder marktwerking en een grotere rol van de overheid om alles gelijk te verdelen (GL, SP, PvdA)

Liberalen

Willen meer marktwerking zodat mensen meer vrijheid krijgen en eigen keuzes kunnen maken (VVD, D66).

Het CDA kiest voor

1. vrijheid
2. gelijkheid
3. particulier initiatief

Christendemocraten

Kiezen voor het particulier initiatief en vinden dat mensen elkaar moeten helpen

(het gezin als hoeksteen van de samenleving).

We kunnen kiezen voor een reguleringsmechanisme, of een combinatie van mechanismen. Welke keuze de beste is, hangt af van de waarden die we belangrijk vinden.