H2 Nederland als industriële samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

Nederland als industriële samenleving

Hoofdstuk 2

Hoofdvraag:

Hoe veranderde de Nederlandse samenleving door industrialisatie en economische groei?

Lesdoelen

Aan het eind van deze 2 lessen 

kun je in 4 zinnen uitleggen hoe belangrijk infrastructuur en techniek waren voor de industrialisatie.

Kun je 2 voorbeelden geven van de veranderde arbeidsomstandigheden tijdens de industrialisatie.

Wat weet jij eigenlijk nog van
de Industriële Revolutie?

Industriële Revolutie

• De overgang van kleinschalige handmatige productie naar grootschalige machinale productie

• Tussen 1750-1900 begonnen in Engeland (als gevolg van de bevolkingsgroei)

• Belangrijkste uitvinding:  De stoommachine

Industriële Revolutie

• Handarbeid wordt vervangen door werken met machines in fabrieken

• Tussen 1750-1900 begonnen in Engeland (als gevolg van de bevolkingsgroei)

• Belangrijkste verandering sinds de landbouwrevolutie
• industriële samenleving: er wonen meer mensen in de steden dan op het platteland

• Begin van nieuwe periode: moderne tijd
• Kapitalisme: zoveel mogelijk winst maken

van kleinschalige handmatige productie...

... naar grootschalige machinale productie

Nederland industrialiseert laat (1)

• Pas vanaf 1870

• Handel blijft voor veel investeerders belangrijk: weinig vertrouwen in de industrie

• Geen geschikte grondstoffen voor industrie

• Op de afbeelding: papier maken rond 1800 en rond 1870

Nederland industrialiseert laat (2)

• 1830 Belgie in opstand
• 1839  Willem I erkent  onafhankelijkheid Belgie
• Twente werd het industriele ontwikkelgebied (textiel)

Nederland industrialiseert laat (3)

• Ontwikkeling infrastructuur
  
• 1839 1e Nederlandse spoorweg (A'dam Haarlem)
  
  
  
• Vanaf 1860 ook in Nederland meer fabrieken

Nederland industrialiseert...

• Vanaf 1860 steeds meer fabrieken
  
  
• Liberalen aan de macht: meer economische vrijheid
  
  
• Willem I wil van Nederland een modern land maken met goede infrastructuur en industrie

• Voldoende arbeidskrachten nodig

Vervoer en techniek

• Voor de industrie is een goede infrastructuur belangrijk.
• Grondstoffen en eindproducten worden dan snel vervoerd.
• Steenkool was onmisbaar maar niet in Nederland  te vinden.

Vervoer en techniek

• Voor industrialisatie  heb je infrastructuur nodig
• ==> voor vervoer van grondstoffen en eindproducten
• Willem I investeerd veel in infrastructuur (koning koopman)
• Liet kanalen graven
• 1839: eerste trein tussen Amsterdam en Haarlem
• Vanaf 1900 eerste auto's in Nederland

==> vanaf 1860 komt industrialisatie van Nederland op gang

Arbeidsomstandigheden in de fabrieken

• Saai en eentonig werk door arbeidsdeling en lopende band)
  

• Lange werkdagen (14 uur per dag)
• Vaak gevaarlijk en vies werk.
  
• De arbeiders hebben amper rechten.
  
• Lage lonen (bij fouten wordt loon inhouden)
• Het hele gezin moet werken!

Gevolgen van de industrialisatie

• Arbeiders (meestal vroeger boeren en landarbeiders) trekken naar de stad: urbanisatie
  
  
• Steden groeien snel: er moeten snel woningen worden gemaakt/gevonden
  
  
• Slechte woonomstandigheden ( slechte hygiëne, meerdere gezinnen bij elkaar in een kleine woning)

Welk begrip hoort bij deze betekenis:
Periode van grote en snelle verandering in West-Europa door de komst van industrie; deze periode duurde van 1760 tot 1850.

1. Industrialisatie
2. Kapitalisme
3. Industriële revolutie
4. Monarchie

Wat is industrialisatie?

1. Een periode van grote en snelle verandering door de komst van industrie.
2. Het ontstaan van industrie (fabrieken) in een gebied waar eerst vooral landbouw was.
3. Een speciale dans.
4. Mensen die in fabrieken werken.

Wat is een van de belangrijkste uitvindingen van de revolutie?

1. stoommachine
2. ploeg
3. straatverlichting
4. dienstensector

In welk land begon de Industriële revolutie?

1. Frankrijk
2. Engeland
3. Nederland
4. Duitsland

Rond 1800 werkten de meeste mensen in Nederland in de:

1. landbouw
2. handel
3. industrie
4. diensten

Door welke uitvinding konden de mensen, rond 1740, sneller weven?

1. De uitvinding van de stoommachine
2. De uitvinding van de Spinning Jenny
3. De uitvinding van de schietspoel
4. De uitvinding van het weefgetouw

In welke beroepen begon de Industriele revolutie?

1. Handel en Nijverheid
2. Handel en Landbouw
3. Landbouw en textiel
4. Textiel en handel

Door welke uitvinding konden de mensen, rond 1760 sneller spinnen?

1. De uitvinding van de stoommachine
2. De uitvinding van de Spinning Jenny
3. De uitvinding van de schietspoel
4. De uitvinding van het spinnewiel

Rond 1800 werkten de meeste mensen in Nederland in de:

1. landbouw
2. handel
3. industrie
4. diensten

Wanneer kwam de industrie in Nederland op gang?

1. eerste helft 18e eeuw
2. tweede helft 18e eeuw
3. eerste helft 19e eeuw
4. tweede helft 19e eeuw

Wat is een van de belangrijkste uitvindingen in de industriële revolutie?

1. stoommachine
2. ploeg
3. straatverlichting
4. dienstensector

Vul in: oorzaak of gevolg?
1 Tussen 1850 en 1900 groeide de Nederlandse bevolking van drie miljoen naar vijf miljoen inwoners.
Dit was een van de ............... van de sterke groei van de industrie.
2 Vanaf circa 1895 nam de werkgelegenheid in de Nederlandse dienstensector opvallend snel toe.
Dit was een van de ................ van de toenemende industrialisatie.

1. 1. oorzaken, 2. gevolgen
2. 1. oorzaken, 2. oorzaken
3. 1. gevolgen, 2. gevolgen
4. 1. gevolgen, 2. oorzaken

In welke beroepen begon de Industriële Revolutie?

1. Handel en Nijverheid
2. Handel en Landbouw
3. Landbouw en textiel
4. Textiel en handel

Wat betekent "Industriële Revolutie"?

1. verandering in de manier van denken
2. verandering van manier om met werknemers om te gaan
3. verandering van de manier van produceren
4. grote verandering in korte tijd

Huiswerk

Lezen handboek blz 42, 43, 44 (intro, 1.1 en 1.2)

Maken vragen werkboek blz 37, 38, 39 (1.1 en 1.2)

Zelfstandig werken

WAT: paragraaf 1.1 :opdracht 1 t/m10 
                              ( werkboek blz. 30-31)

Hoe:

Alleen of in Tweetallen

Klaar: Verder met opdracht 11 t/m 20

                            werkboek blz. 31 t/m 33)

stoplicht op rood dan ben je stil

stoplicht op oranje: zachtjes overleggen

stoplicht op groen stil werken 

Exit? 

• Check eerst de lesdoelen

• Vragen?

 

• Tot de volgende keer...!