4.2 De bouw van botten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

starttaak

1. kom in lessonUp en maak de online opdracht.

2. neem de leerdoelen over in je zuidschrift: 

- Je kunt de kenmerken van botten en kraakbeen noemen

- Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven

Schedelbeenderen

Borstbeen

Sleutelbeen

Opperarmbeen

Halswervels

Sleep naar de botten die je 

ziet op de röntgenfoto:

* welke botten komen overeen met botten in het been? 

Spaakbeen

Elleboog

Ellepijp

middenhands

beentjes

handwortel

beentjes

Tekst

dijbeen

Botten van de voet

scheenbeen

kuitbeen

Botten van de hand

knieschijf

Planning

1. herhaling vorige keer

2. nieuwe uitleg

3. opdrachten maken

4. einde

4.2 Botten

Leerdoelen

1. Je kunt de kenmerken van botten en kraakbeen noemen

2. Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven

Bot en Kraakbeen

In de neus en oren zit buigzaam kraakbeen. 

De rest van je lichaam bestaat vooral uit botten. Botten breken veel makkelijker dan kraakbeen. 

Botten

Bestaan uit kalk en lijmstof

Kalk is stevig maar breekt snel.

Lijmstof (collageen) is soepel maar sterk.

Dit is een aantekening

veel lijmstof 

weinig lijmstof 

         veel lijmstof                        veel kalk

Als je ouder wordt verdwijnt de lijmstof en zullen je botten sneller breken wanneer je valt.

baby     volwassene   bejaarde

dit is een aantekening

Kraakbeen

Neus en oren, ook tussen ribben en wervels.

Veel lijmstof en weinig kalk -> dus meer flexibiliteit

dit is een aantekening

Vraag

Stel:  Je laat een baby vallen én je laat een oma vallen.

Welke van de twee breek dan het snelste een bot? 

Antwoord

De oma breek het snelste een bot, omdat
de botten van oudere mensen minder lijmstof
en meer kalk bevatten dan de botten van
jongeren mensen. Daardoor zijn de botten
van oudere mensen meer broos (breekbaar)
en de botten van jongere mensen flexibeler. 

verwerken

Opdrachten 1 - 8 (4 overslaan).

Blz. 17 - 20.

Gebruik de tekst van bs2!

Klaar?

- afmaken bs1, opdr 1-8

- nakijken (via classroom)

- LEREN: botten!

Bottenbingo

Schrijf 10 verschillende botten op (gebruik je boek)