3.4 krachten in werktuigen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

H3.4 krachten in werktuigen

3.4 krachten in werktuigen

 Je kunt:

• uitleggen of een werktuig een enkele of een dubbele hefboom vormt.
•  het draaipunt van een hefboom aanwijzen in een foto of een tekening.
•  uitleggen wat bij een hefboom wordt bedoeld met de werkkracht en de last.
• uitleggen hoe je met een kleine werkkracht een grote last kunt uitoefenen.
• de grootte van een kracht of een arm met de hefboomregel berekenen.

begrippen!

Werkkracht =  kracht die jij op de hefboom uitoefent

Werkarm = (loodrechte) afstand tussen werkkracht en draaipunt

Last = Kracht die een hefboom uitoefent op een voorwerp

Lastarm = (loodrechte) afstand tussen last en draaipunt.

Hefboomregel

De krachten op een hefboom kan je uitrekenen:

werkkracht x werkarm = last x lastarm

of:

F1 x L1 = F2 x L2

F1

F2

L1

L2

Rekenvoorbeeld

Om een hunebed te kantelen moet een kracht van 2000 N op de steen worden uitgeoefend. 

Bereken de kracht die hunebedbouwer op de stof moet uitoefenen

Je levert een kracht van 1 N op de nijptang. 

Bereken hoe groot de kracht van de nijptang op de spijker wordt.

Dubbele hefbomen

F1 x L1 = F2 x L2

F1 = 1 N 

L1 = 12 cm

F2 =? 

L2 = 3 cm

1 x 12 = F2 x 3

F2 = 1 x 12 : 3 = 4 N    

bereken met de hefboom regel hoe groot de kracht is in punt s van de schaar?

Gegeven: l₁ = 2,5 cm    F₂ = 1,5 N  l₂ = 6 cm

Gevraagd: F₁ in punt S

Formule: F₁ x l₁ = F₂ x l2 

Berekening:      F₁ x l₁ = F₂ x l₂

                                    F₁ x 2,5 = 1,5 x 6

                              F₁ x 2,5 = 9 

                              F₁ = 9 : 2,5 = 3,6

Antwoord: De kracht in punt S is 3,6 N 

bereken met de hefboom regel hoe groot de kracht is in punt s van de schaar?

Gegeven: l₁ = 2,5 cm    F₂ = 1,5 N  l₂ = 6 cm

Gevraagd: F₁ in punt S

Formule: F₁ x l₁ = F₂ x l₁ 

Berekening:      F₁ x l₁ = F₂ x l₂

                                    F₁ x 2,5 = 1,5 x 6

                              F₁ x 2,5 = 9 

                              F₁ = 9 : 2,5 = 3,6

Antwoord: De kracht in punt S is 3,6 N 

Aan de slag

Maken paragraaf 3.4:

4, 5, 6, 8 & 11

Ben je klaar? 
Dan starten met de test jezelf van 3.4 of de oefentoets!