Nederland 1848-1914; 1.4 Gelijke rechten voor iedereen?

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Nederland van 1848 tot 1914

1.4 Gelijke rechten voor iedereen?

Hoe heet het als er maar een beperkte groep mag stemmen?

Onschendbaarheid betekent:

1. Ministers kunnen niet vervolgd worden
2. Koning is niet verantwoordelijk voor politiek
3. Koning mag niets zeggen
4. Ministers zijn verantwoordelijk voor de koning

Land met volksvertegenwoordiging is:

1. Parlementaire democratie
2. Constitutionele monarchie

Wie heeft de rechterlijke macht?

1. Parlement
2. Regering
3. Geen van beide

Recht van interpellatie heeft/hebben:

1. De Eerste Kamer
2. De Tweede Kamer
3. Beide Kamers

Recht van initiatief heeft/hebben:

1. De Eerste Kamer
2. De Tweede Kamer
3. Beide Kamers

Het parlement is:

1. Eerste en Tweede Kamer
2. Ministers en staatssecretarissen

Noem een klassiek grondrecht

Thorbecke is:

1. Confessioneel
2. Liberaal
3. Socialist

Wat is géén sociale wet gekomen door de sociale kwestie?

1. Kinderwetje van Van Houten
2. Ongevallenwet
3. Woningwet
4. Vrijheid van vergaderingwet

Nederland van 1848 tot 1914

1.4 Gelijke rechten voor iedereen?

Eerste Feministische Golf

• Vrouwen uit hoge klassen hebben weinig te doen: mogen niet werken (arme vrouwen moeten werken).
• Vrouwen gaan nadenken en willen invloed:

1. Kiesrecht
2. Recht op goed onderwijs 
   

Wilhelmina Drucker en Aletta Jacobs

• Aletta Jacobs wilde studeren: schrijft in 1871 brief aan Minister Thorbecke voor toestemming en wordt arts. 
• Wilhelmina Drucker groeit op met ongehuwde moeder (kan niet!). Boos op zaken uit haar jeugd en vader. Richt in 1889 VVV op en 1894 VvVK

In de Eerste Feministische Golf strijden ze niet voor dat vrouwen:

1. Stemrecht
2. Toegang tot Universiteit
3. Abortus
4. Eerlijker onderwijs

Aletta Jacobs is bekend door:

1. Eerste vrouwelijke student
2. Oprichtster VVV

Wilhelmina Drucker is bekend door:

1. Eerste vrouwelijke arts
2. Oprichtster VvVK

Pacificatie van 1917

• Socialisten willen algemeen kiesrecht.
• Confessionelen willen bijzondere scholen betaald door overheid
• Liberalen willen beide niet. Confessionelen en Socialisten gaan op elkaars plannen stemmen voor meerderheid. 

Pacificatie van 1917

• Gevolg I: Algemeen Kiesrecht voor mannen (1917) en vrouwen (1919). 
• Actief kiesrecht: mogen stemmen
• Passief kiesrecht: mag op jou gestemd worden (ook vrouwen in 1917).
• Gevolg II: bijzondere scholen gesubsidieerd door de overheid.

Nieuw kiesstelsel

• Districtenstelsel (vóór 1917): verdeling in districten (gebieden), meeste stemmen van district krijgt een zetel.
  
  
• Voordeel: je stemt op iemand uit je regio, die kennen jou en je belangen.
  Nadeel: alleen winnaar district komt in de kamer, geen kleine partijen.
  

• Stelsen van evenredige vertegenwoordiging (na 1917):
  
  
• Nadeel: je kent niet per definitie de politici, staan ver van je af
  
  
• Voordeel: elke stem is even zwaar
• Voordeel: Kleine partijen maken een kans
  
• Voordeel: meeste stemmen hele land wint.

Pacificatie van ...

1. 1848
2. 1887
3. 1914
4. 1917

Wat is geen gevolg van de pacificatie van 1917?

1. Algemeen Kiesrecht
2. Einde Schoolstrijd
3. Bijzondere scholen worden betaald door overheid
4. Alleen mannen die belasting betalen stemmen

Dat er op jou gestemd mag worden is ... kiesrecht

1. Actief
2. Passief

Bij het stelsel van evenredige vertegenwoordiging is elke stem even zwaar

1. Waar
2. Niet waar

ARP wordt opgericht door ...? (alleen achternaam invoeren)

Troelstra is een:

1. Communist
2. Sociaal-Democraat

Sociale Kwestie is:

1. Er is armoede
2. Armoede moet opgelost worden door geld geven
3. Nadenken over hoe armoede opgelost kan worden

Noem één klassiek grondrecht:

RKSP is een .. partij

1. Confessionele
2. Liberale
3. Socialistische

Caoutchouc artikel heeft als gevolg dat:

1. Iedereen mag stemmen
2. Alle mannen mogen stemmen
3. De kiesdrempel steeds lager wordt
4. Er rubber ingevoerd wordt vanuit Indie

Na deze paragraaf ken je/kun je

• Deelvraag: Waarom en hoe streden vrouwen voor emancipatie?
  Wat waren de veranderingen in de grondwet van 1917?
• Begrippen: Actief en passief kiesrecht, districtenstelsel, stelsel van evenredige vertegenwoordiging, eerste feministische golf
• Weten dat Feminisme bij rijken ontstaat en waarom dat zo is.
• Verschil districtenstelsel en evenredige vertegenwoordiging herkennen in voorbeelden.
• Noodzaak pacificatie voor partijen kunnen uitleggen
• Personen: Wilhelmina Drucker en Aletta Jacobs