Amerika voor Columbus

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Een nieuwe tijd

Amerika voor Columbus 

Leerdoel

Aan het eind van deze les kan je het kenmerkend aspect het begin van de overzeese Europese expansie uitleggen 

Indiaanse samenlevingen

• De eerste inwoners van Amerika verspreidden zich over het hele werelddeel, waardoor er volken met verschillende culturen ontstonden. 

• Sommige indianen waren jager-verzamelaars, anderen waren boeren en sommigen woonden in steden. 

• De landbouwrevolutie vond in Amerika omstreeks 8000 v.C. plaats

In het uiterste noorden leefden jager-verzamelaars. Op het tegenwoordige grondgebied van de Verenigde Staten leefden boeren die landbouw aanvulden met vissen, voedsel verzamelen en de jacht op bizons en andere wilde dieren. 

Indiaanse samenlevingen

De eerste landbouwstedelijke samenleving in Amerika ontstond omstreeks 3000 v.C. 

• In Midden-Amerika leefden tot 900 n.C. de Maya’s in tientallen stadstaten met een gemeenschappelijke cultuur. 
• Later ontstond in Mexico het rijk van de Azteken. 
• In Peru ontstond in 1438 het Incarijk. 

Toen Columbus aankwam in 1492 waren er grote rijken met ingewikkelde beschavingen in Mexico en Peru. 

Azteekse hoofdstad Tenochtitlan, ca 1500 (Rivera, 1945)

De opvallendste figuur is keizer Montezuma, die in een draagstoel de markt bezoekt. Hij is te herkennen aan zijn blauwe kroon en de waaier in zijn rechterhand.

Diego Rivera wilde laten zien hoe kleurrijk en welvarend de Azteekse cultuur was. Daarom schilderde hij een markt waar werkelijk van alles te koop was, in een dichtbevolkte stad vol indrukwekkende gebouwen. Hij heeft zich daarvoor gebaseerd op bronnen, zoals het verslag van een Spaanse ‘conquistador’ (veroveraar) die in 1520 de markt bezocht. Die was diep onder de indruk van het grote aantal mensen en het enorme aanbod aan producten

Op de markt was niet alleen van alles te koop. Het was ook een soort openluchtziekenhuis. Genezers behandelden er hun patiënten en gaven er medisch advies. Hier zie je zo’n genezer. Hij onderzoekt een kind dat stevig door zijn moeder wordt vastgehouden. Rivera heeft oude Azteekse tekeningen bestudeerd om de genezer juist te kunnen afbeelden. Ook de kleurenpracht van het schilderij is beïnvloed door Azteekse kunst.

Op de achtergrond van de muurschildering is Tenochtitlan afgebeeld. Deze stad lag samen met haar tweelingstad Tlatelolco op eilanden in een uitgestrekt meer. Van Tlatelolco liep een kaarsrechte weg naar de twee grote zonnetempels in Tenochtitlan. Hier werden elk jaar duizenden mensenoffers gebracht. De lijken van de slachtoffers werden langs de trappen van de tempels naar beneden gegooid. Op de trappen zie je de bloedsporen die Rivera er op heeft geschilderd.

In 1500 was dit een van de grootste steden op aarde, met brede straten, grote gebouwen en kanalen. Er waren markten waar producten werden verkocht die over honderden kilometers werden aangevoerd. De Azteken heersten vanuit deze stad over een rijk van 25 miljoen mensen.

Video

Horror van de Azteken beëindigd door conquistador Cortes

Aan de slag

Maken: begrippenlijst § 2.1, § 2.2 en § 2.3

Leren: § 2.1, § 2.2 en § 2.3 

Huiswerk

Inleveren via ELO: begrippenlijst § 2.1, § 2.2 en § 2.3 

Leren: § 2.1, § 2.2 en § 2.3 (maandag oefentoets)