5V 9.1 Hart en bloedsomloop

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

9.1 Hart en bloedomloop

Leerdoelen 9.1

1. De bouw, werking en functie van de bloedsomloop met hart en bloedvaten van de mens beschrijven.

2. De embryonale bloedsomloop van de mens toelichten en verschillen en overeenkomsten benoemen met de bloedsomloop na de geboorte.

3. De relatie tussen de bouw van het hart en zijn functie beschrijven en uitleggen.

4. Uitleggen dat niet alle dieren een zelfde bloedsomloop hebben en een paar voorbeelden en verschillen aangeven.

Deelconcepten 9.1

Een deelconcept gaat verder dan alleen een begripsomschrijving. Je moet de achterliggende biologische kennis erbij kunnen gebruiken.

Open bloedsomloop, Gesloten bloedsomloop, Enkelvoudige bloedsomloop, Dubbele bloedsomloop, Kleine bloedsomloop, Grote bloedsomloop, Slagaders, Aders, Aorta, Kransslagader, Haarvaten, Embryonale bloedsomloop, Navelstrengslagader, Navelstrengader, 

Foramen ovale, ductus Botalli

Functie bloedvatenstelsel

Transport:

• Zuurstof (O₂) van longen naar alle lichaamscellen
• CO₂ van alle lichaamscellen naar de longen
• Voedingsstoffen van darmen naar alle lichaamscellen
• Afvalstoffen van alle lichaamscellen naar uitscheidende organen
• Regulerende stoffen (bijv. hormonen) naar het doelorgaan

Bescherming:

Bloed bevat gespecialiseerde cellen die infecties onschadelijk kunnen maken 

(H21 Afweer, 6 vwo)

Bloedvaten (BINAS 84A)

Naamgeving bloedvaten:

Naam van het orgaan waar het bloedvat naartoe stroomt (+ slagader) of vanaf stroomt ( + ader).

Behalve: Aorta, onderste en bovenste holle ader, poortader, krans(slag)ader, hals(slag)ader

Hoeveel aanvoerende bloedvaten heeft de lever en hoeveel afvoerende?

1. 1 aanvoerend, 1 afvoerend
2. 1 aanvoerend, 2 afvoerend
3. 2 aanvoerend, 1 afvoerend
4. 2 aanvoerend, 2 afvoerend

Bloedvaten

Zuurstofrijk/ zuurstofarm

Voedingsstoffenrijk/ -arm

In de organen zitten haarvaten - daar alleen vindt de stoffenuitwisseling plaats.

BINAS 84C

BINAS 84C

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

Evolutie van Hart en Bloedsomloop

Van een open... 

- Buisvormig hart

- Hemolymfe (lichaamsvloeistof) vloeistof

...naar een gesloten bloedsomloop

- Bloed is gescheiden van lichaamsvloeistof in bloedvaten

Open bloedsomloop (voeding)

Tracheeën (O2)

Enkel(voudig)e gesloten bloedsomloop

Dubbele gesloten bloedsomloop

Kleine bloedsomloop:

zuurstof halen/ CO2 brengen

Hart - longen - hart

Grote bloedsomloop:

zuurstof brengen/ CO2 halen

Hart - organen - hart

Opdrachten

Maak 9.1 opdr. 1, 3, 5, 9, 10 en 11 zonder embryonale bloedsomloop

Embryonale bloedsomloop

Lees blz. 12 “Embryonale bloedsomloop” en Bestudeer BINAS 84A en 84B

- Foramen Ovale verbindt rechter en linker boezem, waarom?

- Ductus Botalli verbindt longslagader en aorta, waarom?

0

Opdrachten

Maak 9.1 opdr. 2, 6, 7, 8 na embryonale bloedsomloop

Check Leerdoelen 9.1: 

1. De bouw, werking en functie van de bloedsomloop met hart en bloedvaten van de mens beschrijven.

2. De embryonale bloedsomloop van de mens toelichten en verschillen en overeenkomsten benoemen met de bloedsomloop na de geboorte.

3. De relatie tussen de bouw van het hart en zijn functie beschrijven en uitleggen.

4. Uitleggen dat niet alle dieren eenzelfde bloedsomloop hebben en een paar voorbeelden en verschillen aangeven.

Welke vraag/ vragen heb je voor de bespreking voor de volgende les?