Hoofdstuk 32: Introductie tot dierendiversiteit

• Biologie
• HBO
• Studiejaar 2

Hoofdstuk 32: Introductie tot dieren diversiteit

Leerdoelen

32.1.:Je kan de verschillende fasen van de vroege ontwikkeling van een embryo beschrijven en uitleggen

32.2: Je kan de 4 tijdperken benomen met de organismen die in dat tijdperk hun oorsprong hebben

32.3: Je kan dieren indelen in categorieën op basis van hun lichaamsplan.

32.4: Je kan fylogenetische groepen beschrijven op basis van de hun afstammingslijnen.

Leerdoel

32.1.:Je kan de verschillende fasen van de vroege ontwikkeling van een embryo beschrijven en uitleggen

Waarin onderscheiden dieren zich van andere organismen?

• Dieren kunnen niet alle organische moleculen zelf opbouwen. Ze moeten ze dus eten.
• Stevigheid komt van buiten de cel
• Weefsels zoals spieren en zenuwen staan centraal in de levensstijl 

Voortplanting: Uniforme ontwikkeling bij alle dieren 

Zygote

Achtcellig stadium

Blastula

Gastrula

Voortplanting en ontwikkeling

• Meeste dieren planten zich geslachtelijk voort. 
• Sommige dieren ondergaan metamorfose. 
• Homeo boxen en Hox-genen: DNA sequenties die eiwitten maken die genexpressie reguleren bij dierlijke embryo's en genen die morfologie beïnvloeden.

Leerdoel

32.2: Je kan de 4 tijdperken benomen met de organismen die in dat tijdperk hun oorsprong hebben

Geschiedenis van dieren

>700 miljoen jaar geleden: ontstaan eerste dieren

Eencelligen >>>> meercelligen

Celcommunicatie belangrijk

Mogelijke zustergroep zijn de choanoflagellaten (protisten) bij ontstaan van dieren. Aangetoond door eiwitdomeinen met elkaar te vergelijken:  veel overeenkomsten

Neoproterozoïcum 

• (1 miljard - 541 miljoen jaar geleden)
• Ediacaran-biota: macroscopische, meestal zachte, meercellige eukaryoten
• In zee

Paleozoïcum

• 541 - 252 miljoen jaar geleden
•  Golf van diversificatie = Cambrische explosie
• Eerste grote, harde dieren
• Eerste bilaterianen met compleet spijsverteringsorgaan
• Afname ediacaran-biota
• Ook perioden met massa-extinctie
• Eerste geleedpotigen aan land, daarna ook gewervelden (in presentatie van Sofie staat dat reptielen als eerste aan land komen H25) 

Mesozoïcum            

• 252 - 66 miljoen jaar geleden
• Sommige reptielen terug naar zee
• Ontwikkeling van vogels
• Ontstaan grote en kleine dino's 
• Eerste zoogdieren (nachtelijke insecteneters)
• Veel diversiteit in angiospermen (bloeidende planten) en insecten 

Cenozoïcum

• 66 miljoen jaar geleden tot nu
• Massa-extincties van land- en zeedieren (dino's en mariene reptielen)
• Eerste grote zoogdieren
• Afkoeling wereldklimaat
• Eerste primaten

Leerdoel

32.3: Je kan dieren indelen in categorieën op basis van hun lichaamsplan.

Symmetrie

1. Radiaal symmetrisch
2. Bilateraal symmetrisch

Triploplastisch en diploplastisch

Ectoderm: vormt later de huid en het zenuwstelsel.

Endoderm: vormt later het spijsverteringsstelsel en de inwendige organen.

Mesoderm: vormt later het bloed, het skelet, de spieren, het bindweefsel en het urineweg stelsel.

Lichaamsholtes

Coelom: Lichaamsholte tussen Mesoderm weefsels

Hemocoel: Lichaamsholte tussen endoderm en mesoderm weefsels

Compact: geen lichaamsholte.

1. protostomia
2. deuterostomia

Leerdoel

32.4: Je kan fylogenetische groepen beschrijven op basis van de hun afstammingslijnen.

Zijn de leerdoelen behaald?

32.1.:Je kan de verschillende fasen van de vroege ontwikkeling van een embryo beschrijven en uitleggen

 

32.2: Je kan de 4 tijdperken benomen met de organismen die in dat tijdperk hun oorsprong hebben

32.3: Je kan dieren indelen in categorieën op basis van hun lichaamsplan.

32.4: Je kan fylogenetische groepen beschrijven op basis van de hun afstammingslijnen.