Week 7- VAFAT

• VAFAT
• MBO
• Studiejaar 1

Huidproblemen: Smetten & Decubitus

Terugblik wondzorg

Smetten & Decubitus

Terugblik wondzorg

Ontstaan van wonden

Rode wond

Gele wond

Zwarte wond

Ontstaan van wonden

• Wonden door een circulatiestoornis 
• Wonden door een infectie 
• Mechanische wonden 
• Chemische wonden 
• Thermische wonden 
• Elektriciteitswonden
• Stralingswonden 

Ontstaan wonden

• Wonden door een circulatiestoornis:
• De wonden ontstaan door onvoldoende zuurstofvoorziening en/of voeding van de weefselcellen. 
• Hierdoor kun je doorligwonden (decubitus), open been (ulcus cruris) en een diabetische voet krijgen.

Ontstaan wonden

• Wonden door een infectie: 
• Deze wonden worden veroorzaakt door onvoldoende (plaatselijke) afweer tegen micro-organismen.
• Zoals parasieten, bacteriën, virussen, schimmels en gisten.

Ontstaan wonden

• Mechanische wonden: 
• Deze wonden worden veroorzaakt door scherp of stomp geweld van buitenaf. 
• Voorbeelden zijn chirurgische-, steek-, snij-, schaaf-, schot-, scheur- en kneuswonden.

Ontstaan wonden

• Chemische wonden:
• Deze wonden ontstaan door inwerking van stoffen.
• Zoals sterke zuren, basen, sommige zouten, chloor, traan-en oorlogsgas of vloeibare organische brandstoffen.

Ontstaan wonden

• Thermische wonden worden opgelopen door verbranding of bevriezing.
  
• Elektriciteitswonden ontstaan via blikseminslag of elektriciteitsdoorgang.
  
• Stralingswonden ontstaan als gevolg van zonnebrand, röntgen- of radioactieve straling.

Ontstaan wonden

Wat is een voorbeeld van een wond die door een infectie veroorzaakt is?

1. Decubitus
2. Schaafwond
3. Ulcus curis
4. Gisten

Chemische wonden ontstaan door.....

1. de behandeling van kanker.
2. inwerking van stoffen zoals sterke zuren, basen en sommige zouten.
3. scherp of stomp geweld van buitenaf.
4. verbranding of bevriezing.

Chemische wond

Circulatiewond

Thermische wond

Stralingswonden ontstaan als gevolg van.......

1. oorlogsgassen
2. parasieten
3. zonnebrand
4. radiotherapie

Rode wond

• Bij de rode wond is de wondbodem bedekt met een korrelige, vochtig glanzende, helderrode weefsellaag. Een rode wondbodem is een goed teken. De wond kan dan meestal goed genezen. Deze wondbodem moet worden beschermd en mag niet uitdrogen. 
• Voorbeelden: schaafwonden en brandwonden

Gele wond

• Het wondbed van een gele wond is bedekt met een gele laag. Vaak is deze laag dik of half vloeibaar. Soms is het een taaie laag. 
• Hierin bevinden zich de celresten en samengeklonterde eiwitten. 
• Deze laag moet worden verwijderd om de wondgenezing in gang te zetten. 
• Het doel van de behandeling is het reinigen van het wondbed.
• Soorten gele wonden: gele necrose, dermis vet, pus, fibrinebeslag

Zwarte wond

• Zwart betekent dat zich in de wond dood (necrotisch) weefsel bevindt. 
• Het hoeft niet altijd zwart te zijn maar kan ook een hebben. 
• Dit dode weefsel houdt de wondgenezing tegen. 
• Het is daarom goed om dit uit de wond te halen. Hier zijn verschillende manieren voor, bijvoorbeeld door de wond goed te spoelen of schoon te krabben. 
• Soms is een operatie nodig.

Fasen Wondgenezing

• Fase 1: bloedstolling
• Bij een open wond komen haarvaatjes en zenuwuiteinden bloot te liggen, die vervolgens beschadigen. Verschillende mechanismen beperken het bloedverlies: vaten vernauwen lokaal en bloedplaatjes klonteren samen. Er wordt fibrine geproduceerd om de wond te bedekken met een net van draadjes. Hier blijven bloedcellen, -plaatjes en eiwitten aan kleven. Uiteindelijk droogt dit alles op en vormt het een gestolde laag bloed: een korst.

• Fase 2: ontsteking 
• Na de bloedstolling verwijden de vaten zich lokaal weer, waardoor bloedlichaampjes, eiwitten, elektrolyten en water worden toegelaten. Er ontstaat een zwelling die op de huid drukt, waardoor de wond pijnlijk kan worden. Witte bloedcellen ruimen de dode cellen op en maken de bacteriën onschadelijk.

Fasen Wondgenezing

• Fase 3: regeneratie
  
• De aanmaak van nieuwe bloedvaatjes wordt gestimuleerd en er wordt nieuw weefsel gevormd. Dit is vochtig, helderrood en korrelig. Cellen aan de wondrand vermenigvuldigen zich en bedekken het weefsel. De wond is gesloten.
  
• Fase 4: rijping
  
• Het nieuwe weefsel is nog erg kwetsbaar. Daarom moet dit uitrijpen tot een dun, soepel en wit bindweefsellitteken. Overtollige haarvaatjes worden weer afgebroken.

Bij een rode wond is de bedoeling dat het uitdroogt.

1. Juist
2. Onjuist

Een rode wondbodem is een goed teken.

1. Juist
2. Onjuist

Een voorbeeld van een rode wond is een schaafwond wond

1. Juist
2. Onjuist

Het wondbed van een gele wond is bedekt met een gele laag die dik of half vloeibaar en soms taai is.

1. Juist
2. Onjuist

Het doel van de behandeling van een gele wond is het verwijderen van het wondbed.

1. Juist
2. Onjuist

Fibrineontslag is een soort gele wond

1. Juist
2. Onjuist

Nicrotisch betekent dood

1. Juist
2. Onjuist

Behandeling bij een zwarte wond is goed spoelen of schoon krabben.

1. Juist
2. Onjuist

Fase 1 bij de wondgenezing heet ontsteking.

1. Juist
2. Onjuist

Fase 4 bij de wondgenezing heet uitrijping.

1. Juist
2. Onjuist