China 3.1 en 3.2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

BTW

China tot 1949

Deel 1

deel de kaartjes met set 1 uit. Laat ze tien minuten in groepjes van drie puzzelen. Geen aanwijzing over chronologie/thema o.i.d. 

(Je kan ook beide setjes in een keer uitdelen, maar dat kan wel teveel zijn in een keer) 

Confucianisme 

(Filosofische stroming met religieuze trekken)

maatschappelijke betekenis: 

- hiërarchie. door de goden bepaald o.a krachtige centrale rol overheid

- voorouderverering

- sober leven

- hard werken

Tweeduizend jaar lang was het confucianisme de officiële staatsreligie van China. Het bracht eenduidig overheidsbeleid in een staat 

Keizers regeerden volgens het 

Hemels Mandaat 

(天子 Tianzi: Zoon des Hemels)

Het Hemels Mandaat was de legitimatie van de heerschappij van de Chinese keizers als de Zoon des Hemels (天子 tianzi), door de hemel verkozen en gezegend, zolang hij deugdig heerste. Als dit niet zo was dan gaf de hemel het mandaat aan iemand anders en werd deze keizer.

Onderdanen gehoorzamen aan de keizer, 

de keizer streeft het welzijn van het volk na.

Efficiënte organisatie

Mandarijnen (ambtenaren)

Wat is het verband tussen:

Confucius, hemels mandaat en de mandarijnen?

Tijdvak 8

wat is eigenlijk het verband tussen industrialisatie en modern imperialisme?

Modern Imperialisme in China

19de eeuw; Industriële revolutie -> Modern Imperialisme in China 

Europa was op zoek naar grondstoffen in China.

Binnenlandse problemen

besluiteloosheid

corruptie

bevolkingsgroei

te weinig ambtenaren

Witte Lotus Opstand

1796-1804

Heshen is de Chinese geschiedenisboeken ingegaan als een grote schurk. Waarom? Betrek in je antwoord het begrip patronage.

De opiumhandel

1839-1842; eerste Opiumoorlog

Tweede Opiumoorlog (1856-1860)

....weer dikke nederlaag China

Gevolgen:

- Tien nieuwe verdragshavens 

- Toegang voor alle Europese landen 

- Yangtze-rivier vrij toegankelijk

War on drugs?

• Wat is het verband tussen de eerste en tweede opiumoorlog?
• En tussen de binnenlandse problemen en de opiumoorlogen?

Binnenlandse problemen (1851- 1868)

Taipingopstand (1851-1865)

Nianopstand (1853-1868)

Opstanden moslims 

'Honderd dagen van hervorming'

voortgang van de Zelfversterkingsbeweging

- afschaffing ambtenarenexamen

- reorganisatie onderwijs

- constitutionele monarchie 

Bokseropstand (1900-1901)

- Chinese nationalisten

- Anti-westers gevoelens, wantrouwen tegen zendelingen

- Tegen hervormingen

Internationale troepenmacht slaat opstand neer

tijd van misoogsten en overstromingen

In hoeverre paste de de Boksersopstand wel of niet in de tijdgeest (rond 1900) in China?

Het einde van het keizerrijk (1912)

Gebieden in handen Europese landen en Japan

Warlords zijn machtig, geen centraal gezag.

dood

'de tuinman'

'The last emperor'

https://www.youtube.com/watch?v=A4cH6g1wD5g

Leg uit

• dat het voor veel Chinezen vanuit het confucianistische traditie vreemd is dat het einde van het keizerrijk zo snel geaccepteerd werd
• maar dat dit vanuit de zelfde confucianistische traditie ook heel goed te verklaren is

De Hunnenrede

Op 27 juli 1900 spreekt de Duitse Keizer Wilhelm II (1859-1941) in de havenstad Bremerhaven zijn troepen toe. Zoals de Hunnen duizend jaar geleden de reputatie van genadeloze vechters hadden, zo zou het Duitse leger deze nu moeten evenaren, aldus de keizer.
De Keizer ging nog een stuk verder door te zeggen: “Hanteert de wapens zo dat de komende duizend jaar geen Chinees het nog waagt om een Duitser scheef aan te kijken”.

Bronnen bij de bokseropstand

Deel 2

Zelfversterkingsbeweging

(voorzichtige) modernisering van China, Opgezet door confucianistische elite.

Doel: westerse technologie overnemen om eigen samenleving en cultuur te beschermen (grote voorbeeld: Japan)

- Militair

- Educatie (voorzichtig)

- (Beperkte) industrialisatie 

Mislukt!

- geen mentaliteitsverandering in samenleving

- landbouw bleef boventoon voeren

- corruptie en tegenwerking

Waarom spiegelde China zich in modernisering naar Japans model, en niet naar westers?

Chinees-Japanse oorlog (1894-1895)

Nederlaag China: verdrag Shimonoseki (1895)

- schadevergoeding

- Korea o.i.v. Japan

- Taiwan bij Japan

China verliest nog meer respect in de wereld....

Leg uit waardoor de Eerste Chinees-Japanse Oorlog uitbrak.

- de Drie Volksbeginselen

visie op richting China

1. Nationalisme

2. Democratie

3. Socialisme:  industrialisatie

Roept Republiek China uit (1912)

1916 -1928: tijd van de warlords

Leg uit dat de oorzaken voor het ontstaan van de warlord-periode al gelegd werden in de negentiende eeuw.

de 4 mei beweging

Nationalistisch:

1919

Tegen het westen maar geïnspireerd door  westerse ideeën; gelijkheid en nationalisme

vereenvoudigde de Chinese taal: 

onderwijs werd toegankelijk, massa bereikbaar

Brede divers volksbeweging

Waarom waren veel Chinezen boos op de westerse landen na het Verdrag van Versailles?

samenwerking op aandringen Sovjet Unie

Nationalisme

Kwo Mintang (KMT/GMD)

Communisme

Communistische Partij China (CCP)

Het verenigd Front - 1923

1926 - Veldtocht naar het Noorden van Verenigd Front

Zuiveringscampagne Chiang Kaishek  1927

Binnen de KMT

Onder de  communisten; communisten uitgeschakeld.

Decennium van Nanking 1927-1937

1. De industrialisering nam een grote sprong;

2. Er werden meer scholen en universiteiten gesticht;

3. De spoorwegen werden enorm uitgebreid;

4. Er werden banken opgericht en er werd één munteenheid ingevoerd;

5. De meeste buitenlandse mogendheden stonden veel van hun invloedssferen en exclusieve handelsrechten weer af;

1928: Peking veroverd, bloeiperiode KMT

Er brak  bloeiperiode aan voor China.

Eénpartijstaat, dictatuur Chaing Kaishek

De Lange Mars - 1934

De Lange mars, heroïsche betekenis in China, tot op de dag van vandaag

Leg uit dat de visie van Mao Zedong op het communisme in strijd was met de klassieke marxistische leer van Karl Marx. Trek daarbij ook een vergelijking met Rusland.

Japan begint veroveringsoorlog in China,

en de rest van Azië..... Tweede Wereldoorlog in China

Waarom stichtte Japan de marionettenstaat Mantsjoekwo?

Burgeroorlog! 1945-1950

Communisten verslaan KMT

Chiang Kaishek vlucht naar Taiwan

Vasteland (communistisch): Volksrepubliek China

Taiwan: Republiek China

(communistisch) Volksrepubliek China

Nationalistisch Taiwan: Republiek China

Ka 45: de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog

KA 38: Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationalisme

china + rusland

Taiwan + VS

Koude oorlog