Les 3 Spieren

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Ga lekker op je plek zitten,

pak je boek 

 en ga rustig aan het werk. 

Beantwoord de volgende vragen:

- Wat doet een spier

- Welke onderdelen ken je?

- Welke spieren ken je?

Opdr. 9

 par. 2.3: Je spieren

Leerdoelen 2.3 Spieren

1. Je kunt de bouw van een spier uitleggen en daarbij de verschillende onderdelen benoemen.
2. Je beschrijven hoe je een arm buigt en strekt.

1. Je kunt uitleggen wat lengtespieren, kringspieren, haartjesspieren voor functie hebben en er een voorbeeld van noemen? 

• Spiervezels - bestaat uit spiercellen; hieruit is een spier opgebouwd, als spiervezels samtrekken, trekt de spier samen.
• Spierbundel - groepje spiervezels 
• Pezen - taaie banden waarmee de spieren aan de botten vastzitten

Houd je hand op je bovenarm en buig je arm. Wat voel je dat er gebeurt?

Wat gebeurt er met de dikte van een spier als de spier zich samentrekt?

Welkom!

Ga lekker op je plek zitten,

pak je boek 

 en ga rustig aan het werk. 

Beantwoord de volgende vragen:

- Wat doet een spier

- Welke onderdelen ken je?

- Welke spieren ken je?

Opdr. 9

• Een spier die samentrekt, wordt korter en dikker.
• Een spier die ontspannen is, kan langer en dunner worden.

Spieren door heel je lichaam:

- om botten te bewegen

- in de organen, zoals huidspiertjes en spiertjes in de darmwand

Bekijk de video voor extra uitleg over de armbuig en strekspier (de antagonisten)

Pezen

Pezen: 

- spier zit met pezen aan het bot vast. Pezen zijn de witte delen aan het einde van elke spier

- de aanhechtingsplaats is de plek waar de pees aan het bot vastzit 

- een pees kan niet samentrekken

Een pees voelen:

- Voel met je vingers van de linkerhand aan de binnenkant van je elleboog

- Buig nu je je rechterarm

Spieren

Spieren:

Een spier kan zich samentrekken, dan wordt de spier korter en dikker. De spier trekt dan de botten waar de spier aan vastzit naar elkaar toe. Zo onstaat beweging. 

Antagonisten

Twee spieren die een tegengesteld effect hebben. Om een deel van je lichaam te bewegen zijn altijd minstens 2 spieren nodig.

Armbuigspier

Armbuigspier (biceps): 

Als deze zich samentrekt, wordt hij korter en dikker. De onderarm wordt dan omhoog getrokken. 

Armstrekspier

Armstrekspier (triceps): 

Als deze zich samentrekt wordt hij korter en dikker. De onderarm wordt dan gestrekt. 

 4

Hier zie je de binnenkamt van een gebogen been. Wat is wat? 

A

B

C

D

gewricht

bot

spier

pees

zet de namen van de spier in juiste volgorde van groot naar klein

1. spiervezel-spierbundel-spier
2. spier-spierbundel-spiervezel
3. spierbundel-spiervezel-spier
4. spiervezel-spier-spierbundel

Spier

Spierschede

Spiervezel

Pees

Bewegingszenuwcel

Spierbundel

Spieren

Een spier die samenspant wordt korter EN dikker

Hoe werkt een spier?

Als je de armbuigspier samentrekt, wordt de onderarm ..1.. getrokken. De arm wordt dan ..2..

Welke woorden passen op de lege plekken?

1. 1=omlaag 2=gestrekt
2. 1=omlaag 2=gebogen
3. 1=omhoog 2=gebogen
4. 1=omhoog 2=gestrekt

Bekijk de afbeelding. Wat gebeurt er als spier D zich samentrekt?

1. het heupgewricht buigt zich
2. het heupgewricht strekt zich
3. het kniegewricht buigt zich
4. het kniegewricht strekt zich

Spieren kunnen samentrekken, pezen niet.
Is deze bewering juist of onjuist?

1. juist
2. onjuist

Door spieren te trainen worden ze langer.
Is deze bewering juist of onjuist?

1. juist
2. onjuist

Als kringspieren in de wand van de darm samentrekken, wordt de darm nauwer.

Leerdoelen 2.4 Blessures

1. Kun je uitleggen wat een blessure is en hoe deze kunnen ontstaan?
   
2. Kun je uitleggen wat een botblessure is en hoe deze behandeld wordt?
3. Kun je 2 typen gewrichtsblessures benoemen en vertellen hoe deze ontstaan en behandeld worden.
4. Kun je 4 soorten spierblessures benoemen en uitleggen hoe deze ontstaan en behandeld worden?
5. Kun je 4 manieren benoemen om blessures te voorkomen?
6. Kun je uitleggen wat een goede lichaamshouding is?
   

Blessure: een beschadiging aan je botten, gewrichten en spieren.

• Botblessure

Botbreuk: een bot is gebroken. Een arts opereert of zet de botstukken.

• Gewrichtsblessures

Ontwrichting: Gewrichtsknobbel schiet uit de gewrichtskom.

Verstuiking/verzwikking: het gewrichtskapsel rekt te ver uit of scheurt in.

• Spierblessures

Spierpijn: er blijven afvalstoffen in de spier achter.

Spierkneuzing: er zijn bloedvaatjes in de spier stukgegaan.

Spierkramp: een spier trekt plotesling samen.

Spierscheuring/zweepslag: er ontstaat een scheurtje in de spier.

Ontwrichting

Botbreuk

Huiswerk: lezen 98 tm 102

maken opdr 3 tm 15

Blessures voorkomen

Beschermende middelen

Intapen

Warming-up

Cooling-down

Lichaamshouding

De manier waarop je zit, staat en beweegt. 

Fout tillen :  met gebogen rug, kraakbeenschijven worden op een punt in elkaar gedrukt.

Goed tillen : met rechte rug, vanuit de benen.

Een voorbeeld van een gewrichtsblessure is:

1. Botbreuk
2. Zweepslag
3. Spierpijn
4. Ontwrichting

Wat is een zweepslag?

1. Er blijven afvalstoffen in de spier achter
2. Er ontstaat een scheurtje in de spier
3. Er zijn bloedvaatjes in de spier stukgegaan

Wat kun je doen om blessures te voorkomen?

1. Voedzaam eten
2. Voldoende slapen
3. de juiste beschermende middelen dragen

Wat is een spierkneuzing?

1. Afvalstoffen blijven achter in je spieren
2. Een spier trekt zich plotseling samen
3. Er ontstaat een scheurtje in de spier
4. Er zijn bloedvaatjes in de spier stukgegaan

Maak je huiswerk voor 13-12

Klaar? 

Maak af: paragraaf 2.4

Kijk na alle opdrachten via Teams

Maak: oefen LessonUps of volgende sheet

klaar? biologielessen.nl

biodesk.eu