7 - Literatuur met de hoofdletter L

• Nederlands
• Secundair onderwijs

7 - Literatuur met de grote L

Genres

Paswoord met genres

Twee groepjes van 4 spelen een genrequiz tegen elkaar. 

Stap 1: iedereen leest de informatie over de verschillende genres

Smartschool - Documenten - 7 Literatuur met een grote L - Hulpkaart genres

Stap 2: Twee voorzitters van elk groepje verdelen de genres:

• 2 x 14  (willekeurige volgorde)
• Schrijf de lijst voor elk groepje op een afzonderlijk blad
• Verdeel de foto's die bij elk genre horen. 

Let op: de voorzitters spelen zelf niet mee.

Paswoord met genres

De genres op de lijst zijn 'paswoorden'

Stap 3: Memoriseer de paswoorden en geef de lijst aan het andere team

• De voorzitters van team a geven een tip van de lijst voor één van de paswoorden. Ze mogen hiervoor de hulpkaart gebruiken.
• Team b probeert het paswoord te raden. 
• Na één tip geraden? 5 punten
• Na twee tips geraden? 3 punten
• Na één tip? 1 punt
• Geef je de foto af die bij het juiste paswoord hoort? 1 bonuspunt

De voorzitters houden de score bij. 

Les 20 - Kortverhaal: spek en bonen

pg.244

Kortverhaal Spek en bonen

pg.244

1. Eerste lectuur

Binnenstappen in het verhaal

pg.244

Les 20 - Kortverhaal: spek en bonen

pg.244 - 247

Vragen bij de tekst

We lezen het kortverhaal Spek en bonen van Tom Lanoye, uitgebracht in 2015. 

pg.244 - 247

We lezen het kortverhaal Spek en bonen van Tom Lanoye, 

uitgebracht in 2015

Instructies tijdens het lezen:

• Neem een apart blad
  
• Noteer de woorden die je niet kent.
  
• Noteer na elk hoofdstuk de vragen die bij je opkomen.
  
• Noteer zaken die je bijzonder, grappig, onduidelijk, mooi geformuleerd vindt. 

Groepjes van 3 - 4

Bespreek de volgende vragen met je groepje

Welke woorden kenden jullie niet? Kan je de betekenis hiervan achterhalen met een woordleerstrategie? 

Vergelijk de vragen die jullie genoteerd hebben: 

• Wat zou het antwoord kunnen zijn? 
• waarover zijn jullie het eens? Waarin verschillen jullie meningen?

Maak samen een voorspelling:

• Wat denk je dat er gaat gebeuren in het tweede deel? 
  
• Formuleer een vraag die jullie beantwoord willen zien? 

2. Het vervolg

pg.249

Les 20 - Kortverhaal: spek en bonen

pg.249 - 251

Instructies tijdens het lezen:

• Noteer de woorden die je niet kent.
  
• Noteer opnieuw de zaken die je opvallen en de vragen waarmee je blijft zitten. 

3. Het kortverhaal beoordelen

pg.252

Geef het kortverhaal een score op 10. Waarom geef je deze score? Motiveer in een tekstje van 5-10 zinnen.
Gebruik bijvoeglijke naamwoorden (kader pg.252)

Het verhaal analyseren: tekstelementen

Literaire leeswijzer

In deze fase analyseer en interpreteer je het kortverhaal. De tool die je hierbij gaat helpen is de literaire leeswijzer. 

• Beantwoord de vragen over de elementen van verhaalanalyse
• Laat je leiden door de hulpkaart 'literaire leeswijzer'. 

Documenten -  ondersteuning  - Literatuur -  Hulpkaart literaire leeswijzer

pg.253 - 256

Literaire leeswijzer

In deze fase analyseer en interpreteer je het kortverhaal. De tool die je hierbij gaat helpen is de literaire leeswijzer. 

• Beantwoord de vragen over de elementen van verhaalanalyse
• Laat je leiden door de hulpkaart 'literaire leeswijzer'. 

pg.253 - 254

Literaire leeswijzer

In deze fase analyseer en interpreteer je het kortverhaal. De tool die je hierbij gaat helpen is de literaire leeswijzer. 

• Beantwoord de vragen over de elementen van verhaalanalyse
• Laat je leiden door de hulpkaart 'literaire leeswijzer'. 

pg.255 - 256

Verbetering

Verbeter je werk aan de hand van de correctiesleutel op Smartschool

Documenten -  ondersteuning  - Literatuur -  Hulpkaart literaire leeswijzer

pg.253 - 256

Spanningsboog

Spanningsboog

Wanneer je een literaire tekst leest, vraag je jezelf snel af waar de tekst eigenlijk over gaat. Je krijgt al lezend informatie over de gebeurtenissen en de personages waar je verbanden tussen gaat leggen (open plekken).

Open plekken maken de lezer actief. De lezer gaat zichzelf vragen stellen over de tekst en gaat op zoek naar passages waarmee hij de onduidelijkheden kan wegnemen. Hij zal proberen om de open plekken in te vullen. De ruimte tussen een open plek en de beantwoording ervan noemen we de spanningsboog. De spanningsboog houdt de lezer betrokken en nieuwsgierig.

Spanningsboog

 Een spanningsboog doorloopt doorgaans de volgende stappen:

1. Nieuwsgierigheid creëren: Door het introduceren van open plekken, wordt de lezer geprikkeld om verder te lezen.
   
2. Actieve betrokkenheid: Tijdens de spanningsboog is de lezer actief bezig met de ontbrekende puzzelstukjes in te vullen door aandachtig te lezen en nieuwe informatie in het verhaal te interpreteren.
   
3. Inlossen van verwachting: Wanneer een open plek uiteindelijk wordt ingevuld, ervaart de lezer een gevoel van voldoening of zelfs verrassing, afhankelijk van hoe voorspelbaar of onverwacht de oplossing was. Je hebt open plekken die niet worden ingevuld binnen een tekst. Voor de lezer kan dit frustrerend zijn, maar soms versterkt dit het verhaal.
   

Geef een voorbeeld van een open plek die je nieuwsgierig maakte om verder te lezen. Leg ook uit hoe de verwachtingen doorheen het verhaal werden ingelost.

meervoudig vertelperspectief

Wat is het effect van het vertelperspectief op de lezer?

meervoudig perspectief

In veel verhalen en romans zie je een combinatie van verschillende vertellers. Deze verhalen hebben dan een meervoudig vertelperspectief. 

• Het effect is dat je door de ogen van verschillende personages naar dezelfde verhaalgebeurtenissen kunt kijken. Je krijgt namelijk een afwisseling van gedachten en gevoelens. Je ziet hoe verschillende personages eenzelfde gebeurtenis ervaren. Je bent als lezer beter geïnformeerd.

Auteur en genre

Literaire leeswijzer

In deze fase analyseer en interpreteer je het kortverhaal. De tool die je hierbij gaat helpen is de literaire leeswijzer. 

• Beantwoord de vragen over de elementen van verhaalanalyse
• Laat je leiden door de hulpkaart 'literaire leeswijzer'. 

pg.257

Wat is 'goede literatuur'?

Wat kenmerkt voor jou een goed boek?

Een goed boek, wat is dat nu precies?

Ugent

We beantwoorden deze vraag aan de hand van een korte leestest

Nederlands 6BCW 6WW - oefeningen - 7 Literatuur met de hoofdletter L - Evaluatie - leestest een goed boek

Een goed boek, wat is dat nu precies? 

Kahoot + woordenlijst

Nederlands 6BCW 6WW - documenten - 7 Literatuur met de hoofdletter L - woordverklaring leestekst

Woordenschat test

https://create.kahoot.it/details/3e515c56-1b3a-40e9-b316-8d03e246a62a

www.durfdenken.be

Voorspelbaarheid

“Sommige mensen houden net van die voorspelbaarheid. En soms kunnen stationsromans je ook verrassen”, voegt hij eraan toe. “Het mag dan misschien makkelijk lijken om zo’n sjabloon ‘in te vullen’ en een boek te schrijven, maar dat is het niet. Een boek schrijven blijft een kunst, die creativiteit en kennis vergt.”

Toets op __________

Kennis

Literaire leeswijzer:

• Spanningsboog 
• Meervoudig perspectief
• Stijl

Tekst: wat is een goed boek?

• Woordenschat 

Vaardigheden

• Je kan de literaire elementen toepassen op een kortverhaal. 
• Je kan de woordenschat toepassen

Creatief schrijven: 

Spannende verhalen

Black stories

Per twee: Jullie spelen Black Stories en schrijven nadien het verhaal uit. 

• Leerling a - kies een black story van stapel a Leerling b - kies een black story van stapel b

• Leerling a begint: Lees de voorkant van je kaart voor en houd de achterkant verborgen. 
• Leerling b stelt ja/nee-vragen om te achterhalen wat er precies is gebeurd. 
• Leerling a kiest zelf of hij/zij leerling b op het juiste spoor wil zetten. 

Je gaat nu een kort verhaaltje schrijven om de verhaalelementen in te oefenen

Black story - schrijf je eigen kortverhaal

Per duo kiezen jullie één black story. Op basis van dit scenario schrijven jullie samen een kortverhaal volgens de regels van de kunst:

Stap 1 - Bereid het kortverhaal voor. 

• Bepaal hoe je de verhaalelementen gaat invullen. 
• Vul de hand-out in. 
• Gebruik de hulpkaart literaire leeswijzer als leidraad. 

Documenten - Thema 7 - Hulpkaart literaire leeswijzer

Black story - schrijf je eigen kortverhaal

Stap 2 - Schrijf je kortverhaal uit in Google Classroom

• Schrijf samen, maar uploadt wel je eigen bestand. 
• Bekijk de rubriek zodat je weet waar je op beoordeeld wordt. 
• Ook je voorbereiding geef je mee af.

Google Classroom - Thema 7

• opdracht: Kortverhaal Black Stories

Criteria

Voorbereiding + samenwerking

Uitwerking verhaalelementen

• Jullie leveren een zeer gedetailleerde voorbereiding af. De samenwerking was uitstekend. Jullie hebben beiden actief bijgedragen en het resultaat is een samenhangend en krachtig verhaal.

• Het vertelperspectief is zorgvuldig gekozen en ondersteunt het verhaal, de karaktertyperingen van de personages zijn sterk uitgewerkt en het decor ondersteunt de sfeer van het verhaal.

/ 2,5

/ 2,5

/ 10

Criteria

Spanningstechnieken

Stijl

• De spanning is meesterlijk opgebouwd. De spanningstechnieken zijn zorgvuldig uitgewerkt.

• De stijl is origineel, vloeiend, en precies afgestemd op het genre, met meeslepende zinnen. Het taalgebruik is correct.

/ 2,5

/ 2,5

/ 10

Les 20 - De recensie

pg.244

De functie van literatuur

Moeten we de literatuur doodverklaren?

www.vrt.be

Boekenkeuze tweede semester

Semester 2: Lezen voor de lijst

Mondeling examen

Google Classroom:

• Niveau 4 of niveau 5
• Je kiest een boek dat je gaat lezen tegen het mondelinge examen (minstens 300 pagina's). Dat mogen er ook twee zijn.

TO DO

• Beantwoord op Google Classroom de vraag "boekenkeuze". Geef aan waarom je een boek kiest en wat jou erin aanspreekt (deadline: 2 weken).
  
• Tip: zoek recensies op over het boek. 
• Let op: jouw keuze is bindend. Hierover ga je jouw mondelinge examen afleggen dus zorg dat je jouw boek kan lezen.

Hand-out