Jacob Cats

Jacob Cats
Sarah Groot & Joëlle Kranenburg
1 / 18
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 18 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Jacob Cats
Sarah Groot & Joëlle Kranenburg

Slide 1 - Slide

Inhoudsopgave 
- Renaissance in Nederland 
- Wie is Jacob Cats?
- Embleembundels 

Lesdoel = Aan het einde van de les weet je wie Jacob Cats is en kan je een werk van hem benoemen. 

Slide 2 - Slide

Renaissance in Nederland
- Wedergeboorte 
- Humanisme -> grote interesse in de geschiedenis en literatuur van de Oudheid. 
- Terug naar de bron 


Slide 3 - Slide

Kunst, filosofie en architectuur 

Slide 4 - Slide

Wie is Jacob Cats? 
- Geboren op 10 november 1577 in Brouwershaven
- Elisabeth van Valckenburg 
- 1636 - 1651 raadspensionaris van Holland. 
- Laatste jaren in  Zorgvliet, Den Haag. 


Slide 5 - Slide

Slide 6 - Video

Waar is Cats geboren?
A
Brouwershaven
B
Alkmaar
C
Amsterdam
D
Barneveld

Slide 7 - Quiz

Hoeveel kinderen heeft Cats gekregen?
A
2
B
5
C
4
D
3

Slide 8 - Quiz

Waarom werd Cats "Vadertje Cats" genoemd?

Slide 9 - Open question

Populariteit van Cats tijdens zijn leven


- Raadspensionaris -> minister-president van nu 
- Embleembundels 
- Toegankelijk taalgebruik 
- Bekende spreuken 

- Vondel en Hooft 

Slide 10 - Slide

Embleembundels 
- Kleine raadsels 
- Sinne- en Minnebeelden. 



Slide 11 - Slide

Voorbeeld embleem 
Het deel wil zijn geheel. 
Vraeght yemant hoe het komt dat alle jonghe sinnen 
Haer snellen uyter aert, haer stellen om te minnen, 
Die kapp' een ael in tween, en stae een weynigh stil,
En sie hoe yder stuck sigh weder voeghen wil. 
Het lijf wil naer het deel, het deel wil naer het lijf.
Het deel wil zijn geheel. 

Vraagt yemant hoe het komt dat alle jonge mensen 
Zich van nature haasten om lief te hebben, 
Wie een aal in tweeën hakt, en erbij stil staat
Ziet hoe de stukken weer bij elkaar willen komen. 
Het lijf wil naar het deel, het deel wil naar het lijf.

Slide 12 - Slide

Opdracht 
Sim = 
Koddig dier = 
Schroomt = 
Wat ik bidden mag = 
Paren = 

Slide 13 - Slide

Verscheiden aard dient niet gepaard.

De sim, het koddig dier, is iedereens vermaken;
de schildpad, niemands vreugd, als dood ter aarden leit.
Hierom is’t dat den aap de padde schroomt te raken;
’t is tegenheid van aard dat deze dieren scheidt.
Lief wat ik bidden mag en laat u nimmer paren
met Fop, die tamme gast, die men u geven wilt!
Mag ik u lief niet zijn, zo wilt u immers sparen
voor iemand die van u, min als ik doe, verschilt.
Sim = aap 
Koddig dier = grappig dier 
Schroomt = aarzelen 
Wat ik bidden mag = ik smeek je 
Paren = uithuwelijken 

 

Slide 14 - Slide

Mensen die te veel verschillen, moet je niet aan elkaar koppelen

Iedereen heeft plezier in een aap, zo’n grappig beest,
maar een schildpad ligt voor dood op de grond.
Waarom aarzelt de aap om de schildpad aan te raken?
Hun tegengestelde karakter scheidt deze dieren.
Allerliefste, ik smeek je, laat je nooit koppelen
aan Fop, die slappe kerel aan wie ze je willen uithuwelijken!
Kan ik je geliefde niet worden, kies dan tenminste
voor iemand die nog minder van je verschilt dan ik!

Slide 15 - Slide

Cats na zijn dood  
- 18e eeuw: het plompe gemeen
- In 19e eeuw werd het afgekraakt 
- heden: alleen zijn spreuken 

Slide 16 - Slide

Einde 

Slide 17 - Slide

Bronnen 
1. https://www.literatuurgeschiedenis.org/teksten/sinne-en-minnebeelden#:~:text=Sinne%2D%20en%20minnebeelden%20verscheen%20in,ge%C3%AFllustreerd%2C%20een%20werk%20met%20huwelijksadviezen.
2. https://www.google.nl/books/edition/Zinne_en_minne_beelden/uAjSWADDrhQC?hl=nl&gbpv=1&pg=PP5&printsec=frontcover 
3. https://emblems.hum.uu.nl/c162701.html 
4. https://www.youtube.com/watch?v=1mjSA0CspxM
5. https://literatuurmuseum.nl/nl/overzichten/activiteiten-tentoonstellingen/pantheon/jacob-cats#:~:text=De%20uit%20Zeeland%20afkomstige%20Cats,die%20al%20in%201630%20overlijdt.
6. https://www.zeeuwseankers.nl/verhaal/jacob-cats

Slide 18 - Slide