9.5 De rechtszaak

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

9.5 De rechtszaak

In deze les

Intro (5 min)

Uitleg (20 min)

Aan de slag (15 min)

Afsluiting (5 min)

Lesdoelen

1. Ik kan uitleggen hoe een strafproces verloopt.
2. Ik kan uitleggen wat ontoerekeningsvatbaarheid betekent

Opgepakt.. en dan?

Officier van Justitie

Heeft 3 mogelijkheden 

1. Seponeren           2.  Schikken           3. Vervolgen

Dagvaarding

Oproep om voor de rechter te verschijnen

Tekst

Belangrijkste personen

1. De verdachte geholpen door een advocaat.
2. De officier van jusititie die wil bewijzen dat de verdachte schuldig is.
3. De rechter die beslist of de verdachte schuldig is en wat voor straf hij of zij krijgt.
   

Hoe verloopt 

een rechtszaak?

1. 

De opening

Rechter controleert  de gegevens

2. 

De aanklacht

De officier van justitie leest de aanklacht  voor.

3. 

Vragen stellen aan de verdachte 

.

Rechter, officier van justitie en de advocaat stellen vragen aan de verdachte. 

4.

Het getuigenverhoor

Mensen die iets gehoord of gezien hebben dat met de zaak te 

maken kan hebben. Getuigen mogen niet liegen.

5. Officier van justitie eist een straf

De officier van justitie zet na de ondervragingen alles nog even op een rijtje en komt met de strafeis

6. 

Advocaat verdedigd 

Advocaat gaat verdedigen en vraagt vaak om een lichtere straf. 

7. 

Het laatste woord

Als verdachte heb je altijd het laatste woord. Je kunt ook nog iets zeggen over de strafeis van de officier

8. 

Het vonnis 

De rechter vertelt of je schuldig of onschuldig bent en welke straf hij wil geven.  Het vonnis betekent: de laatste uitspraak van de rechter. Dit vonnis komt vaak twee weken later.

Wanneer ben je schuldig?

1. Is het een strafbaar feit?
2. Heeft de verdachte het gedaan?
3. Is de verdachte strafbaar?

Ontoerekeningsvatbaar

• Als iemand een psychische stoornis heeft, heeft hij geen schuld. Dit noemen we ontoerekeningsvatbaar. 
• Je krijgt dan een TBS-maatregel:

TBS met dwangverpleging → direct naar de kliniek.

TBS met voorwaarden → soms in combinatie met een celstraf.

Gevangenisstraf + TBS → eerst straf uitzitten, daarna behandeling in TBS-kliniek.

Jeugdstrafrecht voor jongeren tussen 12 en 18 jaar

• Jongeren tussen 12 en 18 jaar die een zwaar misdrijf plegen vallen onder het jeugdstrafrecht. Dit strafrecht houdt rekening met hun leeftijd en ontwikkeling.
• Straffen kunnen bijvoorbeeld zijn:

• Jeugddetentie (gevangenisstraf)
• Taakstraffen
• Begeleiding/behandeling (bijvoorbeeld door een psycholoog).

Bij zeer ernstige misdrijven kan voor jongeren van 16 en 17 jaar het volwassen strafrecht worden toegepast, wat zwaardere straffen mogelijk maakt.

Lesdoelen

1. Ik kan uitleggen hoe een strafproces verloopt.
2. Ik kan uitleggen welke mensen belangrijk zijn in een rechtszaak
3. Ik kan uitleggen wat ontoerekeningsvatbaarheid betekent

Aan de slag

• Maken: paragraaf 5