H4 §3 les 3 HV1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

H4 §3 De vulkaan de Aso

Lees goed en sleep 

de symbolen 

naar de goede plek

Dit is een aswolk. Bij een uitbarsting kan een aswolk kilometers hoog zijn. 

Soms is het zelfs vanuit de ruimte te zien en kunnen vliegtuigen er niet doorheen vliegen omdat piloten dan niks zien. 

Ook kan de aswolk giftige gassen hebben. 

Dit is een aardplaat. De aarde is bedenkt met meerdere aardplaten. Ze drijven op de vloeibare kern van de aarde. Ze bewegen heel erg langzaam, maar een paar milimeter per jaar. Soms botsen en schuren ze tegen een andere plaat. Daar ontstaat een aardbeving of een vulkaan.

Hier zie je een lavastroom. 

Dit kan uit de krater stromen, of uit een zijtak. 

Het is gloeiend heet en koelt langzaam af. 

Niet op blote voeten lopen! 

Dit is de magmakamer. Door een spleet tussen de aardplaten perst zich magma omhoog. Het wil eruit! 

Als de magmakamer volgeperst is en erg geen magma bij kan, zoekt het een andere uitweg. Omhoog, naar buiten! 

Als de druk groot genoeg is, perst het zich via de kraterpijp omhoog.

BOEM! Eenmaal buiten de berg noemen we magma geen magma maar lava. 

Wat betekend het woord eruptie?

1. Schildvulkaan
2. Vulkaanuitbarsting
3. Krater
4. Subductie

Schildvulkaan

• Rustige eruptie
• Dun en vloeibaar lava,      lava koelt langzaam af = vlakke helling
  
• Weinig as

Stratovulkaan

• Explosieve eruptie
  
• Dik en stroperige lava,      lava stolt snel = steile helling
• Grote aswolk
  
• Vulkanische bommen
  
• Pyroclastische stroom
  

Strato = lagen

Vloeibaarheid lava bepaalt soort vulkaan -> Proefje

Caldeiravulkaan

• Ontstaan uit stratovulkanen met grote magmakamer.
• Na uitbarsting stort het dak van de leeggelopen magmakamer in.
• In de oude krater vormt zich een kratermeer en (1 of meer ) nieuwe krater(s).

Aan de slag!

Huiswerk:

Tekenen in vier stappen/tekeningen het ontstaan van de Aso vulkaan. 

Let op: De Aso vulkaan was eerst een stratovulkaan daarna een caldeira en daarna weer een stratovulkaan.