This lesson contains 31 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.
Lesson duration is: 45 min
Items in this lesson
H3 Regenten en vorsten
3.2 Nederland en Europa
Wat moeten we nu eigenlijk met die gouden eeuw?
Slide 1 - Slide
Lesdoel
Aan het eind van deze les kun je :
uitleggen wat de Gouden eeuw is
uitleggen hoe het komt dat er discussie is over de term de "Gouden eeuw"
met argumenten aangeven wat jouw mening is in deze discussie
Slide 2 - Slide
Slide 3 - Slide
Bij geschiedenis maken we gebruik van 4 invalshoeken: economisch, sociaal, cultureel en politiek. Leg per invalshoek uit wat daar ook alweer mee bedoeld wordt.
timer
3:00
Slide 4 - Open question
Slide 5 - Slide
Slide 6 - Slide
Slide 7 - Slide
Slide 8 - Slide
Nu gaan we een aantal bronnen over de Gouden eeuw bekijken
Zoek naar argumenten voor of tegen de naam "De Gouden eeuw"
Geef aan wat jij vindt over de actuele discussie over de Gouden Eeuw. Ben je het ermee eens dat er discussie over is?
Eens
Oneens
Slide 15 - Poll
Geef één argument voor het gebruik van het begrip 'Gouden Eeuw'
Slide 16 - Open question
Geef een argument tegen het gebruik van het begrip 'Gouden Eeuw'
Slide 17 - Open question
Bedenk een nieuwe naam voor de Gouden eeuw. En geef daarbij minstens één argument voor deze nieuwe naam.
Slide 18 - Open question
De stadhouder en de raadspensionaris
Na de dood van stadhouder Willem II in 1650, moest Willem III nog geboren worden. Regenten gebruikte dit moment om de macht van de Oranjes te minderen. In een bijzondere vergadering van de Staten-Generaal (de Grote Vergadering) werd afgesproken om geen nieuwe stadhouder te benoemen.
Johan de Witt werd raadpensionaris.
Maurits van Oranje, prins van Oranje en graaf van Nassau was stadhouder en legeraanvoerder van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
Na de dood van stadhouder Willem II in 1650, moest Willem III nog geboren worden. Regenten gebruikten dit moment om de macht van de Oranjes te minderen. In een bijzondere vergadering van de Staten-Generaal (de Grote Vergadering) werd afgesproken om geen nieuwe stadhouder te benoemen. - Dirck van Delen, Grote Vergadering 1651, Rijksmuseum Amsterdam
Johan de Witt werd de belangrijkste bestuurder in dit Eerste Stadhouderloze tijdperk
Johan de Witt
Raadspensionaris van 1650 tot aan het Rampjaar (1672).
Onder zijn leiding groeide de Republiek uit tot een internationale grootmacht met als gevolg drie handelsoorlogen met Engeland en uiteindelijk een Franse aanval.
Slide 19 - Slide
Slide 20 - Video
Regering waarbij de macht van de vorst door niets wordt beperkt
Hoogste dienaar van een staat, lid van een regering
Regering van een kleine groep bevoorrechte personen
Overheidsbestuurder
Staten
Tijd zonder stadhouder
Absolutisme
Minister
Oligarchie
Regent
Bestuur van een gewest
Stadhouderloos tijdperk
Slide 21 - Drag question
Staten-Generaal
Legeraanvoerder
Voorzitter Hollandse Staten
Raadspensionaris
Stadhouder
Vertegenwoordigers 7 gewesten
Slide 22 - Drag question
Slide 23 - Slide
Slide 24 - Slide
Wanneer was de Gouden Eeuw?
A
16 eeuw
B
17e eeuw
C
18e eeuw
D
19e eeuw
Slide 25 - Quiz
Er komen 2 quizvragen aan...
Slide 26 - Slide
Wat is een stapelmarkt precies?
A
Een markt waar goederen worden opgeslagen en verder verhandeld
B
De markt in het centrum van de stad
C
De markt voor eten, grote kraampjes stonden naast elkaar
D
Markt met kostbare sieraden
Slide 27 - Quiz
Nederland in oorlog
Buurlanden wilden een einde maken aan de Nederlandse economische macht
- Drie handelsoorlogen met Engeland.
- Koning Lodewijk XIV valt de Republiek in 1672 aan samen met Engeland, Keulen en Münster (Rampjaar).
Slide 28 - Slide
Regels voor oorlogen
In de Gouden Eeuw was Nederland rijk.
Nederland kon daardoor een goed leger betalen.
Dit warenhuursoldaten.
Hugo de Groot schreef over hoe staten met elkaar moeten omgaan (volkenrecht)en legde ook de basis voor oorlogsrecht.
Hugo de Groot
Slide 29 - Slide
Radeloos, reddeloos, redeloos
Michiel de Ruyter,
Nederlands grootste zeeheld. Leidde succesvol de Nederlandse vloot tijdens de tweede en derde Nederlands-Engelse zeeoorlog.
Stadhouder Willem III,
Werd in 1672 benoemd tot stadhouder, nadat de Republiek 22 jaar lang geen stadhouder meer had gehad.
Werd tot stadhouder benoemd in de hoop dat hij de buitenlandse invasie van het Rampjaar zou afslaan. Dat lukte hem uiteindelijk, waarna hij de rest van zijn leven machtig bleef in de Republiek. Werd daarnaast in 1688 ook nog koning van Engeland (zie paragraaf 3.1). Als koning van Engeland had hij minder macht.
Slide 30 - Slide
Korte chronologie
1568-1648: De tachtigjarige oorlog.
1650:De Republiek gaat verder zonder stadhouder; Johan de Witt wordt als raadspensionaris de belangrijkste man.
1652/1654 en 1665/1667: De Republiek voert oorlog met Engeland
1672:Rampjaar; de Republiek wordt aangevallen door Frankrijk, Engeland, Munster en Keulen; Johan de Witt wordt vermoord en Willem III wordt stadhouder.
1688: Stadhouder Willem III wordt koning van Engeland.