12.6 Knutselen met DNA les 2

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom 

• Welkom 

Planning 

• nakijken opdrachten 
• uitleg 12.6 
• oefenen met kruisingsschema's/stambomen 
  
•  7 december SO 12.1, 12.2 en 12.6 

• Stap 1: je zoekt naar 2                                                                                  ouders met zelfde genotype                                                                die kind hebben die er                                                                     anders uitziet.

Leerdoelen deze les

Aan het eind van de les..

- weet je op welke manieren DNA kan worden aangepast;

- weet je wat een transgeen organisme is;

- weet je wat voor en nadelen van genetische modificatie is. 

Genetische ziektes

Waarom zijn genetische ziektes zo moeilijk te voorkomen?

Waarom zijn genetische ziektes zo moeilijk te genezen?

Biotechnologie

Is een verzamelnaam voor technieken waarbij organismen worden gebruikt om producten te maken voor de mens. 

gebruik van traditionele technieken

Klassieke Biotechnologie

• gist voor brood,bier,wijn
• bacteriën voor kaas, yoghurt 

Fokken

Ook wel kunstmatige selectie genoemd.

Gewenste eigenschappen doorselecteren waarna verschillende rassen ontstaan.

Gebruik van moderne technologie

aanpassen van eigenschappen

de genen worden aangepast 

(genetische modificatie).

Moderne biotechnologie

Diabetes type I

Patiënten produceren zelf geen insuline

Vroeger werd dit uit de alvleesklier van (overleden) varkens gehaald. 
Nadelen?

Insuline productie

Insuline wordt tegenwoordig geproduceerd door bacteriën.

Hiervoor is een plasmide met een menselijk insuline gen geplaatst in een bacterie

Genetische modificatie

Een kunstmatige verandering in het DNA van een organisme

Als het nieuwe gen van een ander organisme afkomstig is dan noem je het gemodificeerde organisme transgeen

Genetisch gemodificeerde rijst

Deze ggo-rijst heeft een hoger proVitamineA-gehalte en kan worden ingezet tegen het vitamine A-gebrek in Azië, een kwaal waar veel kinderen aan lijden. 

Per jaar worden wereldwijd 500.000 kinderen blind door een gebrek aan vitamine A en de helft van hen sterft binnen het jaar. 

De gouden rijst zou in 2013-2014 verwacht worden in de Filippijnen. 

Nadeel is dat er nog niet genoeg onderzoek is gedaan naar het effect op de omgeving, biodiversiteit en de overname van natuurlijke zaden door kunstmatige zaden.

Voedseltekorten

Door gebruik te maken van genetische modificatie kan voedsel veel grootschaliger verbouwd worden.

Willen we wel genetische modificatie?

Onnatuurlijk proces

Lange termijn gevolgen?

Nieuwe ziektes kunnen ontstaan

Wat als een organisme in de natuur komt? Wat zijn dan de gevolgen?

Consumenten/Veiligheid en ethiek

Consumentenbond => GM

Maatschappelijke en Ethische gevolgen?

• Gevolgen voor welzijn en gezondheid van het dier zijn niet altijd duidelijk.
• Economische gevolgen voor arme landen is niet altijd duidelijk
  

Argumenten voor:

- producten kunnen goedkoper worden
- hogere opbrengsten in de landbouw (minder honger)
- milieuvriendelijkere gewassen
- medicijnen tegen ziektes

argumenten tegen:

- mens heeft het recht niet om te knippen en plakken met genen van andere organismen
- maken van nieuwe soorten gaat tegen natuur in
- Angst voor schade van gemodificeerde organismen in de natuur 

www.npostart.nl

Genetische Modificatie

     
     

       
         
         
            
         
         
       

        8
       

       

       
         
           
              Dit wordt getoondin de klassikale leswanneer je op'geef les' klikt.
           
         
       

       
       
         
           
              Dit wordt getoondin de gedeelde les dieleerlingen zelfstandigkunnen doen.
           
         
       

       
         
           
              Differentiëer
           
         
         

           
             
                Differentiëer
             
             
             

             
                Instellingen
             
           
         
       

       
   
     
       
 
   
   
   
   
   
   
   
     
       
         
       
     
   
 

   
   

   
   
     
       
          Tijgermug
       
     
   

   
   
     
        Muggen zijn ziekteverspreiders. Ze zijn moeilijk te bestrijden omdat ze zich snel voortplanten, klein zijn en er heel veel aanwezig zijn. Recent onderzoek ziet genetische modificatie als een oplossing. Bij tijgermuggen, de verspreiders van knokkelkoorts zijn mannelijke muggen gemodificeerd zodat hun nageslacht sterft voordat het zich kan reproduceren. De mannelijke muggen vinden een vrouwtje, wat zich slechts eenmaal voortplant. Deze jongen gaan dood zonder voor nageslacht te zorgen, waardoor de populatie wordt verkleind.
     
   

   
  
   
    
 
   
   
   
 
  
   
    Het aantal gevallen van knokkelkoorts neemt toe. Er bestaan geen medicijnen of injecties om het te voorkomen.
   
  
  
 
 
 
 
 
   
  
   
    
 
   
   
   
 
  
 
  
   Knokkelkoorts
  
  
   U krijgt plotseling koorts met koude rillingen, vaak met heftige hoofdpijn en pijn achter de ogen.Uw hele lichaam kan pijn doen: spieren, botten en gewrichten, vooral onder in uw rug.U krijgt huiduitslag op uw borst (romp), armen, benen en gezicht.Na een paar dagen kunt u misselijk worden en overgeven.Ook hoesten, keelpijn en smaakverandering komen voor.
  
  
  
   
    
   
  
 
 
 
 
 
   
  
 

 
 
 
     
   
   
   
     
       
       
       
         
 
   
   
    Slide
 
 
       
       
       
     
   
 
       

       

       
   
   
     
     
   
 
     

     

     
   

Erfelijke eigenschappen worden verandert.

Op etiketten staat vaak de afkorting GM.

Kijk maar eens thuis.

Tijgermug

Muggen zijn ziekteverspreiders. Ze zijn moeilijk te bestrijden omdat ze zich snel voortplanten, klein zijn en er heel veel aanwezig zijn. Recent onderzoek ziet genetische modificatie als een oplossing. 

Bij tijgermuggen, de verspreiders van knokkelkoorts zijn mannelijke muggen gemodificeerd zodat hun nageslacht sterft voordat het zich kan reproduceren. De mannelijke muggen vinden een vrouwtje, wat zich slechts eenmaal voortplant. Deze jongen gaan dood zonder voor nageslacht te zorgen, waardoor de populatie wordt verkleind.

Het aantal gevallen van knokkelkoorts neemt toe. 

Er bestaan geen medicijnen of injecties om het te voorkomen.