HV4 GD Filosofie les 2 Heeft de mens een vrije wil?

• Godsdienst
• Filosofie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

HV4 GD Filosofie les 2 

Heeft de mens een vrije wil?

Kernvraag: 

In hoeverre bepalen we onze eigen keuzes?

Matteüs 7:13-14 

 "Ga binnen door de nauwe poort. Want de poort is wijd en de weg is breed die naar de ondergang leidt, en velen gaan daardoor naar binnen. Maar de poort is nauw en de weg is smal die naar het leven leidt, en weinigen vinden die."

De brede en de smalle weg

De brede weg  is een makkelijke waarop veel mensen lopen.

Het staat symbool voor een leven zonder nadenken over God of moraal, waarbij men zich laat leiden door eigen verlangens of de massa.

Het leidt uiteindelijk naar hel  of ondergang.

De  smalle is een uitdagende weg met weinig mensen.

Het staat voor een leven waarin men bewust kiest voor God, geloof en goed handelen.

Het leidt naar het leven, oftewel de hemel  en contact met God.

Boodschap = kies bewust en neem verantwoordelijkheid voor je keuze!!

De brede weg lijkt aantrekkelijk , maar uiteindelijk loont het om de smalle weg te volgen. 

René Descartes 

(1596-1650)

Volgens het idee van vrije wil maken mensen bewust en 

onafhankelijk keuzes, los van invloeden van buitenaf.

Je hebt dus zelf de controle over je eigen handelen.

Baruch Spinoza 

(1632–1677)

Determinisme = alles is vooraf bepaald door oorzaken zoals genen, opvoeding en omgeving. 

Je hebt dus weinig of geen echte vrijheid in je keuzes.

Immanuel Kant 

(1724–1804) 

Ethiek 

Keuzes worden gemaakt op basis van universele morele principes, zoals plicht en rechtvaardigheid.

 Je hebt zelf de vrijheid, maar je moet handelen volgens wat moreel juist is.

Jeremy Bentham 

(1748–1832)

Utilitarisme = Mensen kiezen op basis van de gevolgen van hun eigen  acties: 

Wat levert het meeste geluk of nut op voor jezelf en voor anderen? 

Vrijheid betekent dus het afwegen van de beste uitkomst.

Jean-Paul Sartre 

(1905–1980) 

Existentialisme =

Je bent volledig vrij en verantwoordelijk voor je eigen keuzes. 

Je bepaalt dus de betekenis van je eigen leven door de keuzes die je zelf  maakt.

Bekijk het volgende filmpje over pesten

Bespreek in tweetallen de volgende vraag en geef antwoord:

Je ziet dat een klasgenoot ernstig gepest wordt, Grijp je in of niet?

Geef antwoord met behulp van de vijf verschillende filosofische invalshoeken uit deze les:
vrije wil. determinisme, ethiek, utilitarisme, existentialisme


Je ziet dat een klasgenoot ernstig gepest wordt. Grijp je in of niet?

Huiswerk: Geef antwoord op de vraag in de vorige dia in max. 150 woorden. Zet je antwoord in Teams opdrachten GD Filosofie les 2

 Antwoord op de kernvraag: 

In hoeverre bepalen wij onze eigen keuzes?

Vanuit verschillende filosofische invalshoeken bepalen mensen hun keuzes zoals:  vrije wil. determinisme, ethiek, utilitarisme, existentialisme.

Het ligt eraan  hoe begrippen als vrije wil, moraal en invloed worden uitgelegd en begrepen.