2022 week 8

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Y = C+ I+ O + (E-M)

Programma

• Introductie
• Uitleg
  
• aan de slag
• afronding
  
• Slot

Belastingen

Leerdoelen

• Lorenzcurve
• Voorbereiding op de toets

Het schoolexamen: periode 1

Welvaart en Groei!

H1, H2.1 + H 2.3

(H2.2 is herhaling van vorig jaar: btw, accijns (klopt dat?)

• Ik geef aan alles veel aandacht!
• Focus op de integratie en herhalingsopdrachten om jezelf te testen

TIPS

• Stay cool: laat je niet gek maken en niet paniekeren!
• Val terug op de basiskennis: begrippen en systemen die je hebt geleerd (formules, rekenregels, etc.)
• Lees rustig en goed de vraag door.
• Schrijf de vraag in eigen bewoordingen voor jezelf op.
  
• Schrijf op wat je al weet. Bouw dan de brug: ofwel geef antwoord!
• Heb je een logisch en goedlopend antwoord gegeven?
  
• Durf vragen over te slaan!

Het schoolexamen

JE KOMT IN TIJDSNOOD!

• Toets duurt 2 lesuren.
  

• Rekenmachine mee (let op geen grafische rekenmachine)
• Potlood, gum, geodriehoek en pen mee.
  
• Woordenboek mag mee! Wel zelf meenemen, geen aantekeningen! Niet uitlenen onderling.

H1

Toegevoegde waarde naar BBP 

verschillende manieren van TW'e berekenen

Productiefactoren

Bruto naar netto (toegevoegde waarde)

Y = C + I + O + (E-M)/ Y + C +S + B/ (S-I)+(B-O) = (E-M)

Y = A (L^a,K^b) + experiment, factorproductiviteit

hoe groot (en wat) is welvaart?

H2

Lorenz

Belastingen (boxen en berekenen)

www.vpro.nl

Gevolgen...

• economie van verdienste
• winners en losers
• elite versus de rest
• als je niet succesvol bent tel je (voor het gevoel) niet mee
• te weinig respect voor elkaar
• politiek: mensen voelen zich niet gehoord >> populisme en instabiliteit

Reeel BBP per capita stijgt reeel netto inkomen niet, hoe kan dat?

Hoe is het inkomen verdeeld in een land?

Hoe is het inkomen verdeeld?

• De marktwerking resulteert in een verdeling van inkomsten en beloningen.
• Zet alle mensen met een inkomen op een lange rij van arm tot rijk.
• Schrijf erbij wat ze verdienen, en je hebt de inkomensverdeling

In Congo ca. $ 700 netto per jaar (gemiddeld) 5 cm

Zwitserland $ 75.000 netto per jaar (gemiddeld) 537 cm

Belastinginkomsten:
inkomstenbelasting werkt nivellerend

Van primair naar secundair inkomen

• Je ontvangt inkomen door inzet productie factoren = primair inkomen.

• Daarna betaal je belasting, ontvang je uitkeringen en subsidies, als resultaat houd je primair inkomen over

Als je werkloos bent (en hebt geen grond en vermogen): geen primair inkomen, wel secundair inkomen (WW of bijstand)

1 voor 1 is veel werk, stel we delen de bevolking in 10 groepen op

Wat kun je hier mee? Hoe teken je dit in een grafiek?

• De marktwerking resulteert in een verdeling van inkomsten en beloningen.
• Zet alle mensen met een inkomen op een lange rij van arm tot rijk.
• Schrijf erbij wat ze verdienen, en je hebt de inkomensverdeling

lorenz curve

horizontale as:

• bevolking van 0 tot 100%, geordend op inkomen (hier: groepjes van 10%)

verticale as:

• het inkomen dat CUMULATIEF wordt verdient van het totale inkomen

• je start bij 0% en eindigt bij 100%

Teken de grafiek (5 minuten)

• De marktwerking resulteert in een verdeling van inkomsten en beloningen.
• Zet alle mensen met een inkomen op een lange rij van arm tot rijk.
• Schrijf erbij wat ze verdienen, en je hebt de inkomensverdeling

Het eindresultaat
De buik is groot >> de ongelijkheid is ....
De buik is klein >> de ongelijkheid is ....

• De marktwerking resulteert in een verdeling van inkomsten en beloningen.
• Zet alle mensen met een inkomen op een lange rij van arm tot rijk.
• Schrijf erbij wat ze verdienen, en je hebt de inkomensverdeling

Maken

27 t/m 29

Belastingen

lorenz curve

horizontale as:

• bevolking van 0 tot 100%, geordend op inkomen (hier: groepjes van 10%)

verticale as:

• het inkomen dat CUMULATIEF wordt verdient van het totale inkomen

• je start bij 0% en eindigt bij 100%

Gini coefficient

Tussen nul en 1

Hoe dichter bij 1 hoe ongelijker

1 is een grote buik

maken

38, 39 en40

0

Belastingen

Van primair naar secundair inkomen

• Je ontvangt inkomen door inzet productie factoren = primair inkomen.

• Daarna betaal je belasting, ontvang je uitkeringen en subsidies, als resultaat houd je primair inkomen over

Als je werkloos bent (en hebt geen grond en vermogen): geen primair inkomen, wel secundair inkomen (WW of bijstand)

Maken 

36, 37

(zelf ook lezen over de wig en afruil)

wat heb je geleerd?