Werkwoorden 1 (TT)

• Nederlands
• Basisschool
• Groep 8

Werkwoorden

Werkwoorden (ww)

Een werkwoord is een woordsoort.

De afkorting van werkwoord is ww.

In een zin staat ten minste één werkwoord.

Er zijn ook zinnen met meer dan één werkwoord.

Een werkwoord zegt 

- wat iets of iemand doet,

- wat iets of iemand overkomt

- wat er is gebeurd.

Voorbeelden van werkwoorden: 

Lopen             Zijn

Fietsen           Leren

Rennen          Eten

Koken             Voetballen

Wat is een werkwoord?
Een werkwoord geeft aan:

1. mens, dier of ding
2. wat iets/iemand doet of wat iets/iemand is
3. wanneer, hoe of waar iets gebeurt
4. dat iemand iets maakt

Hoe herken je een werkwoord? 

Zet 'ik kan' ervoor... 

Is kochten een werkwoord of geen werkwoord?

1. werkwoord
2. geen werkwoord

Is jarig een werkwoord of geen werkwoord?

1. werkwoord
2. geen werkwoord

Hoe vind je een werkwoord in een zin? 

Maak de zin vragend. 

Of vraag jezelf af: Wat kun je doen? 

Wat is het werkwoord?

1. Fietsen
2. Fietsbel
3. Werkboek
4. Roeiboot

Wat is het werkwoord?

1. Tafel
2. Koffer
3. Dansen
4. Vakantie

De stam

De stam is de ik - vorm van het werkwoord.

werken - ik werk              De stam is werk

vinden - ik vind                 De stam is vind

redden - ik red                  De stam is red

fietsen - ik fiets                De stam is fiets

beloven - ik beloof         De stam is beloof

De STAM van een werkwoord

Als je het woord moet schrijven, pas je de stam aan

naar de ik-vorm

geloven - en = gelov - de ik-vorm = geloof

reizen - en = reiz - de ik-vorm = reis

lopen - en = lop - de ik-vorm = loop

Wat is de stam van plagen

1. plag
2. plaag

Wat is de stam van schuren

1. schuur
2. schur

wat is de stam van lopen?

1. lop
2. lopp
3. loop
4. lopen

Wat is een persoonsvorm

Een persoonsvorm is ALTIJD een werkwoord. 

Als je een persoonsvorm wil vinden, moet je dit doen:

- een vraagzin maken.

- de zin in een andere tijd zetten.

Ik loop naar school.

Vraagzin: Loop ik naar school? --> loop 

Andere tijd: Ik liep naar school. --> loop verandert in liep. 

Persoonsvorm (pv)

De persoonsvorm is een werkwoord die zich

aanpast aan het onderwerp.

Verandert het onderwerp, dan verandert de persoonsvorm mee.

Ik loop

Jij loopt

Wij lopen

Wat is de persoonsvorm?

1. Heeft
2. juffrouw De Jong
3. de cadeaubon
4. gedaan

Wat is de persoonsvorm?

1. vergeet
2. wollen
3. Dana Veerman
4. nemen

Wat is de persoonsvorm?

1. is
2. gestruikeld
3. De Finse atleet
4. een takje

pv tt ev (enkelvoud)          ik-vorm 

 

De stam van een werkwoord is het werkwoord zonder -en aan het eind. 
Soms zijn de ik-vorm en de stam hetzelfde, maar vaak moet je de stam aanpassen om de ik-vorm goed te spellen.

pv tt ev (enkelvoud)        hij-vorm

• De hij-vorm maak je door t achter de ik-vorm te schrijven:

                  Hij loopt

                  Hij fietst

                  Hij slaapt

Ik loop is zonder t

Want als ik loop dan klinkt de t niet mee

Jij loopt is met een t

Want als jij loopt dan klinkt de t wel mee

Maar soms klinkt de t totaal niet hoorbaar 

in het werkwoord mee

Jij vindt, heeft dat een t?

Of is jij vindt alleen maar met een d?

Moet het met een d of met een t?

Je kan vaak niet goed horen hoe het moet

Maar is er weer geen touw aan vast te knopen

Vervang het werkwoord dan gewoon door lopen!

pv tt mv (meervoud)            wij-vorm

• Heeft maar één vorm: de wij-vorm
• De wij-vorm maak je door het hele werkwoord te schrijven:

                  Wij lopen

                  Jullie fietsen

                  Zij rennen

Voorbeeld bij de regels voor de tegenwoordige tijd

Persoonsvorm enkelvoud 

ik                   werk, fiets, gooi, luister

.... je/jij?       werk jij? fiets je? gooi je? luister je? 

jij, je, u          werkt, fietst, gooit, luistert

hij, zij, het    werkt, fietst, gooit, luistert

Persoonsvorm meervoud

wij, we           werken, fietsen, gooien, luisteren

jullie              werken, fietsen, gooien, luisteren

zij, ze              werken, fietsen, gooien, luisteren

Let op: werk, fiets, gooi, luister je/jij...

De regel stam + t of niet - ( dt of niet)
gaat altijd over de .......

1. Verleden tijd
2. tegenwoordig en verleden tijd
3. Tegenwoordige tijd
4. geen van beide