H.4 paragraaf 4: De Nederlandse Opstand

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

H.4 paragraaf 4 De Nederlandse Opstand

Leerdoelen

De Nederlandse Opstand

- je kunt uitleggen waarom Willem van Oranje belangrijk was voor het begin van de Opstand

- je kunt 4 redenen noemen waarom de opstandelingen de Opstand konden volhouden

- je kunt uitleggen dat het ontstaan van de Republiek een gevolg was van de Opstand

Wat gaan we doen?

Lesopzet

1. Terugblik vorige lessen

2. H4 paragraaf 4 De Nederlandse Opstand

3. Aan de slag met de paragraaf (opdrachten)

1. Vorige keer...

we blikken met een aantal vragen terug op de vorige lessen

Hoe noem je het bestuur vanuit één plaats waarbijoveral in het rijk dezelfde wetten gelden?

Hoe noem je iemand die andere ideeën heeft over het geloof dan de R.K. kerk?

Hoe noem je de vernielingen en plunderingen van R.K. kerken en kloosters in 1566?

In welk jaar was de Beeldenstorm?

In welk jaar komt Luther met zijn kritiek?

Volgens de R.K. kan je zelf bij God om vergeving vragen

1. juist
2. onjuist

Volgens Luther was het bidden tot heiligen heel goed

1. juist
2. onjuist

De paus is de hoogste geestelijke in de R.K. kerk

1. juist
2. onjuist

R.K. kerken werden in de Beeldenstorm leeggeroofd en zwaar beschadigd

1. juist
2. onjuist

R.K. werden na de beeldenstorm vaak van binnen wit geschilderd om alle muurschilderingen te bedekken?

1. juist
2. onjuist

2. Beeldenstorm 1566

• Protestanten hadden geen kerken
• Bijeenkomsten in de openlucht
• Vaak veel kritiek op de katholieke kerk 

Beeldenstorm

• 1566 > Na een protestantse bijeenkomst gingen boze protestanten naar de R.K. kerk
• Hier werden beelden van heiligen kapot geslagen en kerken beschadigd

Gevolgen 

• Filips II was woedend
• De adel zou hem hebben verraden. Zij hadden moeten ingrijpen

Gevolgen 

• Filips stuurt hertog van Alva met een leger om te straffen
•  er werd extra belasting geheven
• Protestanten vluchtten naar het buitenland 
• Ook Willem van Oranje vlucht
•  Filips ontsloeg W.v.O. 

en nu.......

•  H4 paragraaf 4 (blz. 42...) De Nederlandse Opstand

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom Willem van Oranje belangrijk was voor het begin van de Opstand. 
• Je kunt uitleggen waarom de Opstand zo lang duurde. 

Alva in Nederland 

• Alva strafte mensen die mee hadden gedaan aan de beeldenstorm 

Alva in Nederland 

• Alva strafte mensen die mee hadden gedaan aan de beeldenstorm
• Ook de Edelen werden gestraft

Alva in Nederland 

• Alva strafte mensen die mee hadden gedaan aan de beeldenstorm
• Ook de Edelen werden gestraft
• Alva hief ook extra belasting
• Hierdoor werden mensen juist opstandiger

Willem van Oranje

• Was tegen het centrale bestuur van Filips II
• Was voor gewetensvrijheid
• Zelf protestant geworden
• Hij vluchtte voor de komst van Alva
• Filips II ontsloeg hem als stadhouder

Willem van Oranje

• Willem verzamelde een leger in Duitsland
• In 1568 de eerste slag tegen de Spanjaarden  (Verloren)

Geuzen

• In 1572 Den Briel ingenomen
• Daarna bijna alle steden in Holland en Zeeland
• Steeds meer gewesten sloten zich aan bij de Opstand 

Opstand

• In 1572 werd Willem van Oranje tot aanvoerder van het leger benoemd. > 
• Hij was nu officieel leider van de Nederlandse Opstand.
•  maar.....

1584 Willem van Oranje vermoord

• In 1572 werd Willem van Oranje tot aanvoerder van het leger benoemd. > 
• Hij was nu officieel leider van de Nederlandse Opstand.

Moord Willem van Oranje 1584

• Filips II denkt dat de opstand stopt als Willem van Oranje dood is
  

• 25.000 geldstukken
  

• 1584 doodgeschoten door de katholiek Balthazar Gerards

Je kunt uitleggen waarom de Opstand zo lang duurde. 

Lange oorlog

• Kort na 1572 werden veel gebieden heroverd door de Spanjaarden

1588 Republiek der  Zeven Verenigde Nederlanden 

• 1566: Beeldenstorm
•  1568: eerste opstand mislukt
•  1572: Inname den Briel, W.v.O. aanvoerder 


• 1579: Unie van Utrecht: noordelijke gewesten beloven samen verder te strijden 


• 1584: moord op Willem van Oranje
• 1588: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (zonder koning in het noorden.)
• 1588: Maurits zoon van W.v.O. leider
• Zuiden veroverd door Spanje

Waarom een lange oorlog?

• reden 1: De steden hadden vaak grachten en dikke stadsmuren 

Lange oorlog

• reden 2: Spanje voerde meerdere oorlogen. Dit kostte veel geld. (geldgebrek) 
• Soldaten werden soms niet betaald en weigerden dan te vechten. 

Lange oorlog

• reden 3: Holland en Zeeland werden juist rijker en konden de oorlog wel betalen.
•  Maurits leider in 1588
• reden 4: Hulp van Frankrijk en Engeland

• Uiteindelijk vrede in 1648

Tijdbalk 80 jarige oorlog (De Opstand) 1588 - 1648

De 80-jarige oorlog

1. Duurde van 1588-1648 en was aan een stuk oorlog
2. Duurde van 1588-1648 en er waren periodes van wapenstilstand

Verhaal van Nederland

3. en nu....

aan de slag met de opdrachten uit het boek

huiswerk: