3011 H3 Lezen: samenhang in teksten/ tekstverbanden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, mavo
• Leerjaar 2

SOCIALISEREN

Je legt klaar:

lesboek + schrift + laptop

Lesprogramma

*samen lezen kort verhaal 'no escape room';

*uitleg over samenhang in teksten (KGT/HAVO);

of

*uitleg over tekstverbanden en signaalwoorden (VWO);

*je werkt zelfstandig;

*evaluatie.

Leerdoel

1. je leert over samenhang in teksten.
2. je leert over tekstverbanden en signaalwoorden.

Samen lezen: kort verhaal

#Boekpraat

1. Van de hoofdpersoon is mij bijgebleven:

a. innerlijk;

b. uiterlijk.

2. Deze ruimtes zijn volgens mij belangrijk voor het verhaal (licht toe waarom):

Uitleg KGT/HAVO

*leerlingen VWO werken in H2/ Lezen/ tekstverbanden en signaalwoorden (opdracht 5+6) blz. 46/50

Uitleg: samenhang in teksten

Zinnen en alinea’s staan niet zomaar in een tekst. Ze staan in een bepaalde volgorde en hebben iets met elkaar te maken. Schrijvers gebruiken vaak signaalwoorden die laten zien wát ze met elkaar te maken hebben.

signaalwoord: opsomming

Als in een tekst in vier stappen wordt uitgelegd hoe je een nieuw abonnement voor je mobiel aanvraagt, gebruikt een schrijver bijvoorbeeld de signaalwoorden .

Ten eerste ga je naar de website van kpn.nl.

Ten tweede lees je over de verschillende mobiele abonnementen.

Ten derde kies je een abonnement.

Ten vierde vul je je gegevens is.

signaalwoord: opsomming

Andere voorbeelden voor signaalwoorden (opsomming):

Eerst ..., Vervolgens ..., Daarna ... en Ten slotte ...

signaalwoord: tegenstelling

Wil de schrijver duidelijk maken dat een nieuw abonnement een voordeel én een nadeel heeft, dan gebruikt hij bijvoorbeeld maar of echter. Met deze signaalwoorden laat de schrijver zien: let op, hier staat een tegenstelling.

signaalwoord: tegenstelling

Voorbeeld:

Dit mobiele abonnement is goedkoper, maar je hebt niet zoveel MB's.

De Samsung S9 is goedkoper, echter het toestel heeft niet zo veel mogelijkheden.

Instructie video Lezen H3

Aan de slag .........

*je werkt in je boek H3/ Lezen of via som/leermiddelen/Nederlands/Lezen/ H3 / samenhang teksten

*je maakt opdracht 1, 2 en 3.

KGT/HAVO: blz. 68 t/m 73

Uitleg VWO

*leerlingen KGT/HAVO werken zelfstandig in H3/ Lezen/ samenhang in teksten.

Tekstverbanden en signaalwoorden

Een auteur brengt samenhang in zijn tekst aan door verbanden te leggen. Je kent de verbanden chronologisch, concluderend, oorzakelijk, opsommend, redengevend, tegenstellend, toelichtend en vergelijkend. Hier volgen er nog vier.

Tekstverband doel-middel

Een doel-middelverband geeft aan welk middel wordt gebruikt om een bepaald doel te bereiken.

Signaalwoorden:

aan de hand van, zodat, om te, door middel van, met, met behulp van, middels, opdat

Bij een samenvattend verband geeft de auteur een verkorte weergave van informatie uit de tekst.

kortom, samengevat, met andere

Tekstverband samenvattend

Bij een samenvattend verband geeft de auteur een verkorte weergave van informatie uit de tekst.

Signaalwoorden:

kortom, samengevat, met andere

Tekstverband voorwaardelijk verband

Een voorwaardelijk verband maakt duidelijk onder welke voorwaarden iets gebeurt.

Signaalwoorden:

als (... dan), indien, tenzij, wanneer, mits

Tekstverband toegevend verband

Bij een toegevend verband wordt een andere kant van de zaak aangegeven: 

– Hoewel An van kamperen houdt, gaat ze dit jaar niet mee naar de camping.

De toegeving kan ook achteraan staan.  

Signaalwoorden:

als (... dan), indien, tenzij, wanneer, mits

Tekstverband toegevend verband

Signaalwoorden:

ook al, zij het (dat), weliswaar, (al) hoewel, ofschoon, desondanks, niettemin

Instructie fragment H3 Lezen

Zelfstandig werken

*je werkt in je boek H3/ Lezen of via som/leermiddelen/Nederlands/Lezen/ H3 / samenhang teksten

*je maakt opdracht 1, 2 en 3.

KGT/HAVO: blz. 68 t/m 73

VWO: blz. 76 t/m 81

Je weet nu...

1. over samenhang in teksten;
2. over signaalwoorden en tekstverbanden.

Huiswerk voor volgende week:

• Lees de theorie van 'samenhang in teksten' / 'tekstverbanden' of bekijk het filmpje online.
• 
  
• Maak van Hoofdstuk 3 Lezen : samenhang in teksten en tekstverbanden opdrachten 1, 2, 3 en 4.