P12 wk 1 Muziek en mensen met dementie

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1,2

Muziek en dementerende ouderen

Muziek en mensen met dementie:

1. Het heeft geen zin, ze onthouden toch geen nummers
2. Muziek kan herinneringen uit de eigen belevingswereld oproepen
3. Door een muziek instrument te leren spelen kan een dementerende persoon herinneringen oproepen
4. Het maakt niet uit welke muziek, mensen met dementie vinden alles leuk

Muzikale activiteiten
met dementerende
ouderen

Veel mensen met dementie hebben last van afasie. Dat is een stoornis die

1. de motoriek aantast
2. zorgt dat ze voorwerpen niet meer kunnen herkennen
3. de spraak aantast
4. zorgt dat mensen vaak in slaap vallen

Door muziek vermindert agitatie. Wat is agitatie ?

1. Trillen
2. Irritatie
3. Angst
4. Onrust en stress

Muziek op maat

* Bewust gebruiken van muziek en stilte 

* Creëren van een muzikale sfeer waarin de oudere mens zich veilig voelt en angsten, onzekerheden en agitatie verminderen of verdwijnen

Muziek en ouderen

• Muziek is verbonden is aan herinneringen
• Tijdens muziekactiviteiten kunnen er  verhalen loskomen over vroeger
• Kan zorgen voor meer contact en een band tussen de ouderen 
• Muziekactiviteiten, muziekoptredens en ook bewegen op muziek geeft een betere stemmingen in groepen. Let maar eens op hoe mensen (en beslist niet alleen senioren) kunnen opgaan in muziek en het zingen van liedjes van vroeger.

Wat doet muziek aan identiteitsvorming/socialisering?

1. Musicerende en dansende mensen ervaren groepsgevoel, verbinding met het zelf en de omgeving, verdraagzaamheid en verbroedering.
2. De context van de eigen familie-, spirituele-vriendenkring wordt door muziek vertegenwoordigd. J
3. Je kan door middel van muziek mensen begrijpen en bereiken.
4. A,B,C zijn allen goed

De belevingswereld van de oudere

Hoe kom je erin, hoe kan jij nou weten wat iemand ooit werkelijk leuk heeft gevonden?

Muziek en bewegen

Door naar vrolijke muziek te luisteren komt er een hormoon vrij in de hersenen, welk hormoon is dat?

1. oxytocine
2. endorfine
3. morfine
4. dopamine

Endorfine is het ‘gelukshormoon’. Het geeft een gevoel van euforie terwijl het pijn onderdrukt. Daarom bestaat er zoiets als een ‘runnershigh’. Hardlopers die door hun pijngrens heengaan vliegen bijna. Kleinere hoeveelheden worden vrijgegeven tijdens lachen, huilen en het eten van pittig eten. Ook het variëren van je work-out oefeningen kan endorfine oproepen

Dit noemt men ook wel het 'knuffelhormoon', Het zorgt voor liefdevolle gevoelens en verbinding

1. endorfine
2. morfine
3. oxytocine
4. serotonine

Oxytocine is het ‘knuffelhormoon’ en geeft een gevoel van vertrouwen. Gevoelens van vriendschap maakt dat je oxytocine aanmaakt. Sociale verbindingen zorgen voor ons overleven. En gevoelens van liefde maken nog veel meer oxytocine aan. Eigenlijk, meer oxytocine zorgt voor een gevoel van liefde. Oxytine zorgt ervoor dat het geboorteproces op gang komt, het is wat jou op de wereld heeft gezet. Oxytocine zorgt ervoor dat de moeder van het kind houdt, ongeacht hoe of wat.

Muziek in de zorg

"Muziek weet altijd een weggetje te vinden in de hersenen, ook al werken de verbindingen tussen A en B niet meer zo goed"

Van welke muziek
houden ouderen?

Muziek en dementie

• Muziek heeft vaak een wonderbaarlijke uitwerking op iemand met dementie
• Als iemand niet meer goed kan praten, kan diegene soms nog prima meezingen
• Muziek kan herinneringen oproepen waarvan je dacht: die is diegene voorgoed kwijt
• Recent onderzoek heeft ook aangetoond dat muziek een van de laatste zaken is die ‘verdwijnt’ uit de hersenen. 

Muziek en dementie

• Muziek kan iemand "wakker maken" , soms kort, soms wat langer
• Muziek geneest niet dementie en vertraagt ook niet het aftakelingsproces, maar verhoogt wel de kwaliteit van leven
• Ga op zoek naar de favoriete muziek van de oudere met dementie, dit kan muziek van vroeger zijn, maar het kan ook kan de oudere nu iets heel anders mooi vindt.

Tips voor muziek voor ouderen (met dementie)

• Maak een verzameling van muziek die de ouderen leuk vinden (op Spotify kan je afspeellijsten vinden met muziek uit vroegere jaren of zet Radio Remember op)
• Organiseer meezing sessies: start zelf en laat de ouderen de zin afmaken
• Zet muziek op tijdens de basiszorg, bijvoorbeeld tijdens het douchen (kalmeert)
• Probeer oudere een instrument te laten bespelen die ze vroeger ook bespeelden

Casus

Meneer Pieterse is 73 jaar. Hij woont in een verpleegtehuis vanwege gevorderde dementie. Meneer Pieterse heeft fysiotherapie vanwege pijnen in knie en heup. Maar hij voelt vaak weerstand om te bewegen en wordt agressief. Meneer Pieterse is dirigent geweest van een koor en houdt van Andre Rieus orkestmuziek..

Wat kun je doen om meneer Pieterse aan het bewegen te krijgen of wat adviseer je de fysiotherapeut ?

Jullie ideeën en adviezen.

Met welke doelgroep werk jij en wat voor muziekactiviteit is hier geschikt voor?