H9: Nederland en Europa

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

H9 Nederland en Europa

Geschiedenis

Samenwerking met andere landen is nodig om grensoverschrijdende problemen aan te pakken.

Voor Nederland is de Europese Unie (EU) het 

belangrijkste samenwerkingsverband. 

Vlak na de Tweede Wereldoorlog besloten zes landen 

om te werken aan de wederopbouw van Europa: 

West-Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland, België en Luxemburg richtte de EGKS (economische gemeenschap kolen en staal) op.

Van EGKS naar...

De Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS). Een gemeenschappelijke markt voor kolen en staal moet zorgen voor een economische groei in Europa.

Het succes van de EGKS leidde in 1957 tot de oprichting van de Europese Economische Gemeenschap (EEG).

In 1992 is met het Verdrag van Maastricht (nauwere samenwerking binnen de EU landen) de Europese Unie ontstaan. 

27 landen zijn momenteel lid van de EU.

Doelstellingen van de EU

Vrede en veiligheid 

De EU is opgericht met het doel: nooit meer oorlog. Later is dit uitgebreid met het bestrijden van criminaliteit dat over grenzen gaat (drugshandel, terrorisme). Hierdoor is de veiligheid toegenomen (al 70 jaar geen oorlogen!)

Economische samenwerking

Door één handelsmarkt te maken, kunnen bedrijven voor een grotere markt produceren. De samenwerking is; 

1. Vrij verkeer van diensten, mensen en goederen. 
2. één gezamenlijke munt: de euro
3. Eerlijke concurrentie
4. Gezamenlijk landbouw beleid

Doelstellingen van de EU

Welzijn

Dit heeft te maken met de levenskwaliteit. Binnen de EU zijn het bestrijden van discriminatie, het garanderen van gelijke rechten voor man en vrouw en kinderrechten belangrijk. 

Europese waarden

Waarden die belangrijk gevonden worden binnen de EU zijn vrijheid, democratie, mensenrechten en rechtsstaat.

Voorwaarden toetreding

Er zijn 27 landen lid van de EU, 7 landen willen zich hier nog bij aansluiten. Maar, hiervoor moeten ze aan een aantal voorwaarden voldoen; 

• Het land moet in Europa liggen. 
• Het land moet een democratie zijn. 
• Het land moet een rechtsstaat zijn. 
• Het land moet mensenrechten garanderen. 
• Het land moet een goed draaiende markteconomie hebben.

Invloed van de Eu

Nederland is lid van de EU en moet daarom Europese richtlijnen omzetten naar de Nederlandse wet. Veel van de regels waar Nederland zich aan moet houden zijn bedacht of beïnvloed door de Europese Unie. 

Vandaag bespreken we Europese regels op het gebied van

Buitenlands beleid

Milieuwetgeving

Justitie

Economische samenwerking

Invloed van de EU

Buitenlands beleid

Migratie is vaak een terugkerend onderwerp onder de lidstaten. Per jaar proberen duizenden mensen de EU binnen te komen, om dit te beheersen maken de lidstaten afspraken: wie mogen wel komen en voor wie zijn de grenzen officieel gesloten?

Milieuwetgeving

Luchtvervuiling geeft niets om landsgrenzen, de EU heeft wetten gemaakt om vervuiling te voorkomen, en dieren te beschermen. Zonne- en windenergie moeten omhoog, broeikasgassen moeten 40% omlaag.

Invloed van de Eu

Justitie

EU-landen bestrijden misdaad samen, zoals drugs- of mensenhandel, en terrorisme. Er is een Europese politie (Europol), het Hof van Justitie houdt de wetgeving in de gaten, en er zijn uitleveringsverdragen onder de lidstaten.

Economische samenwerking

Alle lidstaten houden zich aan dezelfde spelregels: weinig overheidsregels voor bedrijven, eerlijke concurrentie, vrij verkeer van goederen en diensten en één munt. 

Recht van consument

Gezondheids- en veiligheidseisen.

Europese Unie heeft niet alleen maar voordelen; 

• Weinig democratische controle door de burgers

• Politieke besluitvorming is ingewikkeld (27 landen)

• Invloed van Nederland verminderd (groei EU)

• EU beperkt zelfstandigheid van lidstaten.

Dit laatste heeft ook gezorgd voor de Brexit, zo maakt het land weer hun eigen wetten en regels.

Europees parlement

Elke vijf jaar worden de leden van het Europees Parlement gekozen door de inwoners van alle lidstaten.

Het Europees Parlement is te vergelijken met de Tweede Kamer, zij stemmen over nieuwe wetsvoorstellen en controleren de Europese Commissie. 

Ze kunnen geen wetsvoorstellen indienen!

705 leden!

Europese commissie

Het dagelijks bestuur van de EU. Vergelijkbaar met het kabinet / de regering. Alle lidstaten van de EU sturen één commissaris naar de Europese Commissie. 

De Europese Commissie mag als enige EU-instelling voorstellen doen voor nieuwe wetten en maatregelen, voert deze uit en controleert of de EU-lidstaten zich hier aan houden. 

27 leden

Raad van ministers

Ook wel de raad van de Europese Unie genoemd. Hierin zijn alle regeringen van de lidstaten vertegenwoordigd. 

Welke ministers in de Raad zitten, is afhankelijk van het onderwerp. De ministers van landbouw vergaderen bij onderwerpen over landbouw.. etc.. 

Eerst worden de nieuwe wetsvoorstellen hier besproken, daarna mag de Europese Commissie hier over stemmen.

De Europese Raad

Als de regeringsleiders van alle landen bij elkaar komen. Zij beslissen welke richting de EU op gaat. 

Het Europees Hof van Justitie

De rechterlijke macht ligt bij het Europees Hof van Justitie. De belangrijkste taak? Zorgen dat de wetten van de EU overal hetzelfde worden uitgevoerd!

Ook bedrijven en burgers kunnen hier naar toe stappen!