OK2 Thema 3 introductie en basisstof 1 en 2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo lwoo
• Leerjaar 2

OK2 Thema 3 

 Basisstof 1: Je kunt de bestanddelen van bloed noemen met hun functies.

Hoe zat het ook al weer

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

samenstelling bloed

Rode bloedcellen

Bloedplaatjes

Waaruit bestaat bloed?

Over bloed

Bloed vormt het transportsysteem van ons lichaam. Het stroomt voortdurend om zuurstof en (voedings)stoffen aan weefsel te leveren en afvalproducten af te voeren. Bloed is vloeibaar en komt via de bloedvaten op alle plaatsen van het lichaam. Ook speelt het een belangrijke rol bij de afweer tegen ziekteverwekkers in het lichaam en zorgt het voor een constante lichaamstemperatuur. Bloed betekent dus letterlijk leven!

Hoeveel bloed heeft een mens?

De hoeveelheid bloed in het menselijk lichaam is 7% en dit bestaat weer voor 86% uit water. Gemiddeld heeft een volwassen vrouw 4,5 liter bloed en een volwassen man 5,6 liter bloed in het lichaam.

Dit bloed wordt rondgepompt door het hart in een systeem van slagaders, aders en haarvaten. Ook wel de bloedcirculatie genoemd.

Samenstelling van bloed

De lever regelt de samenstelling van het bloed. In deze chemische fabriek zorgt de lever ervoor dat in het bloed de stoffen voorkomen die het lichaam nodig heeft. Ook worden in de lever gifstoffen in het bloed afgebroken, zoals medicijnen en alcohol.

Je bloed bestaat voor ongeveer de helft uit plasma. Bloedplasma bestaat voornamelijk uit vocht en eiwitten. De andere helft van je bloed bestaat uit bloedcellen, namelijk: rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes.

Functies van bloed

Het bloed in je lichaam werkt als centrale verwarming en zorgt voor een constante lichaamstemperatuur en zuurgraad (ook wel pH genoemd). De verschillende stoffen in het bloed hebben verder allemaal een eigen functie.

Zo zorgen de rode bloedcellen voor het vervoer van zuurstof en kooldioxide door je lichaam. Maken de witte bloedcellen schadelijke stoffen en ziekteverwekkers herkenbaar en onschadelijk. Verzorgen bloedplaatjes de korstvorming bij een wondje.

Tot slot weet plasma de voedingsstoffen van je dunne darm naar de weefsels en organen, en ureum van de lever naar de nieren, te brengen. Ook zorgt het voor de verspreiding van hormonen door je lichaam.

Een besmetting of infectie brengt diverse risico's met zich mee voor het functioneren van het lichaam. Lees meer over een besmetting via bloed en hoe Sanquin hier mee om gaat.

Kleur van bloed

De kleur van ons bloed wordt bepaald door hemoglobine. Zuurstofrijk bloed is helderrood, zuurstofarm bloed is donkerrood. De kleur van het bloed verschilt dus tussen mensen.

Het bloed in aderen stroomt onder enkele lagen weefsel, hierdoor lijkt het bloed donkerder. Aderen ogen daarom niet rood, maar soms blauw. Hier komt de term ‘blauw bloed’ vandaan.

Kun je bloed missen?

Bloed is erg belangrijk voor ons lichaam, maar we kunnen er wat van missen. Het lichaam maakt gelukkig weer bloed aan en herstelt.

Bij een bloeddonatie geef je 500 ml bloed. Om vervolgens goed te kunnen herstellen moet er tussen twee bloeddonaties daarom minimaal 56 dagen (8 weken) zitten voor mannen; voor vrouwen is dat 122 dagen (4 maanden). De hersteltijd na een bloeddonatie is voor vrouwen namelijk langer.

Meer over bloed? Ontdek 10 interessante weetjes over bloed waar jij je voordeel mee doet.

Wat zit er in bloed?

1. Rode en witte bloedcellen
2. Rode bloedcellen
3. bloedplaatjes, Bloedplasma, rode bloedcellen en witte bloedcellen
4. Bloedplasma en rode bloedcellen

bloedplasma bestaat uit water met opgeloste stoffen

1. waar
2. niet waar

Rode bloedcellen vervoeren zuurstof

1. waar
2. niet waar

Witte bloedcellen hebben een vaste vorm

1. waar
2. niet waar

Het bloedplaatje is hier:

1. rood
2. geel
3. blauw
4. paars

De witte bloedcel wordt gegeten door een bacterie

1. waar
2. niet waar

Wat moet je nog leren

Wat weet je al? 

Maken thema 3 basisstof 1

Op elektronische lesboek filmpjes kijken